https://www.sorapedia.eus/api.php?action=feedcontributions&user=83.213.16.107&feedformat=atomSorapedia - Lankidearen ekarpenak [eu]2024-03-29T01:32:41ZLankidearen ekarpenakMediaWiki 1.39.1https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Azala&diff=4246Azala2016-06-18T22:36:07Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>'''<big>Soraluze herriaren enziklopedia, iraganeko eta oraineko gordailu. Ezagutu maitatzeko!<br />
</big>'''<br />
<br />
<br />
{| class="wikitable" <br />
!colspan="2" style="background:LimeGreen; color:white" align="left" |<big>Ba al zenekien...</big><br />
|-<br />
|colspan="2" style="background:Chartreuse" align="right" |<big>…Santa Isabel ez dela beti San Isabel izan?</big><br />
|-<br />
| [[Fitxategi: San_Andres_ermita._Santa_Isabel._Sortzez_Garbia_04._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | frameless]] || width="600" style="padding:2px 5px" | Santa Isabel, San Andres-ekin batera, bailarako patroia da. <br> San Andres ermitan gordetzen den irudia, berez, Sortzez Garbia edo Inmakuladarena da, barrokoa (XVII-XVIII mendekoa). <br> Itxura denez, parrokian irudi modernoagoa jiratu zutenean San Andres ermitara eroan zuten zaharra, eta izena aldatu: Santa Isabel. <br><br> [[San Andres ermita (eu) |Gehiago jakiteko...]]<br />
|}<br />
<br />
<br />
Zer da [[Sorapedia (eu)|Sorapedia]]? Hemen daukazu [https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=1lKt4gPmjBg aurkezpen bideoa]. Begiratu [[Laguntza:Erabilera#Erabiltzailearen gida |Erabiltzailearen gida]] Sorapedia erabiltzeko. Eta ekarpenak egiteko [[Laguntza:Jarraibideak#Laguntzailearen gida |Laguntzailearen gida]] irakurri.<br><br><br />
¿Qué es [[Sorapedia (es)|Sorapedia]]? Aquí tienes el [https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=1lKt4gPmjBg video de presentación]. Para utilizar Sorapedia consulta la [[Laguntza:Erabilera#Guía de utilización |Guía de utilización]]. Y si quieres colaborar lee la [[Laguntza:Jarraibideak#Guía del colaborador | Guía del colaborador]].<br />
<br />
<br />
Gaur egun, {{CURRENTYEAR}}eko {{CURRENTMONTHNAME}}ren {{CURRENTDAY}}, Sorapediak {{NUMBEROFARTICLES}} sarrera ditu, eta {{NUMBEROFFILES}} fitxategi (batik bat argazkiak).</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=La_Real_F%C3%A1brica_de_Armas_de_Placencia_(eu)&diff=4245La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)2016-06-18T22:07:33Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artikulua (eu)<br />
| izenburua = Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia<br />
| egilea = María Isabel Astiazarain Achabal<br />
| aldizkaria = Cuadernos de Sección. Artes Plásticas y Documentales 10. Eusko Ikaskuntza<br />
| data = 1992<br />
| orriak = 9-28<br />
| hizkuntza = gaztelaniaz<br />
| artikulua = La_Real_Fábrica_de_Armas_de_Placencia_(María_Isabel_Astiazarain_1992).pdf<br />
}}<br />
<br />
== Laburpena ==<br />
Soraluze hiria Felipe II.aren garaian armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Zentru horretan lanpostu desberdinak ziren, arma-maisu titulu profesionala azterketaren bidez lortzen zelarik. Urte batzuetako produkzioaren berri dugu, batez ere XVIII. mendearen bukaera aldekoak, langile kopurua ere jakina izanik. Jakin dugu, halaber, nola gremiotan taldekaturik zeuden, langileon funtzioa eta espezializazioa, bai eta egiten zituzten zenbait piezaren diseinu ere gerure esku daukagu.<br />
<br />
Iñigo Espadak etxeari eta biltegiei buruz egindako dokumentazio grafikoa erakusten dugu, 1751 urtean etxearen egoera jaso eta haren egitura aztertzen duena.<br />
<br />
Mende erdia geroago, Miguel Antonio de Jáureguik proiektu bat aurkeztu zuen aldamenean beste eraikin bat eraikitzearren; beronen banaketa ematen dugu. Jaureguiren proposamen hau ez zen gauzatu eta 1804-1809 bitartean beste plan bat burutu zen, 1976an eraitsi egin zen eraikuntza alegia.<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._2._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._3._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._4._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._5._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._6._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._2._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._3._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg | Ezagutu dugun Erregetxea (1804-1976) Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
<br />
</gallery><br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Artikuluak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxea_(eu)&diff=4244Erregetxea (eu)2016-06-18T21:59:48Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxea<br />
| irudia = Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg<br />
| estiloa = Neoklasikoa<br />
| mendea = XIX<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_02_(Oscar_Pérez_2016).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=C8Hvrwzb19g Erregetxea zerutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2016)<br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=Y_ZE2WZUJqw Erregetxea gertutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2015)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_04_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Kaleak._Plaza_zaharra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Plaza zaharra eta Erregetxea <br> (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Erregetxea._Eguzki_erlojua_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | Eguzki erlojua <br> (Óscar Pérez 2016)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea <br> (Iñigo Espada 1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
Felipe II.aren garaian Soraluzek [[Erregetxe zaharra (eu)|aurreneko Errege-etxea]] moldatu zuen, Deba ibaiaren ezker aldean, Errabal kalean hain zuzen.<br />
<br />
XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Erregetxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, Errege-etxe berria herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
Plana onartu eta lanak 1804 urtean hasi ziren. 1806 urtean paretak lehen bigarren solairuraino heltzen ziren: bertan zegoen eguzki erlojuak zioen: ''Viva Carlos IV 1806''. 1809 urtean bukatu zen, eta ekainak 30an José Bernardo de Aldasoro alkateak garaiko erregeari, Jose I Bonaparteri, eraikina eskaini zion.<br />
<br />
1865 urtean arma ekoizpenaren monopolioa desagertu zen, eta horrekin batera Soraluzeko Erret Arma Fabrikak desegiteko legeak etorri ziren(1865ko urtarrilak 13an eta urte bereko martxoak 8an).<br />
<br />
1867 urtean Estatuak Udalari pasa zion eraikina. Baina 30 urte geroago, 1897an hain zuzen, eraikina itzultzeko eskatu zuen, 1809an Errege-etxea Jose Bonaparteri eman zitzaiolako (''legez kanpoko'' erregea). Azkenik, 1900. urtean Madrilgo Epaitegi Gorenak Soraluzeko Udalaren aldeko epaia eman zuen.<br />
<br />
Ordutik aurrera Erregetxean denetik egon da: eskola arruntak, etxebizitzak, musika eta marrazki eskolak, berdura eta arrain plaza, herri-garbitzaileak, postetxea, torloju tailerrak, kortak eta komunak. Eta ostean ''asto tokia'' eta ''perra tokia'' zeuden.<br />
<br />
Eraikina gero eta makalago zegoenez, 1976 urtean Udalak eraitsi zuen, eta geroztik orubea aparkaleku moduan erabiltzen da. Eguzki erlojua, aldiz, gorde zuten eta urteetan plazan egon zen erakusgarri; gaur egun Estazioan dago, autobus geltokiaren aurrean.<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1973) [[Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan (eu) | Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan]]. Juan San Martin<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
* (2005) [[Erregetxe orubea (eu)|Erregetxe orubea (Soraluze)]]. Alfredo Moraza eta Arantza Agirre<br />
<br />
<br />
* (1817) [[Canción al Rey y a la Reyna (eu)|Canción al Rey y a la Reyna]]. Manuel Tapia<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxea_(eu)&diff=4243Erregetxea (eu)2016-06-18T21:58:32Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxea<br />
| irudia = Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg<br />
| estiloa = Neoklasikoa<br />
| mendea = XIX<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_02_(Oscar_Pérez_2016).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=C8Hvrwzb19g Erregetxea zerutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2016)<br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=Y_ZE2WZUJqw Erregetxea gertutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2015)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_04_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Kaleak._Plaza_zaharra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Plaza zaharra eta Erregetxea <br> (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Erregetxea._Eguzki_erlojua_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | Eguzki erlojua <br> (Óscar Pérez 2016)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea <br> (Iñigo Espada 1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
Felipe II.aren garaian Soraluzek aurreneko [[Erregetxe zaharra (eu)|Errege-etxea]] moldatu zuen, Deba ibaiaren ezker aldean, Errabal kalean hain zuzen.<br />
<br />
XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Erregetxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, Errege-etxe berria herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
Plana onartu eta lanak 1804 urtean hasi ziren. 1806 urtean paretak lehen bigarren solairuraino heltzen ziren: bertan zegoen eguzki erlojuak zioen: ''Viva Carlos IV 1806''. 1809 urtean bukatu zen, eta ekainak 30an José Bernardo de Aldasoro alkateak garaiko erregeari, Jose I Bonaparteri, eraikina eskaini zion.<br />
<br />
1865 urtean arma ekoizpenaren monopolioa desagertu zen, eta horrekin batera Soraluzeko Erret Arma Fabrikak desegiteko legeak etorri ziren(1865ko urtarrilak 13an eta urte bereko martxoak 8an).<br />
<br />
1867 urtean Estatuak Udalari pasa zion eraikina. Baina 30 urte geroago, 1897an hain zuzen, eraikina itzultzeko eskatu zuen, 1809an Errege-etxea Jose Bonaparteri eman zitzaiolako (''legez kanpoko'' erregea). Azkenik, 1900. urtean Madrilgo Epaitegi Gorenak Soraluzeko Udalaren aldeko epaia eman zuen.<br />
<br />
Ordutik aurrera Erregetxean denetik egon da: eskola arruntak, etxebizitzak, musika eta marrazki eskolak, berdura eta arrain plaza, herri-garbitzaileak, postetxea, torloju tailerrak, kortak eta komunak. Eta ostean ''asto tokia'' eta ''perra tokia'' zeuden.<br />
<br />
Eraikina gero eta makalago zegoenez, 1976 urtean Udalak eraitsi zuen, eta geroztik orubea aparkaleku moduan erabiltzen da. Eguzki erlojua, aldiz, gorde zuten eta urteetan plazan egon zen erakusgarri; gaur egun Estazioan dago, autobus geltokiaren aurrean.<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
* (2005) [[Erregetxe orubea (eu)|Erregetxe orubea (Soraluze)]]. Alfredo Moraza eta Arantza Agirre<br />
<br />
<br />
* (1817) [[Canción al Rey y a la Reyna (eu)|Canción al Rey y a la Reyna]]. Manuel Tapia<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxe_zaharra_(eu)&diff=4242Erregetxe zaharra (eu)2016-06-18T21:56:21Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxe zaharra<br />
| irudia = Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = XVI<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._2._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._3._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._4._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._5._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._6._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
===Aurrekariak===<br />
XV mendeko bigarren zatian armagintza oso garatu zegoen Euskal Herrian. Lehen agiria ''Isabel la Católica''-ren 1480ko Cédula Real-ean agertzen zaigu, hemengo armagineri deia eta eskaria eginez, armak behar zituela eta ahalik azkarren eta ahalik gehien egiteko aginduaz. Geroztik geroago eta eskari gehiago datoz.<br />
<br />
Euskal Herriko zein partetan egiten ziren esaten ez bazen (maizenik ere, Gipuzkoa probintziako eta Bizkaia Jaurerriko lantegietan; hau da, ''en las fábricas de la provincia de Guipúzcoa y Señorío de Vizcaya''), XVIgarren mendearen lehen erdian hasi ziren aipatzen Soraluze, Bergara, Eibar, Markina, Ermua, Elorrio eta Arrasate herriak suzko esku-armagintzan, eta Araba eta Tolosa arma-zurigintzan ere. Gainera, armagintzako maisutzat lehendabizikoz agertzen dena plaentziatarra da, ''Juan de Churruca, maestro armero'', 156lean.<br />
<br />
Ordura arte arma lantegia edo ''fábrica de armas'' esaten zena, herri horietan sakabanaturik ziren lantegi ttipiak besterik etziren. Elkar-lanean ari ziren lau gremiotan bildurik, bakoitzak bere espezialitate bereziak zituzten.<br />
<br />
<br />
===Sorrera===<br />
Elkar-lan honen ugaritze eta zabaltasunak antolakizun berriak eskatzen zituen, eta, orduan, armagintzan ari ziren guztiak beren borondatez bildurik, hobekuntzen bila, elkargo finkatuago bat erabaki zuten eta Felipe II.aren garaian hemendik sortu zen, 1.573 urtean, ''Fábrica de armas portátiles de fuego y blancas de guerra de la villa de Placencia'' izenekoa.<br />
<br />
Halaxe, Soraluze armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek (''errege ministroak'' edo ''ministros reales'', orduko hizkeran), bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Errege-etxe honetan ez zen armarik egiten, biltegi ''ofiziala'' zen. Funtzionarioek armen eskaerak banatzen zituzten inguruko armagileen artean. Lana bukatu eta gero, armagileek bertara eramaten zituzten, arterketa pasatzeko. Produktua onartuta, bertan gordetzen zen behar zen lekuetara bialdu baino lehen. Bidalketa hau gurdiz egiten zen, Alzolaraino. Hemendik Debaraino alatan jeisten zen (gabarra modukoak ziren) eta hortik aurrera itsasoz.<br />
<br />
Aukeratutako tokia errepide ondoan zegoen, baina oso orube estu eta luzea hartzen zuen, mendia eta erreka artekoa. Sarrera aurrean, errepidearen bestekaldean, iturria zegoen aska handi batekin, mando eta gainontzeko garraio-animalientzat. Iturri eta aska hau XX mende bukaeran apurtu zuten, transformadorea jartzeko.<br />
<br />
1.751 urtean Iñigo Espadak egindako grabatuetan, ederki ikusten da etxearen eta biltegien egitura eta orduko egoera.<br />
<br />
<br />
===Eraikinaren gainbehera===<br />
Erreka ondoan egonda, oso tokia hezea zen eta bildutako armak herdoiltzen ziren; gainera, ufalak zirenean ura biltegietara sartzen zen, armak hondatuz. Bestekaldetik, Txara aldeko lurrak inoiz oso egonkorrak izan ez direnez, noizean behin lur jauziak gertatzen ziren.<br />
<br />
Arazo hauek zirela eta, XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Erregetxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, [[Errege-etxea (eu)|Errege-etxe berria]] herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1973) [[Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan (eu) | Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan]]. Juan San Martin<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxea_(eu)&diff=4241Erregetxea (eu)2016-06-18T21:55:37Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxea<br />
| irudia = Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg<br />
| estiloa = Neoklasikoa<br />
| mendea = XIX<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_02_(Oscar_Pérez_2016).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=C8Hvrwzb19g Erregetxea zerutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2016)<br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=Y_ZE2WZUJqw Erregetxea gertutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2015)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_04_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Kaleak._Plaza_zaharra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Plaza zaharra eta Erregetxea (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Erregetxea._Eguzki_erlojua_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | Eguzki erlojua (Óscar Pérez 2016)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
Felipe II.aren garaian Soraluzek aurreneko [[Erregetxe zaharra (eu)|Errege-etxea]] moldatu zuen, Deba ibaiaren ezker aldean, Errabal kalean hain zuzen.<br />
<br />
XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Erregetxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, Errege-etxe berria herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
Plana onartu eta lanak 1804 urtean hasi ziren. 1806 urtean paretak lehen bigarren solairuraino heltzen ziren: bertan zegoen eguzki erlojuak zioen: ''Viva Carlos IV 1806''. 1809 urtean bukatu zen, eta ekainak 30an José Bernardo de Aldasoro alkateak garaiko erregeari, Jose I Bonaparteri, eraikina eskaini zion.<br />
<br />
1865 urtean arma ekoizpenaren monopolioa desagertu zen, eta horrekin batera Soraluzeko Erret Arma Fabrikak desegiteko legeak etorri ziren(1865ko urtarrilak 13an eta urte bereko martxoak 8an).<br />
<br />
1867 urtean Estatuak Udalari pasa zion eraikina. Baina 30 urte geroago, 1897an hain zuzen, eraikina itzultzeko eskatu zuen, 1809an Errege-etxea Jose Bonaparteri eman zitzaiolako (''legez kanpoko'' erregea). Azkenik, 1900. urtean Madrilgo Epaitegi Gorenak Soraluzeko Udalaren aldeko epaia eman zuen.<br />
<br />
Ordutik aurrera Erregetxean denetik egon da: eskola arruntak, etxebizitzak, musika eta marrazki eskolak, berdura eta arrain plaza, herri-garbitzaileak, postetxea, torloju tailerrak, kortak eta komunak. Eta ostean ''asto tokia'' eta ''perra tokia'' zeuden.<br />
<br />
Eraikina gero eta makalago zegoenez, 1976 urtean Udalak eraitsi zuen, eta geroztik orubea aparkaleku moduan erabiltzen da. Eguzki erlojua, aldiz, gorde zuten eta urteetan plazan egon zen erakusgarri; gaur egun Estazioan dago, autobus geltokiaren aurrean.<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
* (2005) [[Erregetxe orubea (eu)|Erregetxe orubea (Soraluze)]]. Alfredo Moraza eta Arantza Agirre<br />
<br />
<br />
* (1817) [[Canción al Rey y a la Reyna (eu)|Canción al Rey y a la Reyna]]. Manuel Tapia<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxe_bigarrena_(eu)&diff=4240Erregetxe bigarrena (eu)2016-06-18T21:53:58Z<p>83.213.16.107: Orria sortu da. Edukia: {{Artelana (eu) | izena = Errege-etxe bigarrena | irudia = Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg | estiloa = | mendea = XVIII | kokapena = Herri-kaskoan | mota...</p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxe bigarrena<br />
| irudia = Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = XVIII<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._2._planoa.jpg | Erregetxe bigarrena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._3._planoa.jpg | Erregetxe bigarrena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg | Ezagutu dugun Erregetxea (1804-1976)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
Felipe II.aren garaian Soraluzen sortu zen, 1.573 urtean, ''Fábrica de armas portátiles de fuego y blancas de guerra de la villa de Placencia'' izenekoa.<br />
<br />
Halaxe, Soraluze armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek (''errege ministroak'' edo ''ministros reales'', orduko hizkeran), bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Erreka ondoan egonda, oso tokia hezea zen eta bildutako armak herdoiltzen ziren; gainera, ufalak zirenean ura biltegietara sartzen zen, armak hondatuz. Bestekaldetik, Txara aldeko lurrak inoiz oso egonkorrak izan ez direnez, noizean behin lur jauziak gertatzen ziren.<br />
<br />
Arazo hauek zirela eta, XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1.785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik bigarren Errege-etxea proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa. Diru falta zela eta, plan honek ez zuen aurrera egin.<br />
<br />
1.803 urtean Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, [[Errege-etxea (eu)|Errege-etxe berria]] herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Herriak dirua jarrita, proiektu hau aurrera eraman zuten eta 1.809 urtean inauguratu zen.<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1973) [[Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan (eu) | Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan]]. Juan San Martin<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxe_zaharra_(eu)&diff=4239Erregetxe zaharra (eu)2016-06-18T21:46:04Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxe zaharra<br />
| irudia = Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = XVI<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._2._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._3._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._4._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._5._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._6._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
===Aurrekariak===<br />
