Probaderoa (eu)

    Sorapediatik

    Kokapena

    SAPAk bere kainoi-probalekua izan zuen, probaderua esaten zitzaiola[1]. Fabrika berritik kilometro t'erdira zegoen, Maltzagaruntz, errepidearen ondoan eta Iraola Etxebarri baserriaren ondoan

    Mapa kargatzen...


    Eraikuntza

    Lurrak, 3.428 metro koadrokoak, 1946ko urtarrilan erosi zuten. Eraikuntza lanak “Martínez Iturralde y Mendia, S.L. - Ingenieros y Construcciones” izeneko enpresak egin zituen.


    Irudiak

    (Handitzeko, sakatu gainean)


    Istalazioak

    Probaderoa egiteko eraikin hauek egin ziren: kainoien kokapena, jaurtigaien hartzailea, polborina, karga prestaketaren eraikina era kalkulu-bulegoa.

    Kainoien kokapena

    Kainoien kokapenak ormigoi ziklopeoz egindako bi orma zituen, 0,60 metro lodi eta 4,25 metro altu zirenak.

    Bi zati zituen. Lehena 6,25 metro luze zen, eta 5 metro zituen ormen artean. Bigarrena 9,75 metro luze zen, eta armen artean 3,50 metro.

    Lehen zatiak, 5,25 metrotan, bi isuriko estalkia zuen, egur eta teilaz egindakoa; atzekaldean, berriz, ormigoizko harlosa, 4,25 metrotakoa.

    Jaurtigaien hartzailea

    Jaurtigaien hartzailea "U" formako eraikin laukia zen, 9,50 x 7,50 metrotakoa.

    Hiru hormak harrizkoak ziren, 1,80 metro lodi. Egurrezko estalkia zuen, zurezko geruza batzuk osatua. Barrutik enbor eta lurrez beteta zegoen, lastatutako jaurtigaiak gelditzeko.

    Polborina

    Polborinak bi alde zituen, laukiak biak. Lehenak 3 x 3 metrotakoa zen eta bigarrena 2 x 2 metrotakoa. Ormak 2 metro altu ziren eta 0,5 metro lodi, hormigoi ziklopeoz egindakoak. Estalkia hormigoizko harlosa zen, erdigunea altuagoa zuela eztanda kasutarako.

    Polvora gorderzeko eraikina zein estopinak gordetzekoa zurezkoak ziren barrutik, eta ateak ere egurezkoak ziren, xaflaz estalita.

    Hormigoi ziklopeoz egindako lau ormek inguratzen zuten multzo hau, eta kanpotik lubakia zegoen, 2.5 metro zabal.

    Kargak prestatzeko eraikina

    Polborineko lubakiaren atzekaldean eraikin txikia zegoen, kargak prestatzeko eraikina.

    6 metro luze eta 3,73 metro zabal zen. Harrizko ormak zituen, 0,80 metro zabal eta 2 metro altu. Bi isuriko estalkia zuen, egur eta teilaz egina. Lehioak egurrezkoak ziren, eta lehio-ateak metalezkoak.

    Kalkulu-bulegoa

    Kalkulu-bulegoa kainoien kokapenaren ostean zegoen, baina isolatua. Eraikina 6 x 6 metrotako laukia zen.

    Harrizko ormak zituen, 0,50 metro lodi eta 2,50 metro altu. Bi isuriko estalkia hormigoi armatuz egindakoa zen, teilaz estalia. Atea zein atzeko hiru lehioak egurrezkoak zituen, eta lehio-ateak metalezkoak. Zorua egurrezkoa zen, azpian hormigoia zuela.


    Bukaera

    1950 hamarkadaren erdialdean probaderoa txiki geratu zen, eta Donostia inguruan hasi ziren probak egiten, Ulian hasieran eta Jaizkibelen gero.

    1960 hamarkadan Talleres Unamunok probaderoa erosi zuen, lantegi berria eraikitzeko. Gero, honen inguruan Unamuno industrialdea sortu zen.


    Erreferentziak

    • Iturria: Víctor Placencia Mendia.
    1. Ez da nahastu behar eskuzko su armen probadero zaharrarekin, Salvador ermita ondoan egon zena. 1834ko ufalak probaderoa eta ermita aurretik eraman zituen, eta XX mende hasieran esparru hartan SAPAren fabrika berria eraiki zuten.