Erlijio istorioak (eu)

    Sorapediatik

    Segururena, erlijio istorio ezagunena Ezoziako santutegiaren eraikuntzarena dela. Baina herrian gehiago ere kontatu izan dira.


    Atxolin

    (F. de Aritzagak kontatuta 1917n, eta Jose Migel Barandiaranek jasoa[1]

    Mendi honetan ba dago haitza bat, abarka formako zuloarekin. Amabirginak egindakoa omen da, bertan oina jarrita.


    Errekalde kaleko gurutzea (Google 2013)

    Errekaldeko gurutzea

    (Maria Larrañagak kontatuta, 1940. hamarkadan)

    Behin Soraluzeko Nazarenoaren irudia Bergarara eramatea erabaki zuten. Gurdi gainean jarri, eta bideari ekin zioten.

    Baina Erlai erreka parera heldu zirenean bat-batean zerua goibeldu zen, eta idiak bertan behera geratu ziren, ez atzera eta ez aurrera.

    Egun hartan parrokiara itzuli ziren, lanak hurrengo egunerako lagata. Baina biharamonean gauzak errepikatu ziren: Erlai errekara helduta, zerua goibeldu eta idiek ez zuten aurrera egin nahi.

    Nazareno irudia Soraluzeko parrokiara itzuli zuten, eta Erlai erreka inguruan gurutzea jarri zuten, mirariaren oroigarri[2]. Oraindik ikus daiteke, Errekalde kaleko 1. zenbakian, Errekaldeko iturriaren beste aldean.


    Ezoziako itsasontzia

    Umeak Ezoziatik ekartzen zirenekoa

    Garai batean, gauza batzuk esateko gaur egun baino erreparo gehiago zegoenean, umeak nola etortzen ziren (edo egiten ziren) azaltzeko Soraluzen ez zen "amiamokorik" ezta "azarik" erabiltzen. Umeei zera azaltzen zitzaien: jaio berriak Ezoziako itsasontzian agertzen zirela, eta gurasoak (edo amak) bertara joaten zirela umeak etxera ekartzeko.

    Eibarren ere antzeko ipuina erabiltzen zuten, baina han jaio berriak Arrate santutegiko itsasontzian agertzen ziren.


    San Salvador ermita (SketchUp 2020)

    Tenplarioak Soraluzen

    Ramiro Larrañagak jaso zuenez[3], Soraluzeko ipuin zahar batek Igarate inguruan tenplario zaldunek egoitza izan omen zutela zioen.

    Elezaharrak inolako oinarria balu, agian San Salvador ermitarekin zerikusi izan zezakeen.


    Erreferentziak

    1. Obras completas. Jose Miguel de Barandiarán. (1972-83, II,106)
    2. Agiri zaharrek diotenez, 1605 urtean orube horretan Maria Magdalena ermita eraikitzen hasi ziren baina, diru faltaz, lanak eten ziren. Eta leku haren helburua gogoratzeko gurutzea altzatu zuten. Behintzat, 1685 agirietan aipatzen da.
    3. Soraluze. Monografía histórica. 141 orrialdea. Ramiro Larrañaga (1993).