XV mendeko bigarren zatian armagintza oso garatu zegoen Euskal Herrian. Lehen agiria ''Isabel la Católica''-ren 1480ko Cédula Real-ean agertzen zaigu, hemengo armagineri deia eta eskaria eginez, armak behar zituela eta ahalik azkarren eta ahalik gehien egiteko aginduaz. Geroztik geroago eta eskari gehiago datoz.<br />
<br />
Euskal Herriko zein partetan egiten ziren esaten ez bazen (maizenik ere, Gipuzkoa probintziako eta Bizkaia Jaurerriko lantegietan; hau da, ''en las fábricas de la provincia de Guipúzcoa y Señorío de Vizcaya''), XVIgarren mendearen lehen erdian hasi ziren aipatzen Soraluze, Bergara, Eibar, Markina, Ermua, Elorrio eta Arrasate herriak suzko esku-armagintzan, eta Araba eta Tolosa arma-zurigintzan ere. Gainera, armagintzako maisutzat lehendabizikoz agertzen dena plaentziatarra da, ''Juan de Churruca, maestro armero'', 156lean.<br />
<br />
Ordura arte arma lantegia edo ''fábrica de armas'' esaten zena, herri horietan sakabanaturik ziren lantegi ttipiak besterik etziren. Elkar-lanean ari ziren lau gremiotan bildurik, bakoitzak bere espezialitate bereziak zituzten.<br />
<br />
<br />
===Sorrera===<br />
Elkar-lan honen ugaritze eta zabaltasunak antolakizun berriak eskatzen zituen, eta, orduan, armagintzan ari ziren guztiak beren borondatez bildurik, hobekuntzen bila, elkargo finkatuago bat erabaki zuten eta Felipe II.aren garaian hemendik sortu zen, 1.573 urtean, ''Fábrica de armas portátiles de fuego y blancas de guerra de la villa de Placencia'' izenekoa.<br />
<br />
Halaxe, Soraluze armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek (''errege ministroak'' edo ''ministros reales'', orduko hizkeran), bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Errege-etxe honetan ez zen armarik egiten, biltegi ''ofiziala'' zen. Funtzionarioek armen eskaerak banatzen zituzten inguruko armagileen artean. Lana bukatu eta gero, armagileek bertara eramaten zituzten, arterketa pasatzeko. Produktua onartuta, bertan gordetzen zen behar zen lekuetara bialdu baino lehen. Bidalketa hau gurdiz egiten zen, Alzolaraino. Hemendik Debaraino alatan jeisten zen (gabarra modukoak ziren) eta hortik aurrera itsasoz.<br />
<br />
Aukeratutako tokia errepide ondoan zegoen, baina oso orube estu eta luzea hartzen zuen, mendia eta erreka artekoa. Sarrera aurrean, errepidearen bestekaldean, iturria zegoen aska handi batekin, mando eta gainontzeko garraio-animalientzat. Iturri eta aska hau XX mende bukaeran apurtu zuten, transformadorea jartzeko.<br />
<br />
1.751 urtean Iñigo Espadak egindako grabatuetan, ederki ikusten da etxearen eta biltegien egitura eta orduko egoera.<br />
<br />
<br />
===Eraikinaren gainbehera===<br />
Erreka ondoan egonda, oso tokia hezea zen eta bildutako armak herdoiltzen ziren; gainera, ufalak zirenean ura biltegietara sartzen zen, armak hondatuz. Bestekaldetik, Txara aldeko lurrak inoiz oso egonkorrak izan ez direnez, noizean behin lur jauziak gertatzen ziren.<br />
<br />
Arazo hauek zirela eta, XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Errege-etxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, [[Errege-etxea (eu)|Errege-etxe berria]] herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1973) [[Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan (eu) | Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan]]. Juan San Martin<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxe_zaharra_(eu)&diff=4238Erregetxe zaharra (eu)2016-06-18T21:44:15Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxe zaharra<br />
| irudia = Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = XVI<br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._2._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._3._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._4._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._5._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._6._planoa.jpg | Erregetxe zaharra <br> (Iñigo Espada 1571)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
XV mendeko bigarren zatian armagintza oso garatu zegoen Euskal Herrian. Lehen agiria ''Isabel la Católica''-ren 1480ko Cédula Real-ean agertzen zaigu, hemengo armagineri deia eta eskaria eginez, armak behar zituela eta ahalik azkarren eta ahalik gehien egiteko aginduaz. Geroztik geroago eta eskari gehiago datoz.<br />
<br />
Euskal Herriko zein partetan egiten ziren esaten ez bazen (maizenik ere, Gipuzkoa probintziako eta Bizkaia Jaurerriko lantegietan; hau da, ''en las fábricas de la provincia de Guipúzcoa y Señorío de Vizcaya''), XVIgarren mendearen lehen erdian hasi ziren aipatzen Soraluze, Bergara, Eibar, Markina, Ermua, Elorrio eta Arrasate herriak suzko esku-armagintzan, eta Araba eta Tolosa arma-zurigintzan ere. Gainera, armagintzako maisutzat lehendabizikoz agertzen dena plaentziatarra da, ''Juan de Churruca, maestro armero'', 156lean.<br />
<br />
Ordura arte arma lantegia edo ''fábrica de armas'' esaten zena, herri horietan sakabanaturik ziren lantegi ttipiak besterik etziren. Elkar-lanean ari ziren lau gremiotan bildurik, bakoitzak bere espezialitate bereziak zituzten.<br />
<br />
Elkar-lan honen ugaritze eta zabaltasunak antolakizun berriak eskatzen zituen, eta, orduan, armagintzan ari ziren guztiak beren borondatez bildurik, hobekuntzen bila, elkargo finkatuago bat erabaki zuten eta Felipe II.aren garaian hemendik sortu zen, 1.573 urtean, ''Fábrica de armas portátiles de fuego y blancas de guerra de la villa de Placencia'' izenekoa.<br />
<br />
Halaxe, Soraluze armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek (''errege ministroak'' edo ''ministros reales'', orduko hizkeran), bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Errege-etxe honetan ez zen armarik egiten, biltegi ''ofiziala'' zen. Funtzionarioek armen eskaerak banatzen zituzten inguruko armagileen artean. Lana bukatu eta gero, armagileek bertara eramaten zituzten, arterketa pasatzeko. Produktua onartuta, bertan gordetzen zen behar zen lekuetara bialdu baino lehen. Bidalketa hau gurdiz egiten zen, Alzolaraino. Hemendik Debaraino alatan jeisten zen (gabarra modukoak ziren) eta hortik aurrera itsasoz.<br />
<br />
Aukeratutako tokia errepide ondoan zegoen, baina oso orube estu eta luzea hartzen zuen, mendia eta erreka artekoa. Sarrera aurrean, errepidearen bestekaldean, iturria zegoen aska handi batekin, mando eta gainontzeko garraio-animalientzat. Iturri eta aska hau XX mende bukaeran apurtu zuten, transformadorea jartzeko.<br />
<br />
1.751 urtean Iñigo Espadak egindako grabatuetan, ederki ikusten da etxearen eta biltegien egitura eta orduko egoera.<br />
<br />
Erreka ondoan egonda, oso tokia hezea zen eta bildutako armak herdoiltzen ziren; gainera, ufalak zirenean ura biltegietara sartzen zen, armak hondatuz. Bestekaldetik, Txara aldeko lurrak inoiz oso egonkorrak izan ez direnez, noizean behin lur jauziak gertatzen ziren.<br />
<br />
Arazo hauek zirela eta, XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Errege-etxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, [[Errege-etxea (eu)|Errege-etxe berria]] herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1973) [[Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan (eu) | Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan]]. Juan San Martin<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=La_Real_F%C3%A1brica_de_Armas_de_Placencia_(eu)&diff=4237La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)2016-06-18T21:40:37Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artikulua (eu)<br />
| izenburua = Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia<br />
| egilea = María Isabel Astiazarain Achabal<br />
| aldizkaria = Cuadernos de Sección. Artes Plásticas y Documentales 10. Eusko Ikaskuntza<br />
| data = 1992<br />
| orriak = 9-28<br />
| hizkuntza = gaztelaniaz<br />
| artikulua = La_Real_Fábrica_de_Armas_de_Placencia_(María_Isabel_Astiazarain_1992).pdf<br />
}}<br />
<br />
== Laburpena ==<br />
Soraluze hiria Felipe ll.aren garaian armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Zentru horretan lanpostu desberdinak ziren, arma-maisu titulu profesionala azterketaren bidez lortzen zelarik. Urte batzuetako produkzioaren berri dugu, batez ere XVIII. mendearen bukaera aldekoak, langile kopurua ere jakina izanik. Jakin dugu, halaber, nola gremiotan taldekaturik zeuden, langileon funtzioa eta espezializazioa, bai eta egiten zituzten zenbait piezaren diseinu ere gerure esku daukagu.<br />
<br />
Iñigo Espadak etxeari eta biltegiei buruz egindako dokumentazio grafikoa erakusten dugu, 1751 urtean etxearen egoera jaso eta haren egitura aztertzen duena.<br />
<br />
Mende erdia geroago, Miguel Antonio de Jáureguik proiektu bat aurkeztu zuen aldamenean beste eraikin bat eraikitzearren; beronen banaketa ematen dugu. Jaureguiren proposamen hau ez zen gauzatu eta 1804-1809 bitartean beste plan bat burutu zen, 1976an eraitsi egin zen eraikuntza alegia.<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._2._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._3._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._4._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._5._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._6._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._2._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._3._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg | Ezagutu dugun Erregetxea (1804-1976)<br />
</gallery><br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Artikuluak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=La_Real_F%C3%A1brica_de_Armas_de_Placencia_(eu)&diff=4236La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)2016-06-18T21:39:59Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artikulua (eu)<br />
| izenburua = Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia<br />
| egilea = María Isabel Astiazarain Achabal<br />
| aldizkaria = Cuadernos de Sección. Artes Plásticas y Documentales 10. Eusko Ikaskuntza<br />
| data = 1992<br />
| orriak = 9-28<br />
| hizkuntza = gaztelaniaz<br />
| artikulua = La_Real_Fábrica_de_Armas_de_Placencia_(María_Isabel_Astiazarain_1992).pdf<br />
}}<br />
<br />
== Laburpena ==<br />
Soraluze hiria Felipe ll.aren garaian armak aztertu, probatu eta bidaltzeko gune gisa eratu zen. Hartarako Deba ibaiaren ezker aldean Errege-Etxea moldatu zen, bertan errege-gizonek bizitokia zutelarik.<br />
<br />
Zentru horretan lanpostu desberdinak ziren, arma-maisu titulu profesionala azterketaren bidez lortzen zelarik. Urte batzuetako produkzioaren berri dugu, batez ere XVIII. mendearen bukaera aldekoak, langile kopurua ere jakina izanik. Jakin dugu, halaber, nola gremiotan taldekaturik zeuden, langileon funtzioa eta espezializazioa, bai eta egiten zituzten zenbait piezaren diseinu ere gerure esku daukagu.<br />
<br />
Iñigo Espadak etxeari eta biltegiei buruz egindako dokumentazio grafikoa erakusten dugu, 1751 urtean etxearen egoera jaso eta haren egitura aztertzen duena.<br />
<br />
Mende erdia geroago, Miguel Antonio de Jáureguik proiektu bat aurkeztu zuen aldamenean beste eraikin bat eraikitzearren; beronen banaketa ematen dugu. Jaureguiren proposamen hau ez zen gauzatu eta 1804-1809 bitartean beste plan bat burutu zen, 1976an eraitsi egin zen eraikuntza alegia.<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Fusil_giltza_1.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1746)<br />
Fitxategi: Fusil_giltza_2.jpg | Soraluzen egindako fusil giltza (1753)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._1._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._2._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._3._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._4._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._5._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(jatorrizkoa)._6._planoa.jpg | Jatorrizko Erregetxea (1573)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._1._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._2._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(asmoa)._3._planoa.jpg | Bigarren Erregetxea, egin ez zena (1785)<br />
Fitxategi: Erregetxea_(azkena)._Planoa.jpg | Ezagutu dugun Erregetxea (1804-1976)<br />
</gallery><br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Artikuluak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Erregetxe_zaharra_(eu)&diff=4235Erregetxe zaharra (eu)2016-06-18T21:18:45Z<p>83.213.16.107: Orria sortu da. Edukia: {{Artelana (eu) | izena = Errege-etxe zaharra | irudia = Argazkirik_ez.jpg | estiloa = | mendea = | kokapena = Herri-kaskoan | mota = Eraikina }} ==Ir...</p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Errege-etxe zaharra<br />
| irudia = Argazkirik_ez.jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = <br />
| kokapena = Herri-kaskoan<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_02_(Oscar_Pérez_2016).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=C8Hvrwzb19g Erregetxea zerutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2016)<br />
Fitxategi: Erregetxea._3D_bideoa_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | [https://www.youtube.com/watch?v=Y_ZE2WZUJqw Erregetxea gertutik 3Dtan (bideoa)] <br>Óscar Pérez (2015)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_04_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Kaleak._Plaza_zaharra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Plaza zaharra eta Erregetxea (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Erregetxea._Eguzki_erlojua_01_(Oscar_Pérez_2015).jpg | Eguzki erlojua (Óscar Pérez 2016)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
XV mendeko bigarren zatian armagintza oso garatu zegoen Euskal Herrian. Lehen agiria ''Isabel la Católica''-ren 1480ko Cédula Real-ean agertzen zaigu, hemengo armagineri deia eta eskaria eginez, armak behar zituela eta ahalik azkarren eta ahalik gehien egiteko aginduaz. Geroztik geroago eta eskari gehiago datoz.<br />
<br />
Euskal Herriko zein partetan egiten ziren esaten ez bazen (maizenik ere, Gipuzkoa probintziako eta Bizkaia Jaurerriko lantegietan; hau da, ''en las fábricas de la provincia de Guipúzcoa y Señorío de Vizcaya''), XVIgarren mendearen lehen erdian hasi ziren aipatzen Soraluze, Bergara, Eibar, Markina, Ermua, Elorrio eta Arrasate herriak suzko esku-armagintzan, eta Araba eta Tolosa arma-zurigintzan ere. Gainera, armagintzako maisutzat lehendabizikoz agertzen dena plaentziatarra da, ''Juan de Churruca, maestro armero'', 156lean.<br />
<br />
Ordura arte arma lantegia edo ''fábrica de armas'' esaten zena, herri horietan sakabanaturik ziren lantegi ttipiak besterik etziren. Elkar-lanean ari ziren lau gremiotan bildurik, bakoitzak bere espezialitate bereziak zituzten.<br />
<br />
Elkar-lan honen ugaritze eta zabaltasunak antolakizun berriak eskatzen zituen, eta, orduan, armagintzan ari ziren guztiak beren borondatez bildurik, hobekuntzen bila, elkargo finkatuago bat erabaki zuten eta Felipe II.aren garaian hemendik sortu zen, 1.573 urtean, ''Fábrica de armas portátiles de fuego y blancas de guerra de la villa de Placencia'' izenekoa.<br />
<br />
Halaxe, Soraluzek aurreneko Errege-etxea moldatu zuen, Deba ibaiaren ezker aldean, Errabal kalean hain zuzen. <br />
<br />
XVIII. mendearen bukaera aldean egoera txarrean zegoenez, 1785 urtean Miguel Antonio de Jáureguik [[Errege-etxe bigarrena (eu)|bigarren Errege-etxea]] proiketatu zuen, zaharraren aldamenean eraikitzekoa.<br />
<br />
Plan honek ez zuen aurrera egin, baina 1803 Miguel Antonio de Jáureguik beste proiektu bat prestatu zuen, [[Errege-etxea (eu)|Errege-etxe berria]] herri kaskoaren ondoan eraikitzeko, plaza zaharraren gainean. Eraikin berriak miloi bat erreal pasatxoko aurrekontua zuen, eta ordaintzeko herri guztia hipotekatu zen: etxeak, baserriak, zuhaiztiak, errotak, olak...<br />
<br />
<br />
==Artikuluak==<br />
* (1973) [[Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan (eu) | Plaentziako fabrikaren laurehun urteburuan]]. Juan San Martin<br />
* (1980) [[Errege-etxea. La casa del Rey (eu) |Errege-etxea. La casa del Rey]]. Ramiro Larrañaga<br />
* (1992) [[La Real Fábrica de Armas de Placencia (eu)|Un ejemplo de arquitectura industrial en la Guipúzcoa del siglo XVIII. La Real Fábrica de Armas de Placencia]]. Maria Isabel Astiazarain<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Iturbe_Barri_baserria_(eu)&diff=4227Iturbe Barri baserria (eu)2016-06-17T20:26:42Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Iturbe Barri<br />
| irudia = Iturbe_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_formala = Iturbe Barri<br />
| bailara = [[Ezozia bailara (eu)|Ezozia]]<br />
| altuera = 300 m<br />
| hedadura = 18 Ha<br />
| distantzia_kaletik = 3,5 km<br />
}}<br />
<br />
== Bertako familia ==<br />
Larreategi-Maiztegitarrak<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)zenburua_1<br />
Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_03_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Jose_Mari_eta_Jesusa_01_(Kontrargi_2002).jpg | Jesusa eta Jose Mari <br> (Kontrargi 2002)<br />
Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Jose_Mari_eta_Jesusa_02_(Kontrargi_2002).jpg | Jesusa eta Jose Mari <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.1949,-2.4297,18z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.1949, -2.4297 |height=600 |zoom=18| type=earth }}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(93. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(242 orrialdea)''</ref>==<br />
Izenak ''iturri azpian'' esan nahi du.<br />
<br />
XVIII mendean Pedro Antonio de Belasco jauna [[Iturbe Zar baserria (eu)|Iturbe Zar]] eta Iturbe Barriren jabea zen. Azken hau, urte batzuk geroago, Ventura de Larreategui eskuetara pasa zen.<br />
<br />
Garai batean Iturbe Handikoa (''Iturbe Allende'') esaten zitzaion ere, herritik Iturbe urrutiena zelako.<br />
<br />
Madozen hiztegi famatuan ([[Diccionario de Madoz (eu)|Diccionario de Madoz]]) agertzen da<ref>[https://books.google.es/books?id=bAtDAAAAcAAJ&hl=es&pg=PA3#v=snippet&q=Iturbe&f=false Diccionario de Madoz]. Bavierako Estatu Liburutegia (''Die Bayerische Staatsbibliothek'')</ref>:<br />
<br />
''ITURBE BARRI, Ezozia ballarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian'' <br />
<small>(ITURBE NUEVO: cas. del valle de Ezozia, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. jurisd. de Placencia).</small><br />
<br />
1936eko gerran erre zuten. [[Isiltasuna hausten (eu)|Isiltasuna hausten]] liburuan halaxe kontatzen dute: ''Iturbe Barri baserriaren kasua aipatzekoa da. Milizianoak bertan zeudelakoan, Munetako haitzetako erreketeek su eman zioten baserriari eta erabat kiskali zuten, abere eta guzti''.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Correspondance_de_Napoleon_I_(eu)&diff=4180Correspondance de Napoleon I (eu)2016-06-05T23:44:47Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Liburua (eu)<br />
| izena = Correspondance de Napoleon I<br />
| irudia = Correspondance_de_Napoleon_I._Azala.jpg<br />
| egilea = Napoleon I<br />
| hizkuntza = Frantsesez<br />
| urtea = 1858<br />
| argitaletxea = Henri Plon<br />
| hiria = Paris<br />
}}<br />
<br />
==Izenburu osoa==<br />
Correspondance de Napoléon Ier. Tome 17 / publiée par ordre de l'Empereur Napoléon III<br />
<br />
''Napoleon lehenaren eskutitzak. 17. atala, Napoleon IIIaren aginduz argitaratua''<br />
<br />
==Liburua zertan den==<br />
Napoleon III-k, ospea irabazteko, bere osabaren Napoleon lehenaren eskutitz guztiak argitaratzea agindu zituen. Bertan, kanpaina militarren deskribapenetan eta aginduetan, Soraluze (hots, Placencia) bitan agertzen da.<br />
<br />
==Soraluzeri buruzkoak==<br />
''(43. orrialdea)''<br />
<br />
13777 - ALEXANDREri, NEUCHATELeko PRINTZEARI,<br />
<br />
GUDAROSTE HANDIAREN JENERAL HANDIENA, <br />
<br />
Baionan, 1808.ko apirilak 21an.<br />
<br />
Lehengusua, zure estadu nagusiko ofizial baten bidez bidali segituan ondoko agindua Ducos brigada jeneralari: eskuadroian irtetzeko, behin behinezko 13 erregimentuaz eta bere bi kainoiez, eta Arrasate eta Soraluzera joateko, eta bertako biltegietatik 15.000 arma eskuratzeko eta Donostiara ekartzeko. Ulertuko duzunez...<br />
<br />
<br />
''(204. orrialdea)''<br />
<br />
13951. — JOACHIMi, BERG-eko DUKE HANDIARI,<br />
<br />
Espainiako ERRESUMAREN TENIENTE JENERALA, MADRILEN.<br />
<br />
Baiona, 1808.ko maiatzak 8an, arratsaldeko lauretan.<br />
<br />
Aurretik esan dizut Soraluzeko fusilak espainolenak direla, eta Donostiara eramanak izan badira berau biltegia eta gotorlekua delako izan da, beste inork ez dituela eramango segur egoteko. Ministroak itsasontziratu nahi dituenak, bere agindura itsasontziratuko dira.<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
[http://gallica.bnf.fr/Search?adva=1&adv=1&tri=&t_relation=cb31003377n&q=Placencia Correspondance de Napoléon Ier. Tome 17 / publiée par ordre de l'Empereur Napoléon III (1858)]. Parisko Liburutegi Nazionala (Biblioteque Nationale de Paris)<br />
<br />
[[Kategoria:Aipamenak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Correspondance_de_Napoleon_I_(eu)&diff=4179Correspondance de Napoleon I (eu)2016-06-05T23:43:50Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Liburua (eu)<br />
| izena = Correspondance de Napoleon I<br />
| irudia = Correspondance_de_Napoleon_I._Azala.jpg<br />
| egilea = Napoleon I<br />
| hizkuntza = Frantsesez<br />
| urtea = 1858<br />
| argitaletxea = Henri Plon<br />
| hiria = Paris<br />
}}<br />
<br />
==Izenburu osoa==<br />
Correspondance de Napoléon Ier. Tome 17 / publiée par ordre de l'Empereur Napoléon III<br />
<br />
''Napoleon lehenaren eskutitzak. 17. atala, Napoleon IIIaren aginduz argitaratua''<br />
<br />
==Liburua zertan den==<br />
Napoleon III-k, ospea irabazteko, bere osabaren Napoleon lehenaren eskutitz guztiak argitaratzea agindu zituen. Bertan, kanpaina militarren deskribapenetan eta aginduetan, Soraluze (hots, Placencia) bitan agertzen da.<br />
<br />
==Soraluzeri buruzkoak==<br />
''(43. orrialdea)''<br />
<br />
13777 - ALEXANDREri, NEUCHATELeko PRINTZEARI,<br />
<br />
GUDAROSTE HANDIAREN JENERAL HANDIENA, <br />
<br />
Baionan, 1808.ko apirilak 21an.<br />
<br />
Lehengusua, zure estadu nagusiko ofizial baten bidez bidali segituan ondoko agindua Ducos brigada jeneralari: eskuadroian irtetzeko, behin behinezko 13 erregimentuaz eta bere bi kainoiez, eta Arrasate eta Soraluzera joateko, eta bertako biltegietatik 15.000 arma eskuratzeko eta Donostiara ekartzeko. Ulertuko duzunez...<br />
<br />
<br />
''(204. orrialdea)''<br />
<br />
13951. — JOACHIMi, BERG-eko DUKE HANDIARI,<br />
<br />
Españako ERRESUMAREN TENIENTE JENERALA, MADRILEN.<br />
<br />
Baiona, 1808.ko maiatzak 8an, arratsaldeko lauretan.<br />
<br />
Aurretik esan dizut Soraluzeko fusilak espainolenak direla, eta Donostiara eramanak izan badira berau biltegia eta gotorlekua delako izan da, beste inork ez dituela eramango segur egoteko. Ministroak itsasontziratu nahi dituenak, bere agindura itsasontziratuko dira.<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
[http://gallica.bnf.fr/Search?adva=1&adv=1&tri=&t_relation=cb31003377n&q=Placencia Correspondance de Napoléon Ier. Tome 17 / publiée par ordre de l'Empereur Napoléon III (1858)]. Parisko Liburutegi Nazionala (Biblioteque Nationale de Paris)<br />
<br />
[[Kategoria:Aipamenak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_ermita_(eu)&diff=4110San Andres ermita (eu)2016-06-05T15:55:26Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = San Andres ermita<br />
| irudia = Fitxategi:San Andres ermita. Ikuspegi orokorra 01 (Kontrargi 2002).jpg<br />
| estiloa = Herrikoia<br />
| mendea = XVI-XVII<br />
| kokapena = [[San Andres bailara (eu)|San Andres]]<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Kanpo aldeko irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: San Andres ermita. Ikuspegi orokorra 01 (Indalecio Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: San Andres ermita. Kanpandegia 01 (Kontrargi 2002).jpg | Kanpandegia <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Barrualdeko irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: San Andres ermita. Pulpitoa eta sabaia 1.jpg | Pulpitoa eta sabaia<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Erretaulak eta irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._San_Antonio_erretaula._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | San Antonio erretaula (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.175002,-2.403969,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.175002, -2.403969 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
==Azalpena==<br />
Ermita [[Itsasoi baserria (eu)|Itsasoi]] baserriko lurretan eraiki zuten, Itsasoegigoitia izeneko tokian (''En el lugar llamado Ysasoegugoytia'').<br />
<br />
Forma laukizuzena du, eta sarrera oinetan, albo batera, hegoaldera hain zuzen. Eguraldia zela eta, XX mendeko erdialdean aterpea egin zioten hegoaldeko alde osoa hartuz.<br />
<br />
Presbiterio aldean hauts-babesa du, Soraluzeko ermitetan onena, Arrate santutegian dagoenaren oso antzekoa.<br />
<br />
==Artelanak==<br />
Aipatutakoak eta gehiago ditu:<br />
* Pulpitoa. San Andres (eu)<br />
Sagrario atea. San Andres (eu)<br />
San Andres irudia (eu)<br />
San Isidro irudia (eu)<br />
San Andres ermitaren hauts-babesa (eu)<br />
Santa Isabel irudia (eu)<br />
##Kaliza. San Andres ermita (eu)<br />
<br />
<br />
<br />
Ore-kanpaiak (eu)<br />
San Andres ermita Plaentzian (eu)<br />
Un San Isidro con laya (eu)<br />
<br />
==Kondaira==<br />
Kondairak dioenez, [[Irigoin baserria (eu)|Irigoin baserriko]] gizonari agertu zitzaion Amabirgina, eta Ezoziako parajean eliza eraikitzeko eskatu. Artean Arritxa eraiki gabe zegoela aprobetxatuz, auzokoek [[Arritxa baserria (eu)|Arritxa baserri]] inguruan hasi ziren, baina Amabirginak idi pare batez harri eta oholak Ezoziara jaisten zituen. <br />
<br />
Irigoineko gizona zelatan jarri zen, gauez, eta Amabirginak begibakar utzi zuen.<br />
<br />
Kondaira osorik irakurtzeko, [[Ezoziako Andramariaren kondaira (eu)|hemen]].<br />
<br />
<br />
==Historia==<br />
San Andres ermita 1558. urtean eraiki zen, eta 1610ean Jeronimo de Larrea eskultoreari San Andresen irudia nagusitzen deneko erretaula bat egiteko eskatu zitzaion, 1622an Joan de Arriola pintoreak urreztatu eta polikromatua izango zena, hain zuzen ere.<br />
<br />
Gorago aipatu denez, ermita Itsasoegi lurretan eraiki zen (Itsasoegigoitia izeneko tokian), eta irisgarritasuna arazo larria zen, bai herritik ermita berrira, baita honetatik gorago zeuden herri lurretara, handik Azkoitia eta Azpeitiara pasatzeko. Lur jabeek baimen guztiak eman zituzten aipatu bideak egiteko, baina... inguruko baserrietakoek ez zuten baimenik bideak erabiltzeko. Hau da, Izarre, Guenetxe, Etxebarri, Barrenetxe eta Uzkatekoek (''Eyçaguirre, Goenechea, Echeberria, Barrenechea y Urruzcarate'') bide zaharretatik ibili behar ziren, eta ezin zuten beraiek, ezta animaliez, ezta buruan karga zutela bide berriak inondik inora erabili.<br />
<br />
Datu hauek Oñatiko Protokoloen Artxiboko dokumentu batean (3663 paper sorta. Joan de Churruca Eskr.) agertzen dira, eta Javier Elorza Maiztegi soraluzetarrak argirata ekarri zituen 1980. urtean.<br />
<br />
Horretaz gain, esan genezake forma eta eraikuntza mailako ezaugarriak aztertuta, aldarearen ingurua babesten duen zerua edo egurrezko ganga XVII. mendearen lehenengo erdialdean ere eraikia izan zela.<br />
<br />
Ermita guregana ia bere horretan heldu da, jatorrizko konfigurazioa gordez. Hori dela eta, XX mendeko azken urteetan auzokoek eskulana auzolana prozeduraren bidez jarriz zaharberritzeari ekitea erabaki zutenean, ekimena babestua izan zen, baina ermitaren balio arkitektonikoa bereziki azpimarratuz, eta elementurik esanguratsuenak ahalik eta gehien errespetatuz, egurrezko egitura, koroa, zeramikazko zorua, zerua, pulpitua, erretaulak eta irudiak, alegia.<br />
<br />
Oro har, nahiko ondo gordeta bazegoen ere, estalkia zen eraikinean arazo gehien zituen alderdia, euri ura zirrikitu ugarietatik filtratzen baitzen. Presbiterioaren alderdian, aspaldiko itogin batek egurrezko ganga larriki kaltetua zuen, eta zati baten bat erabat botatzea ere proposatzera iritsi zelarik.<br />
<br />
Lanak estalkia erabat berritzearekin hasi ziren, zurajea sendotuz narriatutako gapirioak ordeztuz eta lata eta teilak berriztatuz. Egurrezko ganga berrosartu zen, egur guztiari xilofagoen aurkako tratamendua eman zen, adreiluzko lauzatxoen zoladura osatu eta garbitu zen eta hormak pintatu ziren. Lanak aurrera eramateko 1987 eta 1998 urteetan Gipuzkoako Foru Aldundiak 1.500.000 pezetako (9.000 euro) dirulaguntza eman zuen.<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_ermita_(eu)&diff=4109San Andres ermita (eu)2016-06-05T15:27:24Z<p>83.213.16.107: Orria sortu da. Edukia: {{Artelana (eu) | izena = San Andres ermita | irudia = Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_4.jpg | estiloa = Gotikoa | mendea = XIV | kokapena = San Andr...</p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = San Andres ermita<br />
| irudia = Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_4.jpg<br />
| estiloa = Gotikoa<br />
| mendea = XIV<br />
| kokapena = [[San Andres bailara (eu)|San Andres]]<br />
| mota = Eraikina<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Kanpo aldeko irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_11.jpg | Ikuspegi orokorra Armendia paretik<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_3.jpg | Ikuspegi orokorra (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_5.jpg | Ikuspegi orokorra (Arantza Cuesta Ezeiza) <br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Prozesioa_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Prozesioa (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Prozesioa_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Prozesioa (Indalecio Ojanguren)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Barrualdeko irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Burualdea_1.jpg | Burualdea<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Aldare_nagusia_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aldare nagusia (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Aldare_nagusia_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aldare nagusia (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Aldare_nagusia_03_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aldare nagusia (Indalecio Ojanguren)<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Korua_3.jpg | Oinaldea eta korua<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Korua_4.jpg | Korua<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._Korua_1.jpg | Korua<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._Korua_2._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | Korua (Arantza Cuesta Ezeiza) <br />
<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Erretaulak eta irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._San_Antonio_erretaula._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | San Antonio erretaula (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._San_Antonio_1.jpg | San Antonio<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._San_Jose_erretaula._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | San Jose erretaula (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziko_Santutegia._Andra_Maria_01._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | Andramaria<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._San_Miguel._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | San Miguel (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._Santa_Agueda._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | Santa Agueda (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._Kaliza._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | Kaliza (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._Fazistola._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | Fazistola (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._San_Ignacio._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | San Ignacio (Arantza Cuesta Ezeiza)<br />
Fitxategi: Ezoziako_Santutegia._Itsasontzia_2_(1993).jpg | Itsasontzia (1993)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.182607,-2.420516,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.182607, -2.420516 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
==Azalpena==<br />
San Andres ermita 1558. urtean eraiki zen, eta 1610ean Jeronimo de Larrea eskultoreari San Andresen irudia nagusitzen deneko erretaula bat egiteko eskatu zitzaion, 1622an Joan de Arriola pintoreak urreztatu eta polikromatua izango zena, hain zuzen ere.<br />
<br />
Datu hauek Oñatiko Protokoloen Artxiboko dokumentu batean (3663 paper sorta. Joan de Churruca Eskr.) agertzen dira, eta Javier Elorza Maiztegi soraluzetarrak argirata ekarri zituen 1980. urtean.<br />
<br />
Horretaz gain, esan genezake forma eta eraikuntza mailako ezaugarriak aztertuta, aldarearen ingurua babesten duen zerua edo egurrezko ganga XVII. mendearen lehenengo erdialdean ere eraikia izan zela.<br />
<br />
Ermita guregana ia bere horretan heldu da, jatorrizko konfigurazioa gordez. Hori dela eta, XX mendeko azken urteetan auzokoek eskulana auzolana prozeduraren bidez jarriz zaharberritzeari ekitea erabaki zutenean, ekimena babestua izan zen, baina ermitaren balio arkitektonikoa bereziki azpimarratuz, eta elementurik esanguratsuenak ahalik eta gehien errespetatuz, egurrezko egitura, koroa, zeramikazko zorua, zerua, pulpitua, erretaulak eta irudiak, alegia.<br />
<br />
Oro har, nahiko ondo gordeta bazegoen ere, estalkia zen eraikinean arazo gehien zituen alderdia, euri ura zirrikitu ugarietatik filtratzen baitzen. Presbiterioaren alderdian, aspaldiko itogin batek egurrezko ganga larriki kaltetua zuen, eta zati baten bat erabat botatzea ere proposatzera iritsi zelarik.<br />
<br />
Lanak estalkia erabat berritzearekin hasi ziren, zurajea sendotuz narriatutako gapirioak ordeztuz eta lata eta teilak berriztatuz. Egurrezko ganga berrosartu zen, egur guztiari xilofagoen aurkako tratamendua eman zen, adreiluzko lauzatxoen zoladura osatu eta garbitu zen eta hormak pintatu ziren. Lanak aurrera eramateko 1987 eta 1998 urteetan Gipuzkoako Foru Aldundiak 1.500.000 pezetako (9.000 euro) dirulaguntza eman zuen.<br />
<br />
<br />
==Artelanak==<br />
Aipatutakoak eta gehiago ditu:<br />
* [[Ezoziako Andramaria (eu)|Andramaria]] irudia, gotikoa<br />
* [[San Migel irudia (eu)|San Migel irudia]], gotikoa<br />
* [[Santa Ageda irudia (eu)|Santa Ageda irudia]], gotikoa<br />
* Ur bedeinkatuaren harria, gotikoa<br />
* [[Kaliza. Ezoziako santutegia (eu)|Kaliza]], berpizkunde manierista<br />
* [[Ezoziako erretaula nagusia (eu)|Erretaula nagusia]], barrokoa<br />
* [[San Antonio erretaula (eu)|San Antonio erretaula]], barrokoa<br />
* [[San Jose erretaula (eu)|San Jose erretaula]], barrokoa<br />
* San Ignacio irudia, barrokoa<br />
* Korua, herrikoia<br />
* Goiko plaza eta atariaren zoruak, herrikoiak<br />
* Fazistolak, barrokoak<br />
<br />
<br />
==Kondaira==<br />
Kondairak dioenez, [[Irigoin baserria (eu)|Irigoin baserriko]] gizonari agertu zitzaion Amabirgina, eta Ezoziako parajean eliza eraikitzeko eskatu. Artean Arritxa eraiki gabe zegoela aprobetxatuz, auzokoek [[Arritxa baserria (eu)|Arritxa baserri]] inguruan hasi ziren, baina Amabirginak idi pare batez harri eta oholak Ezoziara jaisten zituen. <br />
<br />
Irigoineko gizona zelatan jarri zen, gauez, eta Amabirginak begibakar utzi zuen.<br />
<br />
Kondaira osorik irakurtzeko, [[Ezoziako Andramariaren kondaira (eu)|hemen]].<br />
<br />
<br />
==Historia==<br />
Nahiz eta askoz lehenago existitzen zela zalantzarik ez eduki, lehendabizi Soraluzeko beste ermita batzuekin batera aipatua ikusten dugu: gaur eguneko Kontu Liburuak, 1500garren urteko ingurukoa denak, erre egin zen beste aurreko bat aipatzen du.<br />
<br />
Ochoa Ybañez Yrurekoak 1518ko Martxoaren 9an, Andres Ybañez Yrure eskribauari eskaini zion testamentuan, ermita hau ''Santa Maria de Oceycia'' izenaz agertzen da, eta berarentzat bi erreal donatzen dira.<br />
<br />
Uste dugu tenplu honen egungo konfigurazioa, XVII. mendearen hasieran buruturiko berriketa eta handitze obren ondorioa dela, 1614ko Martxoaren 27 egunean Pedro Yraolakoa eskribauaren aurrean aurkezturiko ''Oceyciako hargintza obraren Kontzertu Idazkia, Maeses Martin Landerrainekoak eta Martin Galarragakoak emana, bi hargin hauek jatorriz errexildarrak'' honen bidez deduzitzen denez.<br />
<br />
1649-1704 aldiari dagokion Udaletxeko Akta Liburuan akordio bat agertzen da, zeinaren bidez Pedro Ochoa Armendikoari lur batzuen emakida <br />
akordio bat agertzen den, ''Eçoyziako Andra Mari ermitaren estalpea egiteko berak emandako bere aipatu Aramendiako baserria baratza nagusiaren kitatze eta ordaintza gisan''.<br />
<br />
1989-1990 urtean zaharberritze lanak egin ziren santutegian: ''Galtzara, sarbide, harresi, eskalinata, plazatxoak eta ermitako atariaren berreskuratzea, larriki kaltetuak ezbehar sail baten ondorioz eta erortze edo erabateko aurri arriskuarekin''. Udalak emandako dirulaguntza 3.600.000 pezetakoa izan zen.<br />
<br />
[[Kategoria: Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4063San Andres bailara (eu)2016-06-01T22:09:11Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe elkartea===<br />
San Andres ermitaren ondoan dago [[San Andrespe elkartea (eu)|San Andrespe elkartea]], ''San Andresko soziedadia'' izenagaitik ezagunagoa dena. <br />
<br />
Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da: bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
2000. urte inguruan izugarri aldatu zen San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo bolotan egitera doazenak.<br />
<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen Urkia-Zelai esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izarre baserriko artzai txabola eta guzti; eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia-Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
43.176778, -2.392333 ~[[Atziolatza Barri baserria (eu) | Atziolatza Barri]];<br />
43.176778, -2.392333 ~[[Atziolatza Zar baserria (eu) | Atziolatza Zar]];<br />
43.178667, -2.404917 ~[[Barrenetxe baserria (eu) | Barrenetxe]];<br />
43.173666, -2.409666 ~[[Bozkoitxi baserria (eu) | Bozkoitxi]];<br />
43.175065, -2.407668 ~[[Errotazar baserria (eu) | Errotazar]];<br />
43.180306, -2.404583 ~[[Etxebarri baserria (eu) | Etxebarri]];<br />
43.180917, -2.405222 ~[[Guenetxe baserria (eu) | Guenetxe]];<br />
43.182667, -2.408139 ~[[Guenetxetxo baserria (eu) | Guenetxetxo]];<br />
43.176972, -2.399472 ~[[Ipiñarrieta baserria (eu) | Ipiñarrieta]];<br />
43.177305, -2.411611 ~[[Iriarte baserria (eu) | Iriarte]];<br />
43.177660, -2.410024 ~[[Iriarte-gain baserria (eu) | Iriarte-gain]];<br />
43.171833, -2.404666 ~[[Itsasoi baserria (eu) | Itsasoi]];<br />
43.172278, -2.402944 ~[[Iturriaga baserria (eu) | Iturriaga]];<br />
43.180139, -2.406250 ~[[Izarre baserria (eu) | Izarre]];<br />
43.181472, -2.406278 ~[[Izarre-etxetxo baserria (eu) | Izarre-etxetxo]];<br />
43.180306, -2.401417 ~[[Korta baserria (eu) | Korta]];<br />
43.176389, -2.402861 ~[[Obe baserria (eu) | Obe]];<br />
43.172020, -2.408780 ~[[Olea baserria (eu) | Olea]];<br />
43.174389, -2.389194 ~[[Osuma-azpi baserria (eu) | Osuma-azpi]];<br />
43.174667, -2.388111 ~[[Osuma-gain baserria (eu) | Osuma-gain]];<br />
43.175278, -2.402806 ~[[San Andres baserria (eu) | San Andres]];<br />
43.178917, -2.403583 ~[[Uzkate baserria (eu) | Uzkate]];<br />
43.176722, -2.407306 ~[[Zabaleta baserria (eu) | Zabaleta]];<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxe baserria (eu)| Barrenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxe baserria (eu)| Guenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxetxo baserria (eu)| Guenetxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ipiñarrieta baserria (eu)| Ipiñarrieta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte baserria (eu)| Iriarte]] <br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte-gain baserria (eu)| Iriarte-gain]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_Gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Itsasoi baserria (eu)| Itsasoi]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itsasoi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturriaga baserria (eu)| Iturriaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre baserria (eu)| Izarre]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre-etxetxo baserria (eu)| Izarre-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Korta baserria (eu)| Korta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Korta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Obe baserria (eu)| Obe]] <br />
|| [[Fitxategi: Obe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Obe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Olea baserria (eu)| Olea]] <br />
|| [[Fitxategi: Olea_errota._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Osuma-azpi baserria (eu)| Osuma-azpi]] <br />
|| [[Fitxategi: Osuma-azpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Osuma-azpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Osuma-gain baserria (eu)| Osuma-gain]] <br />
|| [[Fitxategi: Osuma-gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Osuma-gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[San Andres baserria (eu)| San Andres]] <br />
|| [[Fitxategi: San_Andres_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Caros_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Andres_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Uzkate baserria (eu)| Uzkate]] <br />
|| [[Fitxategi: Uzkate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Uzkate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zabaleta baserria (eu)| Zabaleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zabaleta_baserria._Aurrekaldea_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zabaleta_baserria._Aurrekaldea_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' edo ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4062San Andres bailara (eu)2016-06-01T22:05:27Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe elkartea===<br />
San Andres ermitaren ondoan dago [[San Andrespe elkartea (eu)|San Andrespe elkartea]], ''San Andresko soziedadia'' izenagaitik ezagunagoa dena. <br />
<br />
Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da: bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
2000. urte inguruan izugarri aldatu zen San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo bolotan egitera doazenak.<br />
<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen Urkia-Zelai esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izarre baserriko artzai txabola eta guzti; eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia-Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
43.176778, -2.392333 ~[[Atziolatza Barri baserria (eu) | Atziolatza Barri]];<br />
43.176778, -2.392333 ~[[Atziolatza Zar baserria (eu) | Atziolatza Zar]];<br />
43.178667, -2.404917 ~[[Barrenetxe baserria (eu) | Barrenetxe]];<br />
43.173666, -2.409666 ~[[Bozkoitxi baserria (eu) | Bozkoitxi]];<br />
43.175065, -2.407668 ~[[Errotazar baserria (eu) | Errotazar]];<br />
43.180306, -2.404583 ~[[Etxebarri baserria (eu) | Etxebarri]];<br />
43.180917, -2.405222 ~[[Guenetxe baserria (eu) | Guenetxe]];<br />
43.182667, -2.408139 ~[[Guenetxetxo baserria (eu) | Guenetxetxo]];<br />
43.176972, -2.399472 ~[[Ipiñarrieta baserria (eu) | Ipiñarrieta]];<br />
43.177305, -2.411611 ~[[Iriarte baserria (eu) | Iriarte]];<br />
43.177660, -2.410024 ~[[Iriarte-gain baserria (eu) | Iriarte-gain]];<br />
43.171833, -2.404666 ~[[Itsasoi baserria (eu) | Itsasoi]];<br />
43.172278, -2.402944 ~[[Iturriaga baserria (eu) | Iturriaga]];<br />
43.180139, -2.406250 ~[[Izarre baserria (eu) | Izarre]];<br />
43.181472, -2.406278 ~[[Izarre-etxetxo baserria (eu) | Izarre-etxetxo]];<br />
43.180306, -2.401417 ~[[Korta baserria (eu) | Korta]];<br />
43.176389, -2.402861 ~[[Obe baserria (eu) | Obe]];<br />
43.172020, -2.408780 ~[[Olea baserria (eu) | Olea]];<br />
43.174389, -2.389194 ~[[Osuma-azpi baserria (eu) | Osuma-azpi]];<br />
43.174667, -2.388111 ~[[Osuma-gain baserria (eu) | Osuma-gain]];<br />
43.175278, -2.402806 ~[[San Andres baserria (eu) | San Andres]];<br />
43.178917, -2.403583 ~[[Uzkate baserria (eu) | Uzkate]];<br />
43.176722, -2.407306 ~[[Zabaleta baserria (eu) | Zabaleta]];<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxe baserria (eu)| Barrenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxe baserria (eu)| Guenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxetxo baserria (eu)| Guenetxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ipiñarrieta baserria (eu)| Ipiñarrieta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte baserria (eu)| Iriarte]] <br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte-gain baserria (eu)| Iriarte-gain]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_Gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Itsasoi baserria (eu)| Itsasoi]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itsasoi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturriaga baserria (eu)| Iturriaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre baserria (eu)| Izarre]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre-etxetxo baserria (eu)| Izarre-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Korta baserria (eu)| Korta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Korta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Obe baserria (eu)| Obe]] <br />
|| [[Fitxategi: Obe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Obe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Olea baserria (eu)| Olea]] <br />
|| [[Fitxategi: Olea_errota._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Osuma-azpi baserria (eu)| Osuma-azpi]] <br />
|| [[Fitxategi: Osuma-azpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Osuma-azpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Osuma-gain baserria (eu)| Osuma-gain]] <br />
|| [[Fitxategi: Osuma-gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Osuma-gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[San Andres baserria (eu)| San Andres]] <br />
|| [[Fitxategi: San_Andres_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Caros_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Andres_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Uzkate baserria (eu)| Uzkate]] <br />
|| [[Fitxategi: Uzkate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Uzkate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zabaleta baserria (eu)| Zabaleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zabaleta_baserria._Aurrekaldea_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zabaleta_baserria._Aurrekaldea_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' eta ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Txurruka_bailara_(eu)&diff=4061Txurruka bailara (eu)2016-06-01T22:03:51Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>[[Fitxategi: Txurruka_bailara._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
Karakate mendiaren hego-mendebaldeko malda malkartsuan dago kokatua Txurrukako auzoa. Lur hedaduraz eta baserri kopuruz Soraluzeko mendi auzoetan txikiena da. Mendebaldetik, Bergarako Osintxu auzoarekin egiten du muga; Edurdungo, Egotza eta Egotza-Etxeko baserrien lurretan. Iparraldetik berriz, Irukurutzetako mendi tontorreraino heltzen dira Txurrukako lurrak, eta bertan, Elgoibar eta Azkoitiko lurrekin egiten du topo. Ekialdetik, Agirrebeiztegi baserritik harantzago joanez gero, San Andres auzoa dago eta hegoaldetik Deba ibaia, Artea-pea eta Zuloaga baserrien ondo ondoan. <br />
<br />
Gainerako auzoetan bezela 70. hamarkadan egindako bide berriak izugarrizko iraultza suposatu zuen garraio eta komunikazio alorrean auzoko baserritarrentzat. Ohitturrira ezik, gainontzeko baserri guztietara heltzen da bide nagusia, Txurruka baserriraino galipotez estalitako bide erosoa dena.<br />
<br />
Txurruka auzoko lurrak oso aldapatsuak dira eta ez oso egokiak nekazaritzarako eta abeltazntzarako ere. Azken urteotan baserri askok utzi diote nekazal eta abeltzantzako produkzioari eta lehenago soro izan ziren eta azken urteotan zelai bihurtuak zeuden hainbat lur eremutan pinua landatu da. Joera honek jarraitzen badu, laster Txurruka auzoa pinu baso izango da bere eremuaren ia osotasunean. <br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: San_Ignazio_Elkartea._Ermita_ondoan_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | left | 300px | San Inazio elkartea (Kontrargi 2002)]]<br />
===San Inazio elkartea===<br />
San Inazio ermitaren ondoan, 1978an eraikitako elkartea ere badago, [[San Inazio elkartea (eu)|San Inazio elkartea]]. Gaur egun 10 bat bazkide ditu elkarteak eta asteburuetan batzen dira jatorduren bat egin eta lagunarte goxoan egotera.<br />
<br />
<br />
===Txurruka jatetxea===<br />
Baserriez gain, bada Txurrukan izen bereko jatetxe bat ere. 1.972an zabaldu zuten Txurruka jatetxea, baserriko lanei utzi eta otorduak eskeintzen hastea erabaki zutenean. Ordutik hona ibilbide luzea egin du jatetxeak, eta gaur egun ezaguna da Deba bailaran eta baita bailaratik kanpo ere, eskeintzen dituen jaki eta zerbitzuaren kalitateagatik. <br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
Urte askoan, Txurruka jatetxekoak izan dira San Ignazio eguneko erromeria antolatu dutenak.<br />
<br />
Bi eguneko erromeria antolatu izan dute, uztailaren 30ean Kintanilla soinujole plaentxiarraren saioa eta 31an, auzokoen bazkaria antolatzeaz gain, Meza eta bertsolariak jarri izan dituzte, Egileor eta Narbaiza gehienetan.<br />
<br />
2000. urte ingurian, gero eta jende gutxiago zetorrela eta, utzi egin zioten San Inazioetako erromeria antolatzeari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irukurutzeta_eguna_(Plaentxia.eus_2010).jpg | thumb | right | 400px | Irukurutzeta eguna (Plaentxia.eus 2010)]]<br />
===Irukurutzeta Eguna===<br />
Garai batean, eguraldiak laguntzen zuenean (uda partean beti ere), Azkoitia, Elgoibar, Bergara eta Soraluzeko baserritarrak batzen ziren Irukurutzetako mendi tontorrera. Naturaren erdian eta soinujolearen laguntzaz, erromeria eder eta jendetsuak egin ohi ziren gerra osteko urteetan. Makina bat neska mutilek bertan ezagutu omen zuten elkar, herri ezberdinetako baserrien eta sendien arteko loturak sortuz. <br />
<br />
Gaur egun, orduko jendetzarik batzen ez bada ere, maiatzeko lehenengo igandean, Irukurutzeta Eguna egiten da oraindik ere. Osintxuar, bergarar, elgoibartar, azkoitiar eta plazentziarrak batzen dira, goizean meza entzun eta arratsaldean, Irukurutzetako zelaian erromeria egiteko.<br />
<br />
Bergarako Kapirixo eta Soraluzeko Atseden Txaboleta Elkartekoak dira, urtero urtero erromeri egun honi eusten diotenak.<br />
Atseden-Txaboleta 1974. urtean soraluzetar gazte batzuk Soraluzeko lekurik ederrenetako batean, Txurrukako Edurdungo baserria baino gorago dagoen tontor batean. 2002 urtean zortzi bazkide ziren.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Arribiribilleta._Umeak_Irukurutzeta_egunean_(Mendi_Taldea_2016).jpg | thumb | left | 250px | Arribiribileta (Mendi Taldea 2016)]]<br />
===Mendigaineko tumuloak===<br />
Inguruotan gizakia aspalditik bizi denaren agergarri, hamazazpi dira Plazentzia-Elosuako mendigaineko eremu megalitiko osoan zehar aurkitu diren dolmen eta tumuluak. Gizaburua, Sabua, Iruiya, Atxolin, Atxolintxiki, Aizkoin, Pagobedeinkatu eta Nahasiko-Goena dira Soraluzeko lurretan aurkitu direnak.<br />
<br />
Arbasoek egindako harrizko monumentu hauek, Eneotito-Brontze aroko (oraindela 5.000 urte inguru) hilobi kolektiboak dira. Hilobi hauen balore arkeologikoa oso handia da eta historiaurreko bizimoduaren gaineko hainbat xehetasun eskeini dute bertan aurkitu diren objetu eta hezur ugariek.<br />
<br />
1920an Joxe Migel Barandiaranen zuzendaritzapean, eta Soraluzeko baserritarrek lagunduta egin ziren indusketak izan dira eremu honetan egin diren ia bakarrak.<br />
<br />
Bergarako Kapirixok eta Aranzadi Zientzia Elkarteak ere seinalizazio, zainketa eta azterketa lanak egin zituzten XX mende bukaeran, eta 2015. urtean Arribiribilleta jaso: trikuharria edo dolmena zalakoan, Aranzadikoek aztertu eta gero zutarria edo menhirra zela konturatu ziren.<br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.166271, -2.395586 ~[[San Ignazio ermita (eu) | San Ignazio ermita (eu)]];<br />
43.168709, -2.403969 ~[[Agarre baserria (eu) | Agarre]];<br />
43.170333, -2.395444 ~[[Agarrebeiztei baserria (eu) | Agarrebeiztei]];<br />
43.166917, -2.389500 ~[[Azalia baserria (eu) | Azalia]];<br />
43.168400, -2.389400 ~[[Azalia-etxetxo baserria (eu) | Azalia-etxetxo]];<br />
43.167778, -2.385111 ~[[Edurdungo baserria (eu) | Edurdungo]];<br />
43.163000, -2.397500 ~[[Egotza baserria (eu) | Egotza]];<br />
43.163306, -2.396944 ~[[Egotza-etxetxo baserria (eu) | Egotza-etxetxo]];<br />
43.168666, -2.405803 ~[[Kanterazulo baserria (eu) | Kanterazulo]];<br />
43.166757, -2.391812 ~[[Madari baserria (eu) | Madari]];<br />
43.169778, -2.389944 ~[[Mendizabal baserria (eu) | Mendizabal]];<br />
43.165700, -2.389200 ~[[Oitturri baserria (eu) | Oitturri]];<br />
43.167200, -2.395500 ~[[Txurruka baserria (eu) | Txurruka]];<br />
43.167300, -2.395200 ~[[Txurruka-berri baserria (eu) | Txurruka-berri]];<br />
43.166100, -2.397500 ~[[Txurrukazpi baserria (eu) | Txurrukazpi]];<br />
43.165051, -2.400376 ~[[Unamuno baserria (eu) | Unamuno]];<br />
43.167972, -2.403306 ~[[Zuloaga baserria (eu) | Zuloaga]]<br />
|type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermita==<br />
Txurruka auzoko ermita bakarra [[San Ignazio ermita (eu)|San Ignaziorena]] da, 1957. urtean auzolanean egindakoa.<br />
<br />
Aintzineko garaian auzoan beste ermita bat izan zenaren zurrumurruak ere jasotzen ditu Ramiro Larrañagak [[Placencia de las Armas monografía (eu)|''Soraluze-Placencia de las Armas'']] liburuan. Hala dio berak jasotako testigantza bitxi batek: ''garai baten izan zuten ermita baina galdu egin zuten beronek zeukan irudia aldatu zutenean… hirugiharrea jarrita''.<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: San_Ignacio_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[San Ignazio ermita (eu)|San Ignazio ermita]]<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
<br />
===2002eko datuak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Kopurua || 15<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Desagertuak || x<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Hutsik || 10<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Bizitzak || 25<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bizilagunak || 19 <br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Bataz besteko adina || 57 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[San Ignazio ermita (eu)| San Ignazio ermita]] <br />
|| [[Fitxategi: San_Ignacio_ermita_(Txurruka)._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1957).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Ignacio_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Agarre baserria (eu)| Agarre]] <br />
|| [[Fitxategi: Agarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Agarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Agarrebeiztei baserria (eu)| Agarrebeiztei]] <br />
|| [[Fitxategi: Agarrebeiztei_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebeiztei_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Azalia baserria (eu)| Azalia]] <br />
|| [[Fitxategi: Azalia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Azalia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Azalia-etxetxo baserria (eu)| Azalia-etxetxo]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Edurdungo baserria (eu)| Edurdungo]] <br />
|| [[Fitxategi: Edurdungoa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Edurdungoa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Egotza baserria (eu)| Egotza]] <br />
|| [[Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Egotza-etxetxo baserria (eu)| Egotza-etxetxo]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Egotza-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Kanterazulo baserria (eu)| Kanterazulo]] <br />
|| [[Fitxategi: Kanterazulo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Kanterazulo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Madari baserria (eu)| Madari]] <br />
|| [[Fitxategi: Madari_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Madari_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Mendizabal baserria (eu)| Mendizabal]] <br />
|| [[Fitxategi: Mendizabal_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Mendizabal_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Oitturri baserria (eu)| Oitturri]] <br />
|| [[Fitxategi: Oitturri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Oitturri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Txurruka baserria (eu)| Txurruka]] <br />
|| [[Fitxategi: Txurruka_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Txurruka_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Txurruka-berri baserria (eu)| Txurruka-berri]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Txurruka-berri._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Txurrukazpi baserria (eu)| Txurrukazpi]] <br />
|| [[Fitxategi: Txurrukazpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Txurrukazpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Unamuno baserria (eu)| Unamuno]] <br />
|| [[Fitxategi: Unamuno_baserria._Hondarrak_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Unamuno_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zuloaga baserria (eu)| Zuloaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Zuloaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zuloaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Unamuno baserria (eu)| Unamuno]] eta [[Oitturri baserria (eu)| Oitturri]]z gain, bada beste baserria desagertu zena: <br />
<br />
'''Urruzti''' <br> [[Txurruka baserria (eu)|Txurruka]] baserriaren gertu zegoen, baina gaur egun ez da arrastorik geratzen.<br />
<br />
1745. urtean ''casilla de Urrusti'' agertzen da, Bartolomé de Churruca jabea zela; baita [[Txurruka baserria (eu)|Txurruka]] eta [[Azalia-etxetxo baserria (eu)|Azalia-etxetxo]] baserriena ere.<br />
<br />
Madozen hiztegi famatuan ([[Diccionario de Madoz (eu)|Diccionario de Madoz]]) agertzen da<ref>[https://books.google.es/books?id=RQxDAAAAcAAJ&hl=es&pg=PA3#v=onepage&q=URRIZTI&f=false Diccionario de Madoz]. Bavierako Estatu Liburutegia (''Die Bayerische Staatsbibliothek'')</ref>:<br />
<br />
''URRIZTI, Txurruka ballarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian'' <br />
<small>(URRIZTI: cas. del valle de Churruca, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. de Placencia).</small><br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Inazio_elkartea_(eu)&diff=4060San Inazio elkartea (eu)2016-06-01T22:02:14Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
{{Elkartea (eu)<br />
| izena = San Inazio elkartea<br />
| irudia = San_Ignazio_Elkartea._Ermita_ondoan_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_ofiziala = San Andrespe Kultur Elkartea <br />
| sorrera_urtea = 1978<br />
| bazkide_kopurua = 10 (2003)<br />
| helbidea = Txurruka ([[Txurruka bailara (eu)|Txurruka]])<br />
| telefonoa = <br />
| emaila = <br />
}}<br />
<br />
== Irudiak ==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.166147,-2.395531,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.166147, -2.395531 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Jarduera ==<br />
Auzoko pertsona heldu eta gazteak bildu eta Txurruka bailarakoen arteko elkarbizitza sustatu.<br />
<br />
<br />
== Historia ==<br />
Asteburuetan batzen dira jatorduren bat egin eta lagunarte goxoan egotera. <br />
<br />
<br />
== Sortzaileak ==<br />
<br />
<br />
== Mugarriak ==<br />
<br />
<br />
== Juntakoak ==<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Kargua !! Izena<br />
|-<br />
| Lehendakaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Idazkaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Diruzaina || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Bokala || (Izena sartu hemen)<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Elkarteak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Inazio_elkartea_(eu)&diff=4059San Inazio elkartea (eu)2016-06-01T22:00:35Z<p>83.213.16.107: Orria sortu da. Edukia: {{Osatu barik}} {{Elkartea (eu) | izena = San Inazio elkartea | irudia = San_Ignazio_Elkartea._Ermita_ondoan_01_(Kontrargi_2002).jpg | izen_ofiziala...</p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
{{Elkartea (eu)<br />
| izena = San Inazio elkartea<br />
| irudia = San_Ignazio_Elkartea._Ermita_ondoan_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_ofiziala = San Andrespe Kultur Elkartea <br />
| sorrera_urtea = 1978<br />
| bazkide_kopurua = 10 (2003)<br />
| helbidea = Txurruka ([[Txurruka bailara (eu)|Txurruka]])<br />
| telefonoa = <br />
| emaila = <br />
}}<br />
<br />
== Irudiak ==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.166271,-2.395586 ,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.166271, -2.395586 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Jarduera ==<br />
Auzoko pertsona heldu eta gazteak bildu eta Txurruka bailarakoen arteko elkarbizitza sustatu.<br />
<br />
<br />
== Historia ==<br />
Asteburuetan batzen dira jatorduren bat egin eta lagunarte goxoan egotera. <br />
<br />
<br />
== Sortzaileak ==<br />
<br />
<br />
== Mugarriak ==<br />
<br />
<br />
== Juntakoak ==<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Kargua !! Izena<br />
|-<br />
| Lehendakaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Idazkaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Diruzaina || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Bokala || (Izena sartu hemen)<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Elkarteak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andrespe_elkartea_(eu)&diff=4058San Andrespe elkartea (eu)2016-06-01T21:56:23Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
{{Elkartea (eu)<br />
| izena = San Andrespe elkartea<br />
| irudia = Argazkirik_ez.jpg<br />
| izen_ofiziala = San Andrespe Kultur Elkartea <br />
| sorrera_urtea = 19xx<br />
| bazkide_kopurua = 34 (2003)<br />
| helbidea = San Andres ([[San Andres bailara (eu)|San Andres]])<br />
| telefonoa = <br />
| emaila = <br />
}}<br />
<br />
== Irudiak ==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.175041,-2.403861,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.175041, -2.403861 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Jarduera ==<br />
Auzoko pertsona heldu eta gazteak bildu eta San Andrestarren arteko elkarbizitza sustatu.<br />
<br />
<br />
== Historia ==<br />
Ramiro Larrañagak kontatzen duenez<ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(245. orrialdea)''</ref>, 1745. urteko agirietan agertzen da San Andres ermita ondoko ''casilla'', bertako zaintzailea bizi zena.<br />
<br />
Gaur egun eraikina Udalarena denez, bertan San Andrespe elkartea, ''San Andresko soziedadia'' izenagaitik ezagunagoa dena.<br />
<br />
Bazkideak auzoko baserrietan jaioak dira, edo jaiotakoen seme alabak. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. <br />
<br />
Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz. <br />
<br />
<br />
== Sortzaileak ==<br />
<br />
<br />
== Mugarriak ==<br />
<br />
<br />
== Juntakoak ==<br />
Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. <br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Kargua !! Izena<br />
|-<br />
| Lehendakaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Idazkaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Diruzaina || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Bokala || (Izena sartu hemen)<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Elkarteak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andrespe_elkartea_(eu)&diff=4057San Andrespe elkartea (eu)2016-06-01T21:55:45Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
{{Elkartea (eu)<br />
| izena = San Andrespe elkartea<br />
| irudia = Argazkirik_ez.jpg<br />
| izen_ofiziala = San Andrespe Kultur Elkartea <br />
| sorrera_urtea = 19xx<br />
| bazkide_kopurua = 34 (2003)<br />
| helbidea = San Andres ([[San Andres bailara (eu)|San Andres]])<br />
| telefonoa = <br />
| emaila = <br />
}}<br />
<br />
== Irudiak ==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.175041,-2.403861,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.175041, -2.403861 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Jarduera ==<br />
Auzoko pertsona heldu eta gazteak bildu eta San Andrestarren arteko elkarbizitza sustatu.<br />
<br />
<br />
== Historia ==<br />
Ramiro Larrañagak kontatzen duenez<ref>Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(245. orrialdea)''</ref>, 1745. urteko agirietan agertzen da San Andres ermita ondoko ''casilla'', bertako zaintzailea bizi zena.<br />
<br />
Gaur egun eraikina Udalarena denez, bertan San Andrespe elkartea, ''San Andresko soziedadia'' izenagaitik ezagunagoa dena.<br />
<br />
Bazkideak auzoko baserrietan jaioak dira, edo jaiotakoen seme alabak. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. <br />
<br />
Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz. <br />
<br />
<br />
== Sortzaileak ==<br />
<br />
<br />
== Mugarriak ==<br />
<br />
<br />
== Juntakoak ==<br />
Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. <br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Kargua !! Izena<br />
|-<br />
| Lehendakaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Idazkaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Diruzaina || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Bokala || (Izena sartu hemen)<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Elkarteak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andrespe_elkartea_(eu)&diff=4056San Andrespe elkartea (eu)2016-06-01T21:54:20Z<p>83.213.16.107: Orria sortu da. Edukia: {{Osatu barik}} {{Elkartea (eu) | izena = San Andrespe elkartea | irudia = Argazkirik_ez.jpg | izen_ofiziala = San Andrespe Kultur Elkartea | so...</p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
{{Elkartea (eu)<br />
| izena = San Andrespe elkartea<br />
| irudia = Argazkirik_ez.jpg<br />
| izen_ofiziala = San Andrespe Kultur Elkartea <br />
| sorrera_urtea = 19xx<br />
| bazkide_kopurua = 34 (2003)<br />
| helbidea = San Andres ([[San Andres bailara (eu)|San Andres]])<br />
| telefonoa = <br />
| emaila = <br />
}}<br />
<br />
== Irudiak ==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.184311,-2.405332,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.184311, -2.405332 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Jarduera ==<br />
Auzoko pertsona heldu eta gazteak bildu eta San Andrestarren arteko elkarbizitza sustatu.<br />
<br />
<br />
== Historia ==<br />
Ramiro Larrañagak kontatzen duenez<ref>Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(245. orrialdea)''</ref>, 1745. urteko agirietan agertzen da San Andres ermita ondoko ''casilla'', bertako zaintzailea bizi zena.<br />
<br />
Gaur egun eraikina Udalarena denez, bertan San Andrespe elkartea, ''San Andresko soziedadia'' izenagaitik ezagunagoa dena.<br />
<br />
Bazkideak auzoko baserrietan jaioak dira, edo jaiotakoen seme alabak. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. <br />
<br />
Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz. <br />
<br />
<br />
== Sortzaileak ==<br />
<br />
<br />
== Mugarriak ==<br />
<br />
<br />
== Juntakoak ==<br />
Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. <br />
<br />
{| class="wikitable"<br />
|-<br />
! Kargua !! Izena<br />
|-<br />
| Lehendakaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Idazkaria || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Diruzaina || (Izena sartu hemen)<br />
|-<br />
| Bokala || (Izena sartu hemen)<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Elkarteak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Kategoria:Elkarteak&diff=4055Kategoria:Elkarteak2016-06-01T21:43:37Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>[[Kategoria: Ekonomia]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4024San Andres bailara (eu)2016-05-30T20:09:07Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres Ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe Elkartea===<br />
<br />
Ramiro Larrañagak (245. orrialdean): ''Pegante a la ermita hay otra "casilla", que tam¬bién consta en la aludida relación, que era donde vivía la persona que cuidaba de la ermita. Actualmente pertenece al Ayuntamiento de la villa.''<br />
<br />
San Andres ermitaren ondoan dago San Andrespe elkartea, “San Andresko soziedadia” izenagaitik ezagunagoa dena. Hogeitamalau bazkide ditu gaur egun, denak auzoko baserrietan jaio edo jaiotakoen seme alabak direnak. Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
Azken hiru urteotan izugarri aldatu da San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo boletan egitera doazenak.<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen eta Urkia-Zelai moduan ezagutzen den gunea esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izagirre baserriko artzai txabola eta guzti, eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| (argazkirik ez)<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxe baserria (eu)| Barrenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxe baserria (eu)| Guenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxetxo baserria (eu)| Guenetxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ipiñarrieta baserria (eu)| Ipiñarrieta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte baserria (eu)| Iriarte]] <br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte-gain baserria (eu)| Iriarte-gain]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_Gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Itsasoi baserria (eu)| Itsasoi]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itsasoi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturriaga baserria (eu)| Iturriaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre baserria (eu)| Izarre]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarretxetxo baserria (eu)| Izarretxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' eta ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4023San Andres bailara (eu)2016-05-30T20:07:43Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres Ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe Elkartea===<br />
<br />
Ramiro Larrañagak (245. orrialdean): ''Pegante a la ermita hay otra "casilla", que tam¬bién consta en la aludida relación, que era donde vivía la persona que cuidaba de la ermita. Actualmente pertenece al Ayuntamiento de la villa.''<br />
<br />
San Andres ermitaren ondoan dago San Andrespe elkartea, “San Andresko soziedadia” izenagaitik ezagunagoa dena. Hogeitamalau bazkide ditu gaur egun, denak auzoko baserrietan jaio edo jaiotakoen seme alabak direnak. Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
Azken hiru urteotan izugarri aldatu da San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo boletan egitera doazenak.<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen eta Urkia-Zelai moduan ezagutzen den gunea esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izagirre baserriko artzai txabola eta guzti, eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| (argazkirik ez)<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxe baserria (eu)| Barrenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxe baserria (eu)| Guenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxetxo baserria (eu)| Guenetxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ipiñarrieta baserria (eu)| Ipiñarrieta]] <br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte baserria (eu)| Iriarte]] <br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte-gain baserria (eu)| Iriarte-gain]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_Gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Itsasoi baserria (eu)| Itsasoi]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itsasoi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturriaga baserria (eu)| Iturriaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre baserria (eu)| Izarre]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarretxetxo baserria (eu)| Izarretxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarretxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' eta ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4022San Andres bailara (eu)2016-05-30T20:04:00Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres Ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe Elkartea===<br />
<br />
Ramiro Larrañagak (245. orrialdean): ''Pegante a la ermita hay otra "casilla", que tam¬bién consta en la aludida relación, que era donde vivía la persona que cuidaba de la ermita. Actualmente pertenece al Ayuntamiento de la villa.''<br />
<br />
San Andres ermitaren ondoan dago San Andrespe elkartea, “San Andresko soziedadia” izenagaitik ezagunagoa dena. Hogeitamalau bazkide ditu gaur egun, denak auzoko baserrietan jaio edo jaiotakoen seme alabak direnak. Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
Azken hiru urteotan izugarri aldatu da San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo boletan egitera doazenak.<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen eta Urkia-Zelai moduan ezagutzen den gunea esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izagirre baserriko artzai txabola eta guzti, eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| (argazkirik ez)<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxe baserria (eu)| Barrenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxe baserria (eu)| Guenetxe]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Guenetxetxo baserria (eu)| Guenetxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Guenetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ipiñarrieta baserria (eu)| Ipiñarrieta]] <br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Ipiñarrieta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte baserria (eu)| Iriarte]] <br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iriarte-gain baserria (eu)| Iriarte-gain]] <br />
|| [[Fitxategi: Iriarte-gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iriarte-gain_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Itsasoi baserria (eu)| Itsasoi]] <br />
|| [[Fitxategi: Itsasoi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Itsasoi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturriaga baserria (eu)| Iturriaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturriaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre baserria (eu)| Izarre]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Izarre-etxetxo baserria (eu)| Izarre-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Izarre-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Izarre-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' eta ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4021San Andres bailara (eu)2016-05-30T19:58:00Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres Ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe Elkartea===<br />
<br />
Ramiro Larrañagak (245. orrialdean): ''Pegante a la ermita hay otra "casilla", que tam¬bién consta en la aludida relación, que era donde vivía la persona que cuidaba de la ermita. Actualmente pertenece al Ayuntamiento de la villa.''<br />
<br />
San Andres ermitaren ondoan dago San Andrespe elkartea, “San Andresko soziedadia” izenagaitik ezagunagoa dena. Hogeitamalau bazkide ditu gaur egun, denak auzoko baserrietan jaio edo jaiotakoen seme alabak direnak. Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
Azken hiru urteotan izugarri aldatu da San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo boletan egitera doazenak.<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen eta Urkia-Zelai moduan ezagutzen den gunea esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izagirre baserriko artzai txabola eta guzti, eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| (argazkirik ez)<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxea baserria (eu)| Barrenetxea]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxea_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxea_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazkirik ez)<br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' eta ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Andres_bailara_(eu)&diff=4020San Andres bailara (eu)2016-05-30T19:55:02Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
San Andres auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan baserri eta bizilagun gehien dituen auzoa. Ezozi eta Txurruka auzoen erdian dago San Andres eta herritik mendigainera iristeko biderik zuzen eta erosoena igarotzen da bertatik. Horregatik da San Andres jende mugimendu gehien izaten duen auzoa. Foru Aldundiaren jabetzakoa den bide bikaina izan arren, azken urteotan baserri asko hustu dira auzoan eta oraindik bertan bizi diren bizilagunen gehiengoa edadetua da. Auzo aldapatsua da ia bere osotasunean eta abeltantzarako egokiagoa, nekazaritzarako baino. Oso gutxi dira baserriari errendimendu ekonomikoa ateratzen saiatzen diren sendiak; Osuma, Osumazpi, Obe, Haritza… <br />
<br />
San Andresek baso eta mendi sail handiak ditu mendigainera bitartean, gehienak pinuz landatuak. Oraindik ere, lehengo ohiturari jarraituz, auzoko baserritarrek auzolanean garbitzen dituzte mendi bideetako asko. <br />
Erreka urtsuak ere baditu San Andresek; Keixetako errekastoa esaterako, eta orain urte asko ez zela erori zen Bagozgoitia baserriaren gainekaldean zegoen azken errota. Auzoa zeharkatzen zuen bide zahar edo galtzadaren zati batzuk ere osorik daude oraindik. Bestalde, Izarre baserriaren gainean, inork gutxik ezagutzen duen hogei bat metroko luzeera inguruko mehatze zulo sakon bat dago.<br />
<br />
<br />
===San Andres Ermita===<br />
XVI. Mendearen amaiera aldera San Andres santuaren omenez egindako baseliza da. 200 Pertsona ingururendako lekua du barruan eta ataria hamabi metro luze eta hiru metro zabaleko estalpe eroso batek estaltzen du. Altarearen erdi erdian San Andresen irudia dago eta jendearendako egurrezko bigarren pisu bat ere badu. Orain lau-bost urte, auzoko baserritar eta Inazio de Migel arotzaren arteko auzolanean, erabat berriztu zen ermita. Oraindik ere, auzokoren bat hiltzen denean, meza egiten da larunbatean. Auzoko jatorria duten gazte askok bertan ospatzen dituzte ezkontza elizkizunak. <br />
<br />
<br />
===San Andrespe Elkartea===<br />
<br />
Ramiro Larrañagak (245. orrialdean): ''Pegante a la ermita hay otra "casilla", que tam¬bién consta en la aludida relación, que era donde vivía la persona que cuidaba de la ermita. Actualmente pertenece al Ayuntamiento de la villa.''<br />
<br />
San Andres ermitaren ondoan dago San Andrespe elkartea, “San Andresko soziedadia” izenagaitik ezagunagoa dena. Hogeitamalau bazkide ditu gaur egun, denak auzoko baserrietan jaio edo jaiotakoen seme alabak direnak. Elkarteko “junta” astero astero biltzen da eta bazkide guztiak bi hilean egiten dute bilera-afaria. Auzoko pertsona heldu eta gazteak biltzen dira bertara eta sorotik sororako elkarrizketak eta bide zaharreko patxadazko pausuak desagertu zirenetik, bertan gauzatzen da nagusiki San Andrestarren arteko elkarbizitza. Elkartea, auzoko baserritarren eta baserriko jatorria duten senideen arteko harreman gune nagusia bihurtu da. Mahaiaren bueltan bokadutxo bat eginaz, auzoko kontuei errepasotxo bat egin edo pelota partiduak ikustearekin, komunikaziorako giro aparta sortzen da, baserri munduko giroaren, filosofien eta bizimoduaren belaunaldi arteko transmisio bide ere bihurtuz.<br />
<br />
<br />
===Frontoia, bolatokia…===<br />
Azken hiru urteotan izugarri aldatu da San Andresko ermita eta elkartearen ingurua. Elkartean batzen diren auzotarren eskulanari eta erakundeen laguntzari esker, frontoi, bolatoki, jolastoki, aparkaleku eta lokal sozial eder bat egin dira inguruan. Lan hauek egin direnetik, gero eta gehiago dira astebukaera nahiz astegunetan, arratsalde pasa San Andresera jotzen duten soraluzetar eta kanpotarrak; pelotan jokatu, haurrak jolastokian erabili edo boletan egitera doazenak.<br />
Gune hontaz gainera, badira San Andres auzoan bisitatzea merezi duten beste gune batzuk ere. Bidean gora eginda dagoen eta Urkia-Zelai moduan ezagutzen den gunea esaterako, urki zaharrez jantzitako gune ederra da, Izagirre baserriko artzai txabola eta guzti, eta inguruan bi elkarte gastronomiko haundi dituela; Urkia Zelaiko Txabola eta Izai-Aterpea. Honekin batera, mendi gaineko Atxolingo gaina eta inguruko monumentu megalitiko ugariak (Begiratu Txurruka auzoko sarreran sakonago) ere ikusteko modukoak dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
San Andres jaiak uztailaren bigarren asteburuan egiten dira. San Andrespe elkarteko auzotarrek antolatzen dituzte jaiak. Hiru eguneko jaiak izaten dira, larunbat gauean hasi eta astelehen gauerdiarte luzatzen direnak. Betidanik jende asko hurbildu izan da San andres auzoko jaietara. Elkarteko jendearekiko harremanez eta lekuaren egokitasunaz gain, azken urteotan egitarau erakargarri eta potolo askoak prestatu izan dituzte elkarteko batzordekoek. Arriskatuz eta lan handia eginez, Oskorri, Tapia eta Leturia eta Anje Duhalde moduko kontzertuak ekarri dituzte azken urteotan. Horrez gainera, bertsolari, harrijasotzaile , trikitilari, pelotari, bola txapelketa eta bestelako ikuskizun ugari eskeini izan dira jaietan. Beste leku askotan ez bezela San Andres jaiek gogor eusten diete auzo txikietako giroari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Leziagako Haitzen kondaira===<br />
Aintzina kontatzen zen, bazela mendi gainean bizi zen indar ikaragarridun “Artzabal” izeneko jentil bat. Jentil horrek, haserrealdi baten, haitz izugarri bat bota omen zuen Atxolingo mendi tontorretik Leizeagako errekazulora. <br />
Leizeagako erreka ondoko harritzar horrek, zabaleran 50 bat metro eta altueran 25 bat metro ditu eta aterpe ederra eskeintze die inguruko belardietan bazkatzen duten abereei. Beheraxeago ere badago beste haitz handi bat, goikoa baino txikixegoa eta “Leziako Haitzak” izenez ezagutzen dira.<br />
<br />
<br />
===''Han, han, han! Nun, nun, nun?''===<br />
Gertaera bitxi bat bada, garai hartako bizimoduak zuen naturarekiko lotura eta irudimen goxoaren erakusgarri dena. Soraluzeko herriak, bere “metereologia zentru” berezia izan zuen garai batean eta bere eguraldi gizona ere bai, Jose Urizar ''Arteta'' ([[Arteta baserria (eu)|Arteta]] baserrikoa).<br />
<br />
Soraluzeko herria bi mendiren arteko ibar estu batean kokatua dago eta pentsatzekoa den moduan, herritik bertatik ikusi daitekeen zeru eremua oso mugatua da. Beraz, mendian gora egin behar da urrutira dagoena edo urrutitik datorrena ikusi nahi bada.<br />
<br />
Arteta baserrikoak urte askoan izan dira San Andresko ermitako kanpaiak jotzearen arduradunak. Joxe ''Arteta''k, San Andresko tontorretik urrutira hodei tontor beltzen bat (orea zetorrela) antzematen zuenean (uda partean batez ere), gainontzeko baserritarrak jakinaren gainean jartzen zituen, euri edo txingor zaparradak heldu aurretik egiten zihardutenari laga eta azkar etxeratu zitezen. Haizeak jotzen zuen norabideagatik, lainoen abiadurarengatik edo euren altitude edo berak bakarrik somatzen zituen beste zantzu berezi batzuengatik ekaitza zetorrela igartzen zionean San Andresko ermitako kanpaiak jotzen zituen abisu emateko: ''Han, han, han!''.<br />
<br />
Kanpai hots honek, gero, erantzuna izaten zuen: ''Nun, nun, nun?'' erantzuten zuen kaleko kanpandorreko Santa Barbara kanpaiak, soinu baxu eta sakonez. Eta Santa Ana monjen konbentuko kanpaia ere ez zen ixilik geratzen.<br />
<br />
''Behin Plazentziako Gila tabernan biajante bat ei zeguan zeoze hartzen. Da hara nun entzuten diran San Andresko kanpaiak joten. Da tabernarixorrek esan ei zotzan orduan biajanteari, ez urtetzeko alperrik eta geratzeko bertan... baina biajanteorrek ezetz, egualdi edarra zeguala, zerua garbi garbi ta zela egingo ete zeban ba eurixa. Tabernatik fabrikara zoiala harrapatu ei zeban zaparradiak.'' <br />
<br />
<br />
==Bailarako mapa==<br />
{{#display_map: <br />
43.174981, -2.404018 ~[[San Andres ermita (eu) | San Andres ermita]];<br />
43.169944, -2.404555 ~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]];<br />
43.175306, -2.409111 ~[[Argate baserria (eu) | Argate]];<br />
43.178639, -2.409722 ~[[Argateburu baserria (eu) | Argateburu]];<br />
43.173111, -2.402139 ~[[Arizaga baserria (eu) | Arizaga]];<br />
43.173917, -2.401861 ~[[Arizaga-etxetxo baserria (eu) | Arizaga-etxetxo]];<br />
43.169131, -2.406169 ~[[Arkaitz baserria (eu) | Arkaitz]];<br />
43.175083, -2.404639 ~[[Arteta baserria (eu) | Arteta]];<br />
<br />
43.173330, -2.410305 ~[[Zeleta baserria (eu) | Zeleta]]| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===2002eko datuak===<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- | Kopurua || 24<br />
|- | Desagertuak || 3<br />
|- | Hutsik || 9<br />
|- | Bizitzak || 27<br />
|- | Bizilagunak || 72 <br />
|- | Bataz besteko adina || 52 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Gaur eguneko baserriak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agarreburu baserria (eu)| Agarreburu]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agarrebolu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argate baserria (eu)| Argate]] <br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argate_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Argateburu baserria (eu)| Argateburu]] <br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Argateburu_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga baserria (eu)| Arizaga]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arizaga-etxetxo baserria (eu)| Arizaga-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arizaga-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] <br />
|| [[Fitxategi: Arkaitz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Arteta baserria (eu)| Arteta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Atziolatza Zar baserria (eu)| Atziolatza Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Barrenetxea baserria (eu)| Barrenetxea]] <br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxea_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Barrenetxea_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Bozkoitxi baserria (eu)| Bozkoitxi]] <br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Bozkoitxi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotazar baserria (eu)| Errotazar]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Errotazar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Etxebarri baserria (eu)| Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[xyz baserria (eu)| xyz]] <br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: xyz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Zeleta baserria (eu)| Zeleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zeleta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Atziolatza Barri baserria (eu)| Atziolatza Barri]], [[Arkaitz baserria (eu)| Arkaitz]] eta [[Unamuno baserria (eu)| Unamunoz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Arechaga''' <br> Izenak ''harrizko etxearen tokia'' esna nahi omen du. Abizen honetako etxe bat Soraluzekoa zen, armarri honekin: kau zatitan, 1. eta 4. zilarrezkoak, arrano gorri (gules) banakoekin; 2. eta 3. urdinak (azur), urrezko banda batekin ertzetan urrezko dragoi buruak dituela, gorritan (gules) lanpasatuak.<br />
<br />
'''Lausagarreta''' <br> izenak ''lau sagarrondoen tokia'' esna nahi du. XVIII mendean ''erreta'' agertzen da, María Josefa de Eguizabal jabea zela. Ez da jakiten non zegoen. Nahiz eta beste herrietako armarriak ezagunak izan, adituek ez dute Soraluzeko Lausagarreta aipatzen.<br />
<br />
'''Olalde''' <br> [[Olea baserria (eu)|Olea]] eta herriaren artean ''Olalde'' eta ''Olasarte'' izeneko baserria izan zen, 1940. urtean bota zutena. Ramiro Larrañagak dioenez, agian beste izen bat izango zuen aurretik.<br />
<br />
'''Soraluze''' <br> Ezer gutxi dakigu San Andreseko baserri honi buruz: herriaren izena zuen, ala alderantziz, herriari izena eman zion. 1665 urtean, behintzat, Goenechea familiarena zen; halaxe agertzen da Oinatiko protokolo agiri batean (3842 liburua): <br />
<br />
''Martín de Arizaga Goenechea eta María de Zubiaurre ezkon-kontratua. Aipatutako eskriturek agintzen dutenez, betiko lokarri eta maiorazkokoak izan daitezela Goenechea oinetxea eta aipatutako Martin de Goenechea dituen lur eta soro, sagasti, gaztainadi, mendi eta gainontzeko jabegoak, kenduta Soraluzeko etxetxoa eta bere azpiko bi ortuak, libre direnak eta garatu behar direnak.''<br />
<br />
'''Txitxikua''' <br> San Andreserako errepidea zabaldu zenean baserri honen azken hondarrak desagertu ziren. [[Etxebarri baserria (eu)|Etxebarri]] lurretan zegoen, ''Mozkorta'' soroan, [[Argateburu baserria (eu)|Argateburu]] eta [[Zabaleta baserria (eu)|Zabaleta]] artean, eta [[Barrenetxe baserria (eu)|Barrenetxe]] azpian.<br />
<br />
'''Urkimuño''' <br> Txitxikua agian?<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Atziolatza_Zar_baserria_(eu)&diff=4019Atziolatza Zar baserria (eu)2016-05-30T19:42:01Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Atziolatza Zar<br />
| irudia = Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_formala = Aseginolaza Zaharra<br />
| bailara = [[San Andres bailara (eu)| San Andres]]<br />
| altuera = 530 m<br />
| hedadura = 3 Ha<br />
| distantzia_kaletik = 5,55 km<br />
}}<br />
<br />
==Bertako familia==<br />
Ez da inor bizi.<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Jose_Mari_01_(Kontrargi_2002).jpg | Jose Mari <br> (Kontrargi 2002)<br />
Fitxategi: Atziolatza_Zar_baserria._Jose_Mari_02_(Kontrargi_2002).jpg | Jose Mari <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.176778,-2.392333z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.176778, -2.392333 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(38. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(244 orrialdea)''</ref>==<br />
Izenaren esanahia ez dago garbi: batzuentzat ''atseginaren txabola'' eta besteentzat ''hagin tokia''.<br />
<br />
1540. urtean Pedro de Aseguinolaza zen dorretxe honen jabea. Bere ondorengoak Soraluzeko punta-puntako beste familiekin lotu ziren.<br />
<br />
''Archiguinolaza de Placencia''-koen armarria: koartelduna, 1. eta 4. urrezko lehoia zutik, urrezko koroaz, atzekalde urdinaren gainean (azur); 2. eta 3. urdina (azur) baita, urrezko banda urrezko bueltadun suge buru berdetan (sinople) engolatua; urrezko ertz orokorra.<br />
<br />
Consta la existencia de un molino junto a este caserío a primeros del siglo XVIII, cuyo propie¬tario fue Andrés de Lascurain. Se conoció esta casa como "Aseguinolaza-barrí". Y la antigua, siguió llamándose "Aseguinolaza zarra". Duran¬te el siglo pasado, a primeros, era otro Andrés de Lascurain quien ocupaba el caserío nuevo, mientras que el viejo lo era por José Joaquín de Lascurain.<br />
<br />
1930. hamarkadan, gerra hasi arte, baserriaren zati bat eskola izan zen, eta inguruko baserritarrak bertara joaten ziren ikastera.<br />
<br />
Baserria errentan izan zuten Atxa familia 1982. urte arte; orduan anai arreben artean erosi zuten, nahi eta 1967. urtetik inor ez bizi.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Etxebarri_baserria_(eu)&diff=3863Etxebarri baserria (eu)2016-05-27T20:08:27Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Etxebarri<br />
| irudia = Argazkirik_ez.jpg<br />
| izen_formala = Etxeberria<br />
| bailara = [[San Andres bailara (eu)| San Andres]]<br />
| altuera = 420 m<br />
| hedadura = 11 Ha<br />
| distantzia_kaletik = 4,7 km<br />
}}<br />
<br />
==Bertako familia==<br />
Oregi Unamunotarrak<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Argazkirik_ez | Izenburua_1<br />
Fitxategi: Argazkirik_ez | izenburua_2<br />
...<br />
Fitxategi: Argazkirik_ez | izenburua_n<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.180306,-2.404583z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.180306, -2.404583 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(42. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(243 orrialdea)''</ref>==<br />
Uzkate Etxebarri izena ez omen da egokia, gertu izateaz gain bi baserriek zerikusirik ez dutelako.<br />
<br />
Abizenaren armarri arruntena: urdina (azur), zilarrezko beltzargarekin, eta lau ertzetan urrezko lili bana.<br />
<br />
XVII mendeko agirietan agertzen da, eta XVIII mende hasieran Francisco de Issa bizi zen bertan, [[Santa Cruz ermita (eu)|Santa Cruz ermitaren]] maiordomoa zena. 1745. urtean baserria Azkoitiko mojen komentuarena zen . 1820 urtean, berriz, Juan Antonio Arancegui bizi zen bertan.<br />
<br />
Jose Luisen birraitonak, Jose Unamunoren aitak, erosi zuen baserria XIX mende bukaeran, Bergaratik etorrita.<br />
<br />
1996. urte aldera kendu zituzten behiak. Garai batean 5 asto ere izan zituztela gogoratzen du Jose Luisek, eta ''bi aldetara hezitta jauan'' idi bakarra ere bai. Ardiak 1940. urte aldera kendu omen zituzten. 1988 inguruan lagazioten kalera barazki eta produktuak saltzeari.<br />
<br />
Bere garaian ezagunak ziren ''Etxebarri Motxailia'' izeneko morroiaren ibileren inguruko kontuak. Etxebarri Motxailia izeneko gizon honek kalean lan egiten omen zuen ''baskulari giltzak egiten''. Behin San Andresko ermitako kanpaiari ahari bat lotu hemen zion<br />
eta ahariari aurrean bi arbi buru jarri. Aharik arbiak jateko ahalegina egiten zuen bakoitzean, kanpaiak jotzen zituen. Auzoko jendea harrituta, ermitako atarira inguratu zen, baina inor ez omen zen barrura sartzera ausartzen. Azkenean barrura sartu eta hara nun aurkitu zuten aharia arbia jan nahian kanpaiei tiraka. Pertsonaia xelebrea izan behar zuen ''Etxebarri Motxailia'' honek.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Agarrebeiztei_baserria_(eu)&diff=3848Agarrebeiztei baserria (eu)2016-05-26T21:09:09Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Agarrebeiztei<br />
| irudia = Agarrebeiztei_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_formala = Agirrebeiztegi<br />
| altuera = 420<br />
| hedadura = 17 Ha<br />
| bailara = [[Txurruka bailara (eu)|Txurruka]]<br />
| distantzia_kaletik = 4,15 km<br />
}}<br />
<br />
== Bertako familia ==<br />
Elizburu-Ansola<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Agarrebeiztei_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Agarrebeiztei_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
Fitxategi: Agarrebeiztei_baserria._Nerea_soroan_01_(Kontrargi_2002).jpg | Nerea soroan <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.170333,-2.395444z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.170333, -2.395444 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(60. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(247 orrialdea)''</ref>==<br />
Izenak bi abizenez osatua ematen du, ''Agirre'' eta ''Beiztegi''. ''Ihi tokia'' esan nahi omen du.<br />
<br />
Agiri heraldikotan agertzen da, eta Soraluzeri dagokionez bi formatan: Beistegui eta Beiztegui; 1562. urtean Beiztegitarrak baziren Soraluzen. Beistegui-ri dagokion armarria: urrezkoa, urrezko bergantina olatu urdin (azur) eta zilarrezkoen gainetik.<br />
<br />
1745. urtean baserriaren jabea Pedro Antonio de Belasco zen.<br />
<br />
XX mendean etorri ziren Ansolatarrak Agarrebeiztegira bizi izatera. Ortua mantentzen dute oraindik.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Atziolatza_Barri_baserria_(eu)&diff=3847Atziolatza Barri baserria (eu)2016-05-23T19:57:39Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Atziolatza Barri<br />
| irudia = Argazkirik_ez.jpg<br />
| izen_formala = Aseginolaza Barria<br />
| bailara = [[San Andres bailara (eu)| San Andres]]<br />
| altuera = <br />
| hedadura = <br />
| distantzia_kaletik = <br />
}}<br />
<br />
==Bertako familia==<br />
Ez da inor bizi.<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Atziolatza_Barri_baserria._Komuna_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Komuna <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.176778,-2.392333z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.176778, -2.392333 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(244 orrialdea)''</ref>==<br />
XVIII mende hasieran, [[Atziolatza Zar baserria (eu)|Atziolatza]] baserriaren ondoan errota eraiki zuten, Andrés de Lascurain jabea zela.<br />
<br />
Etxe berri honi ''Aseginolaza Barri'' esaten zitzaion, eta zaharrari ''Aseginolatza Zaharra''.<br />
<br />
XIX mende hasieran, beste Andrés de Lascurain bizi zen Atziolatza Barrin, eta José Joaquín de Lascurain, aldiz, Atziolatza Zar baserrian bizi zen.<br />
<br />
1980. urte inguruan baserria hondatuta zegoen, eta ordutik hona ezer gutxi geratzen da.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria: Baserriak]]<br />
[[Kategoria: Errotak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Egotza_baserria_(eu)&diff=3791Egotza baserria (eu)2016-05-22T15:33:52Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Egotza<br />
| irudia = Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_formala = Egotza<br />
| altuera = 200<br />
| hedadura = 22 Ha<br />
| bailara = [[Txurruka bailara (eu)|Txurruka]]<br />
| distantzia_kaletik = 2,9 km<br />
}}<br />
<br />
== Bertako familia ==<br />
Argarate<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.163,-2.3975,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.163, -2.3975 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(55. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(246 orrialdea)''</ref>==<br />
Izena Egoetxeaga-tik omen dator: ''hegoaldeko etxearen tokia''. Izen bereko beste etxe bat Elgeta inguruan dago. Eta inoiz abizen bereko biztalneak Soraluzen bizi izan dira.<br />
<br />
1740. urtean Juan Antonio de Bagozcoitia y Argárate zen jabea, bai Egotzarena eta bai ''Egoza-etxeberria''rena, gaur eguneko [[Egotza-etxetxo baserria (eu)|Egotza-etxetxo]].<br />
<br />
XVIII mendetik Argaratetarrak bizi izan dira bertan, oraintxu arte.<br />
<br />
Mende horretan bertan, 1779 urtean hain zuzen, Joseph Hippolito de Ozaetak [[La Cantabria vindicada (eu)|La Cantabria vindicada]] liburuko 10. orrialdean Egotza baserria aipatzen du, izen hau erromatarrek erabili oi zutela hiri izena:<br />
<br />
''Egile erromatarrek erabilitako hiri eta eskualde izenak, euskal jatorrikoak. <br>…Biskargu edo Biskargi, Azkoitiako baserria, eta Egossa edo Egoza izenekoa Soraluze. Eta hiri izenak dira, egile erromatarrek erabiliak, eta beste asko eta asko, inor ez aspertzeko aipatzen ez direnak''<br />
<br />
2014. urtean Nagore Martinek ahuntz esne gordinez egindako gaztak ekoizten hasi zen, zuzenean saltzeko<ref>[http://www.eitb.eus/eu/get/multimedia/screenview/id/4091396/tipo/videos/ Sustraia]. ETB (2016/05/21)</ref>.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Egotza_baserria_(eu)&diff=3790Egotza baserria (eu)2016-05-22T15:33:16Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Egotza<br />
| irudia = Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_formala = Egotza<br />
| altuera = 200<br />
| hedadura = 22 Ha<br />
| bailara = [[Txurruka bailara (eu)|Txurruka]]<br />
| distantzia_kaletik = 2,9 km<br />
}}<br />
<br />
== Bertako familia ==<br />
Argarate<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.163,-2.3975,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.163, -2.3975 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(55. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(246 orrialdea)''</ref>==<br />
Izena Egoetxeaga-tik omen dator: ''hegoaldeko etxearen tokia''. Izen bereko beste etxe bat Elgeta inguruan dago. Eta inoiz abizen bereko biztalneak Soraluzen bizi izan dira.<br />
<br />
1740. urtean Juan Antonio de Bagozcoitia y Argárate zen jabea, bai Egotzarena eta bai ''Egoza-etxeberria''rena, gaur eguneko [[Egotza-etxetxo baserria (eu)|Egotza-etxetxo]].<br />
<br />
XVIII mendetik Argaratetarrak bizi izan dira bertan, oraintxu arte.<br />
<br />
Mende horretan bertan, 1779 urtean hain zuzen, Joseph Hippolito de Ozaetak [[La Cantabria vindicada (eu)|La Cantabria vindicada]] liburuko 10. orrialdean Egotza baserria aipatzen du, izen hau erromatarrek erabili oi zutela hiri izena:<br />
<br />
''Egile erromatarrek erabilitako hiri eta eskualde izenak, euskal jatorrikoak. <br>…Biskargu edo Biskargi, Azkoitiako baserria, eta Egossa edo Egoza izenekoa Soraluze. Eta hiri izenak dira, egile erromatarrek erabiliak, eta beste asko eta asko, inor ez aspertzeko aipatzen ez direnak''<br />
<br />
2010. urteko hamarkadan Nagore Martinek ahuntz esne gordinez egindako gaztak ekoizten hasi zen, zuzenean saltzeko<ref>[http://www.eitb.eus/eu/get/multimedia/screenview/id/4091396/tipo/videos/ Sustraia]. ETB (2016/05/21)</ref>.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Egotza_baserria_(eu)&diff=3789Egotza baserria (eu)2016-05-22T15:28:52Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Baserria (eu)<br />
| izena = Egotza<br />
| irudia = Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg<br />
| izen_formala = Egotza<br />
| altuera = 200<br />
| hedadura = 22 Ha<br />
| bailara = [[Txurruka bailara (eu)|Txurruka]]<br />
| distantzia_kaletik = 2,9 km<br />
}}<br />
<br />
== Bertako familia ==<br />
Argarate<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)<br />
Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.163,-2.3975,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.163, -2.3975 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
== Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(55. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(246 orrialdea)''</ref>==<br />
Izena Egoetxeaga-tik omen dator: ''hegoaldeko etxearen tokia''. Izen bereko beste etxe bat Elgeta inguruan dago. Eta inoiz abizen bereko biztalneak Soraluzen bizi izan dira.<br />
<br />
1740. urtean Juan Antonio de Bagozcoitia y Argárate zen jabea, bai Egotzarena eta bai ''Egoza-etxeberria''rena, gaur eguneko [[Egotza-etxetxo baserria (eu)|Egotza-etxetxo]].<br />
<br />
XVIII mendetik Argaratetarrak bizi izan dira bertan, oraintxu arte.<br />
<br />
Mende horretan bertan, 1779 urtean hain zuzen, Joseph Hippolito de Ozaetak [[La Cantabria vindicada (eu)|La Cantabria vindicada]] liburuko 10. orrialdean Egotza baserria aipatzen du, izen hau erromatarrek erabili oi zutela hiri izena:<br />
<br />
''Egile erromatarrek erabilitako hiri eta eskualde izenak, euskal jatorrikoak. <br>…Biskargu edo Biskargi, Azkoitiako baserria, eta Egossa edo Egoza izenekoa Soraluze. Eta hiri izenak dira, egile erromatarrek erabiliak, eta beste asko eta asko, inor ez aspertzeko aipatzen ez direnak''<br />
<br />
2010. urteko hamarkadan Nagore Martinek ahuntz esne gordinez egindako gaztak ekoizten hasi zen, zuzenean saltzeko<ref>[http://www.eitb.eus/eu/get/multimedia/screenview/id/4091396/tipo/videos/ Sustraiak (ETB)]</ref>.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Indalecio_Ojangurenen_argazkiak_(eu)&diff=3737Indalecio Ojangurenen argazkiak (eu)2016-05-21T19:03:41Z<p>83.213.16.107: /* Ermitak */</p>
<hr />
<div>{{Argazki-sorta (eu)<br />
| izenburua = Indalecio Ojanguren-en argazkiak<br />
| tokia = Soraluze<br />
| data = 1915-1958<br />
| argazkilaria = Indalecio Ojanguren Arrillaga (1887-1952)<br />
}}<br />
<br />
==Azalpena==<br />
Indalecio Ojanguren-ek, bere mendizaletasuna eta Euskal Herriarekiko atxikimenduak bultzatuta, XX. mende hasierako Euskal Herriaren argazki bilduma handi bat biltzeari ekin zion. Bere argazkietako gai nagusiak mendiak eta orduko gizartea osatzen zuten herritarrak dira, horren bitartez, balio etnografiko itzela duen bilduma osatu zuelarik.<br />
<br />
1966. urtean Indalecio Ojangurenen bilduma osoa (8.000 argazki baino gehiago) Gipuzkoako Foru Aldundiak erosi, mikrofilmatu eta digitalizatu zuen. Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean ikusgarri daude, baita Aldundia beraren Interneteko [http://www.guregipuzkoa.net/?lang=eu gureGipuzkoa] webgunean. <br />
<br />
Handik hartu ditugu Soraluzen egin zituen argazkiak.<br />
<br />
<br />
==Ikuspegi orokorrak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1915).jpg | Ikuspegi orokorra (1915)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren_1915).jpg | Ikuspegi orokorra (1915)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_03_(Indalecio_Ojanguren_1916).jpg | Ikuspegi orokorra (1916)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_04_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra (data barik)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_05_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra (data barik)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_06_(Indalecio_Ojanguren_1935).jpg | Ikuspegi orokorra (1935)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_07_(Indalecio_Ojanguren_1958).jpg | Ikuspegi orokorra (1958)<br />
Fitxategi: Soraluze._Ikuspegi_orokorra_08_(Indalecio_Ojanguren_1958).jpg | Ikuspegi orokorra (1935)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kaleak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Kaleak._Santa_Anako_arkua_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Santa Anako arkua<br />
Fitxategi: Kaleak._Udaletxea_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Udaletxea<br />
Fitxategi: Kaleak._Kalebarren_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Kalebarren<br />
Fitxategi: Kaleak._Plaza_zaharra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Plaza zaharra<br />
Fitxategi: Kaleak._Plaza_zaharra_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Plaza zaharra<br />
Fitxategi: Arregia_de_Yuso_jauregia._Aurrekaldea_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Arregia de Yuso jauregia<br />
Fitxategi: Zabala_jauregia._Armarria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zabala jauregia (armarria)<br />
Fitxategi: Kaleak._Aizkolariak_frontoi_zaharrean_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aizkolariak frontoian<br />
Fitxategi: Kañoi_fabrika._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Kañoi fabrika<br />
Fitxategi: Kañoi_fabrika._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Kañoi fabrika<br />
Fitxategi: Kañoi_fabrika._Ikuspegi_orokorra_03_(Indalecio_Ojanguren_1935).jpg | Kañoi fabrika (1935)<br />
Fitxategi: Kañoi_fabrika_Ikuspegi_orokorra_04_(Indalecio_Ojanguren_1935).jpg | Kañoi fabrika (1935)<br />
Fitxategi: Kañoi_fabrika._Ikuspegi_orokorra_05_(Indalecio_Ojanguren_1935).jpg | Kañoi fabrika (1935)<br />
Fitxategi: Ospital_zaharra._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ospittal zaharra<br />
Fitxategi: Ospital_zaharra._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ospittal zaharra<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Deba ibaia==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Zubi_nagusia_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zubi nagusia<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Zubi_nagusia_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zubi nagusia<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Zubi_nagusia_03_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zubi nagusia<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Zubi_nagusia_04_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zubi nagusia<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Kalebarren_aldera_01_(Indalecio_Ojanguren_1930).jpg | Kalebarren aldera (1930)<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Santa_Ana_aldera_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Santa Ana aldera<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Santa_Ana_aldera_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Santa Ana aldera<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Santa_Ana_aldera_03_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Santa Ana aldera<br />
Fitxategi: Deba_ibaia._Leteneko_tailerra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Leteneko tailerra<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Santa Maria la Real==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Santa_Maria_la_Real._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra<br />
Fitxategi: Santa_Maria_la_Real._Zeleta_bidetik_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zeleta bidetik<br />
Fitxategi: Santa_Maria_la_Real._Zeleta_bidetik_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zeleta bidetik<br />
Fitxategi: Santa_Maria_la_Real._Zeleta_bidetik_03_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Zeleta bidetik<br />
Fitxategi: Santa_Maria_la_Real._Erretaula_nagusia_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Erretaula nagusia<br />
Fitxategi: Santa_Maria_la_Real._Santa_Barbara_erretaula_(Indalecio_Ojanguren_1953).jpg | Santa Barbara erretaula (1953)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Armendia baserria. Ikuspegi orokorra 01 (Indalecio Ojanguren).jpg | Armendia<br />
Fitxategi: Armendia_baserria._Armarria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Armendia (armarria)<br />
Fitxategi: Armendia_baserria._Armarria_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Armendia (armarria)<br />
Fitxategi: Arritxa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1949).jpg | Arritxa<br />
Fitxategi: Arritxa_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren_1949).jpg | Arritxa<br />
Fitxategi: Arritxa_baserria._Sorolanetan_01_(Indalecio_Ojanguren_1949).jpg | Arritxa. Sorolanetan (1949)<br />
Fitxategi: Arritxa_baserria._Sorolanetan_02_(Indalecio_Ojanguren_1949).jpg | Arritxa. Sorolanetan (1949)<br />
Fitxategi: Espilla_baserria._Ikuspegi_orokorra 01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Espilla<br />
Fitxategi: Espilla_baserria._Armarria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Espilla (armarria)<br />
Fitxategi: Irure_handi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Irure Handikoa<br />
Fitxategi: Irure_handi_baserria._Armarria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Irure Handikoa (armarria)<br />
Fitxategi: Irure_zahar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Irure Hamengua<br />
Fitxategi: Irure_zahar_baserria._Armarria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Irure Hamengua (armarria)<br />
Fitxategi: Mendiola_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Mendiola<br />
Fitxategi: Mendiola_baserria._Armarria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Mendiola (armarria)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Ezoziako santutegia==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ikuspegi orokorra<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Aldare_nagusia_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aldare nagusia<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Aldare_nagusia_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aldare nagusia<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Aldare_nagusia_03_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Aldare nagusia<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ezoziko_Andramaria_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ezoziko Andra Maria<br />
Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ezoziko_Andramaria_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Ezoziko Andra Maria<br />
Fitxategi:Ezoziako_santutegia._Prozesioa_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Prozesioa<br />
Fitxategi:Ezoziako_santutegia._Prozesioa_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Prozesioa<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: San_Andres_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | San Andres<br />
Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1916).jpg | San Martzial (1916)<br />
Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren_1916).jpg | San Martzial (1916)<br />
Fitxategi: San_Esteban_ermita_(Irure)._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1943).jpg | San Esteban. Irure (1943)<br />
Fitxategi: San_Esteban_ermita_(Irure)._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren_1943).jpg | San Esteban. Irure (1943)<br />
Fitxategi: San_Ignacio_ermita_(Txurruka)._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1957).jpg | San Ignacio. Txurruka (1957)<br />
Fitxategi: San_Ignacio_ermita_(Txurruka)._Ikuspegi_orokorra_02_(Indalecio_Ojanguren_1960).jpg | San Ignacio. Txurruka (1960)<br />
</gallery><br />
<br />
==Munetako haitzak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Iturria_01_(Indalecio_Ojanguren_1933).jpg | Iturria (1933)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Iturria_02_(Indalecio_Ojanguren_1933).jpg | Iturria (1933)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Iturria_03_(Indalecio_Ojanguren_1933).jpg | Iturria (1933)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Blokao_01_(Indalecio_Ojanguren_1937).jpg | Blokao (1937)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Blokao_02_(Indalecio_Ojanguren_1937).jpg | Blokao (1937)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Krabelinaitz_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Krabelinaitz<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Krabelinaitz_02_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Krabelinaitz<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Akelarre_01_(Indalecio_Ojanguren_1940).jpg | Akelarre (1940)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Arroka_01_(Indalecio_Ojanguren_1946).jpg | Harkaitza (1946)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Mendigaina_01_(Indalecio_Ojanguren_1948).jpg | Mendigaina (1948)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Gurutzea_01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | Gurutzea<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Gurutzea_02_(Indalecio_Ojanguren_1956).jpg | Gurutzea (1956)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Gurutzea_03_(Indalecio_Ojanguren_1959).jpg | Gurutzea (1959)<br />
Fitxategi: Munetako_haitzak._Gurutzea_04_(Indalecio_Ojanguren_1962).jpg | Gurutzea (1964)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Egilea==<br />
Indalecio Ojanguren Arrillaga (Eibar, 1887ko azaroaren 15a - 1972ko otsailaren 18a) Euskal Herriko argazkilari eta mendizale ezaguna izan zen. Gaztelaniaz ''el Fotógrafo Águila'' goitizena erabili zuen, eta Eibarren ''Kajoitxu'' ezizenez zen ezaguna, XX. mende hasieran argazkilariek erabiltzen zituzten kutxa itxurako argazki-kamerengatik.<br />
<br />
[[Fitxategi:Indalecio_Ojanguren._Egoarbitxako_gailurrean_(Indalecio_Ojanguren_1943).jpg |thumb |center |500px | Indalecio Ojanguren Egoabitzako gailurrean (1943)]] <br />
<br />
Bere mendizaletasuna eta Euskal Herriarekiko atxikimenduak bultzatuta, XX. mende hasierako Euskal Herriaren argazki bilduma handi bat biltzeari ekin zion. Bere argazkietako gai nagusiak mendiak eta orduko gizartea osatzen zuten herritarrak dira, horren bitartez, balio etnografiko itzela duen bilduma osatu zuelarik.<br />
<br />
[[Fitxategi:Indalecio_Ojanguren._Bilduma_Tolosako_artxibategian_(Xabier_Eskisabel_2009).jpg |thumb |center |500px | Indalecio Ojangurenen bilduma Tolosako artxibategian (Xabier Eskisabel 2009)]] <br />
<br />
[[Kategoria:Argazkiak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=San_Ignazio_ermita_(eu)&diff=3736San Ignazio ermita (eu)2016-05-21T19:02:25Z<p>83.213.16.107: Orria sortu da. Edukia: {{Artelana (eu) | izena = San Ignazio_ermita | irudia = San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | estiloa = | mendea = XX | kokapena = Txurruka baila...</p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = San Ignazio_ermita<br />
| irudia = San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = XX<br />
| kokapena = [[Txurruka bailara (eu) | Txurruka bailara]]<br />
| mota = Arkitektura<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: San_Ignacio_ermita_(Txurruka)._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1957).jpg | San Ignazio <br> (I. Ojanguren 1957)<br />
Fitxategi: San_Ignacio_ermita_(Txurruka)._Ikuspegi_orokorra_01_(Indalecio_Ojanguren_1957).jpg | San Ignazio <br> (I. Ojanguren 1960)<br />
<br />
Fitxategi: San_Martzial_ermita._San_Martzial_irudia_01_(Arantza_Cuesta_Ezeiza).jpg | San Martzial<br />
Fitxategi: San_Martzial_ermita._San_Emeterio_eta_San_Celedonio_erretaula_02_(1990).jpg | Erretaula (1990)<br />
Fitxategi: San_Martzial_ermita._Aldare_nagusia_01_(1990).jpg | Hauts-babesa<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Kokapena==<br />
[https://www.google.es/maps/@43.166271,-2.395586,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']<br />
{{#display_map: 43.166271, -2.395586 |height=600 |zoom=18| type=earth}}<br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
San Ignazio Txurruka auzoan dagoen ermita bakarra da.<br />
<br />
Herriko ermitarik berriena da, 1957an auzolanean eraikitakoa da. Txurrukako auzotarren artean egin zuten, beste auzoetan bezela, Txurrukan ere, erreferentzia izango zen ermita izan nahi zutelako. <br />
<br />
[[Txurruka baserria (eu)|Txurruka]] baserriko Jose Aizpiri Arrieta baserritarrak osatu zuen baserritar talde batek egin zuen ermita eta 205.571 pezetako aurrekontua izan zuen. Gainera ermitari atxikita, pelotan egiteko frontoi txiki bat ere eraiki zuten.<br />
<br />
1984 urtetik, Txurruka-tarren armarriaren irudi bat dago ermita barruan jarrita, Campo Rey-ko Santiago de Churruca kondeak oparitutakoa, bere aitak, Aycicena-ko Alfonso de Churruca markesak (Txurruka baserrian jaiotakoa), emandako hitza betez. <br />
<br />
Aintzineko garaian auzoan beste ermita bat izan zenaren zurrumurruak ere jasotzen ditu [[Ramiro Larrañaga (eu)|Ramiro Larrañagak]] [[Soraluze monografia (eu)|Soraluze-Placencia de las Armas]] liburuan. Hala dio berak jasotako testigantza bitxi batek: ''garai baten izan zuten ermita baina galdu egin zuten beronek zeukan irudia aldatu zutenean… hirugiharrea jarrita''. <br />
<br />
<br />
==Artelanak==<br />
Ezer giuxi<br />
* [[San Martzial ermitaren hauts-babesa (eu)|Hauts-babesa]], flamenko estilokoa.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Arkitektura]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Laguntza:Fitxategiak_(eu)&diff=3654Laguntza:Fitxategiak (eu)2016-05-20T20:34:55Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Laguntza aurkibidea (eu)}}<br />
<br />
==Fitxategi izenak==<br />
Igotako fitxategiak gero erabiltzekoak direnez, erabilgarritasun hau erraztu behar da; hau da, inork argazki, soinu, bideo… sarrera batean sartu nahi badu, bilaketa erraztu behar zaio.<br />
<br />
Horretarako, irizpide hauek erabiliko ditugu:<br />
* Izenburuan bilatzeko hitz gakoak agertu beharko dira. Esateko, ''sora.jpg'' beharrean hobe da ''Soraluzeko armarria.jpg'' izena. Modu honetan, argazkiak bilatzerakoan ''armarria'' eskatuta argazki hau (eta beste batzuk) agertuko da.<br />
* Fitxategiak (argazkiak, soinuak, bideoak…) multzo bat osatzen badute, aurretik multzoaren izena jarriko dugu. Modu honetan, zerrendak arakatzerakoan, multzoaren argazki guztiak elkarrekin agertuko dira.<br />
* Multzoaren ostean, argazki horretan zer ikusten den, edota zenbaki bat. Esateko ''2014 Euskal Jaia 013.jpg'', edo ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra.jpg'', edo ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra 013.jpg''.<br />
* Urtea ere oso interegarria litzateke. Argazki kasuetan, egilea ezagitzen bada, sartzea komeni da.<br />
<br />
Horregatik, izenak osatzeko ‘formula’ hau proposatzen dugu:<br />
<pre><nowiki> Multzo orokorra + azalpena + zenbakia + ( + egilea + urtea + ) </nowiki></pre><br />
<br />
Adibide batzuk:<br />
* 2014 Euskal Jaia. Plaza zaharrekoak 17 (Kontrargi 2014)<br />
* San Martzial ermita. Ikuspegi orokorra 06 (1990)<br />
* Armendia baserria. Armarria 05 (Indalecio Ojanguren)<br />
<br />
Gogoratu: izenak jartzerakoan pentsatu fitxategi horiek nola bilatu, eta beste antzeko fitxategi asko ere egon daitezkela bertan.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_1.jpg | 100px | right]]<br />
==Fitxategia igo==<br />
Fitxategi bat igotzeko (hau da, Sorapediaren biltegian gordetzeko) zure saioan sartu behar zara aurretik. Hau da, erregistratuta ez bazaude ezin duzu fitxategirik igo.<br />
<br />
Behin zure saioan sartu eta gero, ezkerreko menuan, azpikaldean, aukera berriak agertuko dira; horietako bat, ''Fitxategiak igo'' izenekoa.<br />
<br />
Sorapediak fitxategi luzapen hauek onartzen ditu:<br />
* Argazkiak: jpg, jpeg, png eta gif<br />
* Fitxategiak: pdf<br />
* Soinua eta musika: mp3<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_2.jpg | 500px | center]]<br />
Bertan sakatu, eta argazkiaren fitxategia aukeratu behar da. <br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_3.jpg | 500px | center]]<br />
Sorapediak fitxategiaren deskribapena idazteko aukera ematen du, eta '''ONDO EGITEA''' komeni da… nahiz eta gehienetan ez dugu egingo!. Deskribapenik gabe, askoz zailago izango da argazkia bilatzea eta berrerabiltzea, bai zuri eta bai beste inori. Beraz, ganorazko deskribapenik egiten ez baduzu, gutxienez izena ondo jarri (ikus [[#Fitxategi izenak | Fitxategi izenak]] saila.<br />
<br />
Gainontzeko aukerei kasorik ez egin, eta azpian agertzen den ''Fitxategia igo'' sakatuko dugu.<br />
<br />
Fitxategiak banan banan igo behar dira. Beraz, beste fitxategia igotzeko prozesu guztia berriro egin behar da.<br />
<br />
''OHARRA''. Gogoratu irudi fitxategien tamaina mugatua dagoela, gehienez 12,5 megapixelekoak izan daitezke eta. Kontuz! Megapixelak, ez megabytak!<br />
<br />
<br />
==Bideoak nola igo==<br />
Bideo fitxategiak YouTuben gordeko ditugu, Sorapedia kanalean: Googleko saioa zabaldu Sorapedia kontuarekin, YouTuben sartu, ''Igo'' botoiari eman eta bideo fitxategia sartu. Gogoratu YouTubek ematen dion kodea gordetzen, gero erabili ahal izateko.<br />
<br />
Formatoarekin ez da aparteko kezkarik: YouTuben ikusten bada, Sorapediak erakutsiko du!<br />
<br />
<br />
==e-bookak nola igo==<br />
Erne! Gogoratu e-bookak igotzeko liburuzain baimenak izan behar dituzula. Ez badituzu, mesedez bidali e-booka ''sorapedia.posta@gmail.com'' helbidera, eta ahal den azkarren igoko dugu zure e-booka, gero Sorapedian deskargatu ahal izateko.<br />
<br />
Ahal bada, gogoratu epub edota mobi motako fitxategiak prestatzen, denok liburuaz disfrutatu ahal izateko. Pdf fitxategiak ere igo daitezke, baina ez dira horren errezak irakurtzeko. Eta kontuz egile eskubideekin!<br />
<br />
Liburuzaina bazara, gogoratu liburuentzat ''Fitxategia igo'' aukera ez dela erabili behar. Lau urrats egin behar dituzu:<br />
# Aurretik, ''sorapedia.posta@gmail.com''-en Google Drive-n sartu behar zara.<br />
# Gero, liburua bertan gorde. ''Sorapedia epub/mobi...'' direktorioan sartu eta e-book fitxategia bertara arrastratu. Gogoratu epub, mobi eta pdf-a direla onartutako formatuak. Bada ezpada, libururako esteka nunbaiten apuntatu edo gorde.<br />
# Fitxategia igo eta gero, ez ahaztu ezaugarriak aldatzen eta guztion eskuragarri jartzen!<br />
# Azkenik, liburua jaisteko esteka sartu. [[Liburutegi digitala]] orriko taulan lerro berria txertatu (aurreko lerro baten copy/ paste egitea onena), eta bertan azalaren irudia, izenburua, egilea eta hiru estekak (epub, modi edota pdf) sartuko ditugu. Fitxategia ez duten formatuetan gidoia sartuko dugu.<br />
<br />
Sorapediak ez du zuzenean liburua erakutsiko, esteka bat baizik. Esteka eskumako botoiaz sakatu, eta liburua gure ordenadorera jaisteko aukera izango dugu.<br />
<br />
<br />
==Fitxategia bilatu==<br />
Erabili nahi dugun fitxategiaren izena ezagutzen ez badugu, edo ez bagaude seguru, edo ez dakigu igota dagoen, Sorapedia barruan bilatu beharko dugu. Bi modu daude horretarako:<br />
* Goiko eskumako bilatzailean berba oso bat sartu (izenaren zatia izan daitekeena, edo azalpenean ager daitekeena). Sorapediak sarrera normaleen artean bilatuko duenez, emaitzeei ez diegu kasurik egingo eta bilaketa berezia eskatu dugu. Hurrengo pantailan ''fitxategia'' aukeratu eta berriro bilatuko dugu. Orduan Sorapediak fitxategien artean bilatuko du eta emaitzak erakutsiko dizkigu: behar dugun fitxategiaren izena aukeratu edota kopiatuko dugu.<br />
* Ezkerreko menuan ''Fitxategia igo'' aukeratu, igotako fitxategien zerrenda eskatu, iragazia erabili (izena bakarrik) eta behar dugun argazkiaren izena aukeratu edota kopiatu. Modu hau erabiltzeko idazleak aurretik erregistratuta behar du.<br />
<br />
Ulertuko denez, fitxategien izenek edota azalpenek ahal den deskriptibo eta osoen behar dute izan, bestela ez da bilatzerik izango eta!<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
Irudia edo argazkia erabiltzeko, aurretik Sorapedian sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Fitxategia igo|fitxategia sartu/igo]]. Gogoratu jpg, jpeg, png eta gif motako irudiak bakarrik igo eta erabili daitezkeela.<br />
<br />
Erabili nahi dugun irudiaren izena ezagutzen ez badugu, Sorapedian [[#Fitxategia bilatu|fitxategiaren izena bilatu]]ko dugu.<br />
<br />
Behin irudiaren izena ezagutua edo kopiatua, irudia sartu nahi dugun tokian zera idatziko dugu:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg]] </nowiki></pre><br />
eta behar bada tamaina, markoa… adierazle guztiak:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg | thumb | Izenburua | 400px | center | ... ]] </nowiki></pre><br />
Kasu honetan, ''thumb'' jartzen badugu markoa jartzen dio; ''Izenburua''-ren ordez jartzen dugun testua marko azpian agertuko zen; ''400px'' jarrita 400 pixeletako zabalera emango dio irudiari; ''center'' jarrita, berriz, orrialde erdian jarriko du... Informazio gehiago lortzeko, begiratu [https://eu.wikipedia.org/wiki/Laguntza:Irudiak euskal Wikipedia]ren laguntza.<br />
<br />
'''Kontuz!''' Ez ahaztu inoiz fitxategiaren luzapena!<br />
<br />
Argazkiak eta irudiak hiru lekutan sar daitezke:<br />
* Sarrera goiko eskumako taulatxoa badauka, segururena taula berak argazki bat jartzeko tokia izango du. Hemen sartu beharreko argazkiak politena edota erakargarriarena izan behar du.<br />
* Sarrera askok ''Irudiak'' edo ''Argazkiak'' izeneko atala izango dute. Hemen nahi adina argazki sar daitezke, oso berdinak ez badira behintzat.<br />
* Azkenik, sarrerako beste edozein tokian argazkiak sar daitezke.<br />
<br />
<br />
==Pdf-ak==<br />
Pdf bat erabiltzeko, aurretik Sorapedian sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Fitxategia igo|fitxategia sartu/igo]].<br />
<br />
Erabili nahi dugun pdf-aren izena ezagutzen ez badugu, Sorapedian [[#Fitxategia bilatu|fitxategiaren izena bilatu]]ko dugu.<br />
<br />
Erabiltzeko, irudien moduan egingo dugu, baina kasu honetan parametro bakarrarekin, erakutsi nahi dugun testua:<br />
<pre><nowiki> [[Media: izena.pdf | (pdf-a ikusteko, sakatu hemen)]] </nowiki></pre><br />
Sorapediak ez du zuzenean pdf-a erakutsiko, esteka bat baizik. Esteka sakatuta, pdf dokumentua erakutsiko du.<br />
<br />
'''Kontuz!''' Ez ahaztu inoiz fitxategiaren luzapena!<br />
<br />
==Musika==<br />
Musika fitxategi bat erabiltzeko, aurretik Sorapedian sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Fitxategia igo|fitxategia sartu/igo]]. Gogoratu mp3 motako fitxategiak bakarrik igo eta erabili daitezkeela.<br />
<br />
Erabili nahi dugun musika fitxategiaren izena ezagutzen ez badugu, Sorapedian [[#Fitxategia bilatu|fitxategiaren izena bilatu]]ko dugu.<br />
<br />
Erabiltzeko, taula barruan ez bada, aginte hau txertatuko dugu Sorapediak musika erreproduktore modukoa erakusteko:<br />
<pre><nowiki> <player artist="artistaren izena" title="izenburua">Fitxategi_izena.mp3</player> </nowiki></pre><br />
Aurreko agintea ez du balio taula barruan. Orduan, aginte hau txertatuko dugu:<br />
<pre><nowiki> [[Media: Fitxategi_izena.mp3 | Sakatu hemen]] </nowiki></pre><br />
Sorapediak ez du zuzenean musika joko, esteka erakutsiko du. Esteka sakatuta, ordenadoreak musika fitxategia joko du.<br />
<br />
'''Kontuz!''' Ez ahaztu inoiz fitxategiaren luzapena!<br />
<br />
<br />
==Bideoak==<br />
Sorapediak ez du uzten bideoak igotzen... baina YouTuben daudenak erabil ditzake. Beraz, bideo fitxategia erabiltzeko, aurretik YouTuben sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Bideoak nola igo|bideoa igo beharko dugu]]. Gogoratu YouTubek erakus dezakeen guztia Sorapedia ere erakus dezakeela.<br />
<br />
Erabiltzeko, bideoa sartu nahi dugun tokian zera idatziko dugu:<br />
<pre><nowiki> <youtube> YouTube_kodea </youtube> </nowiki></pre><br />
<br />
<br />
==eBook-ak==<br />
Liburu fitxategi bat erabiltzeko, aurretik Sorapedian [[#e-bookak nola igo | sartuta (igota)]] egon beharko da. Ez balego, bidali fitxategia ''sorapedia.posta@gmail.com'' helbidera eta Sorapediaren arduradunak berehala igoko dute.<br />
<br />
Liburua [[Liburutegi digitala | liburutegi digitalean]] gordeta egongo da. Edozein sarreran esteka jar dezakezu, esateko:<br />
<br />
<nowiki> Liburua ekartzeko [[Liburutegi digitala | liburutegi digitalera]] joan. </nowiki></div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Laguntza:Ficheros_(es)&diff=3653Laguntza:Ficheros (es)2016-05-20T20:34:13Z<p>83.213.16.107: /* eBook-s */</p>
<hr />
<div>{{Laguntza aurkibidea (es)}}<br />
<br />
==Nombrar un fichero==<br />
Conviene facilitar la reutilización de los ficheros subidos; esto es, si alguien quiere incluir fotografías, música, vídeos... existentes, hay que facilitarle la búsqueda.<br />
<br />
Para ello seguiremos los siguientes criterios:<br />
* Utilizaremos en el título palabras clave, que faciliten su búsqueda. Por ejemplo, es mejor utilizar ''Soraluzeko armarria.jpg'' que ''sora.jpg''. De este modo, al buscar por la palabra ''armarria'' aparecerá esta fotografía, junto con otras.<br />
* Cuando un fichero (fotografía, sonido, video...) pertenece a un conjunto, el título comenzará por el nombre del conjunto. De este modo, al buscar en las listas, aparecerán todos juntos.<br />
* Después del nombre del conjunto, vendrá la descripción de lo que se ve, o un número. Por ejemplo, ''2014 Euskal Jaia 013.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra 013.jpg''.<br />
* También es interesante añadir el año y, si se conoce, el autor del fichero.<br />
<br />
Por ello, para nombrar los ficheros proponemos esta ‘fórmula’:<br />
<pre><nowiki> Grupo + descripción + número + ( + autor + año + ) </nowiki></pre><br />
<br />
Unos ejemplos:<br />
* 2014 Euskal Jaia. Plaza zaharrekoak 17 (Kontrargi 2014)<br />
* San Martzial ermita. Ikuspegi orokorra 06 (1990)<br />
* Armendia baserria. Armarria 05 (Indalecio Ojanguren)<br />
<br />
Recordad: al nombrar un fichero hay que pensar en cómo localizarlo entre otros ficheros similares.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_1.jpg | 100px | right]]<br />
<br />
==Subir un fichero==<br />
Para poder subir un fichero (esto es, para almacenarlo en Sorapedia) debes entrar antes en sesión. Esto es, si no estás registrado no puedes subir ficheros.<br />
<br />
Una vez entrado en sesión, en la parte inferior del menú izquierdo encontrarás nuevas opciones; una de ellas ''Subir fichero''.<br />
<br />
Sorapedia admite ficheros con los siguientes extensiones:<br />
* Gráficos y fotografías: jpg, jpeg, png eta gif<br />
* Documentos: pdf<br />
* Sonido y música: mp3<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_2.jpg | 500px | center]]<br />
Al pinchar en esta opción, hay que seleccionar la fotografía.<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_3.jpg | 500px | center]]<br />
Sorapedia permite describir el contenido del fichero, y conviene '''HACERLO BIEN'''... aunque ¡casi nunca lo hacemos!. Sin descripción, será mucho más difícil buscar y reutilizar cualquier fichero, tanto a ti como a cualquier otro. Por lo tanto, si no haces una descripción en condiciones, al menos pon bien el nombre (ver el apartado [[#Nombrar un fichero | Nombrar un fichero]].<br />
<br />
Sin hacer caso al resto de las opciones, pincharemos directamente ''Subir fichero''.<br />
<br />
Hay que subir los ficheros uno a uno, por lo que repetiremos el proceso por cada fichero que queramos subir.<br />
<br />
''NOTA''. Recuerda que el tamaño de las imágenes está limitado a 12,5 Megapíxeles. ¡Atención! ¡Megapíxeles, no Megabytes!<br />
<br />
<br />
==Subir un video==<br />
Para guardar ficheros de video utilizaremos YouTube, en el canal de Sorapedia: entrar en sesión de Google con la cuenta de Sorapedia, entrar en YouTube, pulsar el botón ''Subir'' y cargar el fichero. Recordad el código utilizado por YouTube para utilizarlo en Sorapedia.<br />
<br />
Con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
==Subir un e-book==<br />
¡Atención! Recuerda que necesitas permisos de bibliotecario para subir un libro. Si no los tienes, por favor envía el libro digital a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y subiremos el libro a la mayor brevedad, para que se pueda descargar desde Sorapedia.<br />
<br />
Si es posible, prepara el libro digital en formatu epub y/o mobi, para que cualquiera pueda disfrutarlo. También pueden subirse ficheros pdf, pero no son tan fáciles de leer. ¡Y ten cuidado con los derechos de autor!<br />
<br />
Si eres bibliotecario, recuerda que no se debe utilizar la opción ''Subir fichero''. Hay que seguir estos cuatro pasos:<br />
# Primeramente entra en el Google Drive de la cuenta de ''sorapedia.posta@gmail.com''.<br />
# Después, sube el libro. Entra en el directorio ''Sorapedia epub/mobi...'' y arrastra hasta allí el fichero del e-book. Recuerda que los formatos admitidos son epub, mobi y pdf. Por si acaso, guarda o apunta el enlace al libro.<br />
# Una vez de subir el libro, no olvides revisar sus características y darle permisos de lectura para todos.<br />
# Por último, inserta una nueva línea en la [[Liburutegi digitala | biblioteca digital]] (basta con hacer un copy/paste de una línea existente), e introduce en ella la imagen de la portada, el título, el autor y tres enlaces (epub, modi edota pdf). Indicaremos con un guión los formatos que no tienen libro digital.<br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el libro, sino un enlace. Pinchando con el botón derecho podremos bajar el libro a nuestro ordenador.<br />
<br />
==Buscar un fichero==<br />
Si no conocemos el nombre del fichero que queremos utilizar, o si no estamos seguros, o no sabemos si está subido, lo buscaremos en Sorapedia. Hay dos formas:<br />
* Introduciremos una palabra de búsqueda en el buscador que aparece en la parte superior derecha de la pantalla (que pueda ser parte del nombre o de la descripción). Como Sorapedia buscará entre las entradas normales, no haremos caso a los resultados y pediremos una búsqueda especial. En la siguiente pantalla escogeremos ''Fichero'' y buscaremos de nuevo. Entonces Sorapedia buscará entre los ficheros y mostrará los resultados: seleccionaremos o copiaremos el nombre del fichero deseado.<br />
* En el menú izquierdo pulsaremos sobre ''Subir fichero'', pediremos la lista de ficheros subidos y utilizando el filtro (solo busca en los nombres), buscaremos el fichero deseado. Esta forma de búsqueda solo está permitida a los usuarios registrados.<br />
<br />
Como se comprende, los nombres y/o descripciones de los ficheros deben ser lo más explicativos posible, porque si no la búsqueda es imposible.<br />
<br />
==Imágenes==<br />
Para utilizar en Sorapedia una imagen o fotografía, antes hay que subirla. Si todavía no estuviera almacenada, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar imágenes con extensión jpg, jpeg, png y gif.<br />
<br />
Si no conoces el nombre de la imagen a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Conocido (y/o copiado) el nombre del fichero a utilizar, en el sitio que queremos insertar la imagen escribiremos:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg]] </nowiki></pre><br />
y si fuera preciso, sus características, como tamaño, marco…:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg | thumb | Izenburua | 400px | center | ... ]] </nowiki></pre><br />
En este caso, al incluir ''thumb'' aparecerá un marco; en vez de ''Izenburua'' pondremos el título que aparecerá bajo la imagen; al poner ''400px'' Sorapedia dará a la imagen una anchura de 400 píxeles; para centrar la imagen en la página utilizaremos ''center''... Para más información, consultar la [https://es.wikipedia.org/wiki/Ayuda:Imágenes Wikipedia en castellano].<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
Las fotografías e imágenes pueden insertarse en tres lugares:<br />
* Si la entrada tiene una tabla arriba a la izquierda, seguramente incluirá una fotografía en la tabla. La fotografía a insertar aquí deberá ser la más bonita o, la menos, la más atractiva.<br />
* Muchas entradas tienen una sección llamada ''Imágenes'' o ''Fotografías''. Aquí insertaremos tantas fotografías como queramos, salvo que sean muy similares.<br />
* Finalmente, se pueden insertar imágenes en cualquier otro lugar de la entrada.<br />
<br />
==Ficheros pdf==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero pdf, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]].<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Lo insertaremos en la entrada de la misma forma que las imágenes, pero en este caso con un único parámetro, el texto que se desea mostrar:<br />
<pre><nowiki> [[Media: izena.pdf | (pinchar aquí para acceder al pdf)]] </nowiki></pre><br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el fichero pdf, sino un enlace. Pinchando sobre el enlace accederemos al documento.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
<br />
==Música==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero de audio, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar ficheros con extensión mp3.<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Salvo que se quiera utilizar dentro de una tabla, insertaremos la siguiente orden en el texto para que Sorapedia muestre un reproductor de música:<br />
<pre><nowiki> <player artist="nombre del artista" title="título">Fitxategi_izena.mp3</player> </nowiki></pre><br />
<br />
La orden anterior no funciona dentro de una tabla. Por ello, utilizaremos esta otra forma:<br />
<pre><nowiki> [[Media: Fitxategi_izena.mp3 | Pinchar aquí]] </nowiki></pre><br />
Sorapedia no ejecutará la música, sino que mostrará un enlace. Pinchándolo, el ordenador reproducirá el fichero de audio.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
==Vídeo==<br />
Sorapedia no permite subir ficheros de video... pero si están en YouTube los pueden reproducir. Por ello, para utilizar un fichero de vídeo debe estar subido previamente a YouTube. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir vídeo| Subir video]]. Recordad que con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
Para utilizarlo, en el punto en que queramos ver el vídeo insertaremos:<br />
<pre><nowiki> <youtube> Código_YouTube </youtube> </nowiki></pre><br />
<br />
<br />
==eBook-s==<br />
Para poder descargar un libro electrónico, anteriormente debe estar [[#Subir un e-book | subido]] a Sorapedia. Si no estuviera almacenado, envía el fichero a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y los responsables de Sorapedia lo subirán rápidamente.<br />
<br />
El libro quedará guardado en la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. Puedes poner un enlace en cualquier entrada, por ejemplo:<br />
<br />
<nowiki> Para descargar el libro ir a la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. </nowiki></div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Laguntza:Ficheros_(es)&diff=3652Laguntza:Ficheros (es)2016-05-20T20:33:35Z<p>83.213.16.107: /* eBook-s */</p>
<hr />
<div>{{Laguntza aurkibidea (es)}}<br />
<br />
==Nombrar un fichero==<br />
Conviene facilitar la reutilización de los ficheros subidos; esto es, si alguien quiere incluir fotografías, música, vídeos... existentes, hay que facilitarle la búsqueda.<br />
<br />
Para ello seguiremos los siguientes criterios:<br />
* Utilizaremos en el título palabras clave, que faciliten su búsqueda. Por ejemplo, es mejor utilizar ''Soraluzeko armarria.jpg'' que ''sora.jpg''. De este modo, al buscar por la palabra ''armarria'' aparecerá esta fotografía, junto con otras.<br />
* Cuando un fichero (fotografía, sonido, video...) pertenece a un conjunto, el título comenzará por el nombre del conjunto. De este modo, al buscar en las listas, aparecerán todos juntos.<br />
* Después del nombre del conjunto, vendrá la descripción de lo que se ve, o un número. Por ejemplo, ''2014 Euskal Jaia 013.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra 013.jpg''.<br />
* También es interesante añadir el año y, si se conoce, el autor del fichero.<br />
<br />
Por ello, para nombrar los ficheros proponemos esta ‘fórmula’:<br />
<pre><nowiki> Grupo + descripción + número + ( + autor + año + ) </nowiki></pre><br />
<br />
Unos ejemplos:<br />
* 2014 Euskal Jaia. Plaza zaharrekoak 17 (Kontrargi 2014)<br />
* San Martzial ermita. Ikuspegi orokorra 06 (1990)<br />
* Armendia baserria. Armarria 05 (Indalecio Ojanguren)<br />
<br />
Recordad: al nombrar un fichero hay que pensar en cómo localizarlo entre otros ficheros similares.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_1.jpg | 100px | right]]<br />
<br />
==Subir un fichero==<br />
Para poder subir un fichero (esto es, para almacenarlo en Sorapedia) debes entrar antes en sesión. Esto es, si no estás registrado no puedes subir ficheros.<br />
<br />
Una vez entrado en sesión, en la parte inferior del menú izquierdo encontrarás nuevas opciones; una de ellas ''Subir fichero''.<br />
<br />
Sorapedia admite ficheros con los siguientes extensiones:<br />
* Gráficos y fotografías: jpg, jpeg, png eta gif<br />
* Documentos: pdf<br />
* Sonido y música: mp3<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_2.jpg | 500px | center]]<br />
Al pinchar en esta opción, hay que seleccionar la fotografía.<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_3.jpg | 500px | center]]<br />
Sorapedia permite describir el contenido del fichero, y conviene '''HACERLO BIEN'''... aunque ¡casi nunca lo hacemos!. Sin descripción, será mucho más difícil buscar y reutilizar cualquier fichero, tanto a ti como a cualquier otro. Por lo tanto, si no haces una descripción en condiciones, al menos pon bien el nombre (ver el apartado [[#Nombrar un fichero | Nombrar un fichero]].<br />
<br />
Sin hacer caso al resto de las opciones, pincharemos directamente ''Subir fichero''.<br />
<br />
Hay que subir los ficheros uno a uno, por lo que repetiremos el proceso por cada fichero que queramos subir.<br />
<br />
''NOTA''. Recuerda que el tamaño de las imágenes está limitado a 12,5 Megapíxeles. ¡Atención! ¡Megapíxeles, no Megabytes!<br />
<br />
<br />
==Subir un video==<br />
Para guardar ficheros de video utilizaremos YouTube, en el canal de Sorapedia: entrar en sesión de Google con la cuenta de Sorapedia, entrar en YouTube, pulsar el botón ''Subir'' y cargar el fichero. Recordad el código utilizado por YouTube para utilizarlo en Sorapedia.<br />
<br />
Con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
==Subir un e-book==<br />
¡Atención! Recuerda que necesitas permisos de bibliotecario para subir un libro. Si no los tienes, por favor envía el libro digital a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y subiremos el libro a la mayor brevedad, para que se pueda descargar desde Sorapedia.<br />
<br />
Si es posible, prepara el libro digital en formatu epub y/o mobi, para que cualquiera pueda disfrutarlo. También pueden subirse ficheros pdf, pero no son tan fáciles de leer. ¡Y ten cuidado con los derechos de autor!<br />
<br />
Si eres bibliotecario, recuerda que no se debe utilizar la opción ''Subir fichero''. Hay que seguir estos cuatro pasos:<br />
# Primeramente entra en el Google Drive de la cuenta de ''sorapedia.posta@gmail.com''.<br />
# Después, sube el libro. Entra en el directorio ''Sorapedia epub/mobi...'' y arrastra hasta allí el fichero del e-book. Recuerda que los formatos admitidos son epub, mobi y pdf. Por si acaso, guarda o apunta el enlace al libro.<br />
# Una vez de subir el libro, no olvides revisar sus características y darle permisos de lectura para todos.<br />
# Por último, inserta una nueva línea en la [[Liburutegi digitala | biblioteca digital]] (basta con hacer un copy/paste de una línea existente), e introduce en ella la imagen de la portada, el título, el autor y tres enlaces (epub, modi edota pdf). Indicaremos con un guión los formatos que no tienen libro digital.<br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el libro, sino un enlace. Pinchando con el botón derecho podremos bajar el libro a nuestro ordenador.<br />
<br />
==Buscar un fichero==<br />
Si no conocemos el nombre del fichero que queremos utilizar, o si no estamos seguros, o no sabemos si está subido, lo buscaremos en Sorapedia. Hay dos formas:<br />
* Introduciremos una palabra de búsqueda en el buscador que aparece en la parte superior derecha de la pantalla (que pueda ser parte del nombre o de la descripción). Como Sorapedia buscará entre las entradas normales, no haremos caso a los resultados y pediremos una búsqueda especial. En la siguiente pantalla escogeremos ''Fichero'' y buscaremos de nuevo. Entonces Sorapedia buscará entre los ficheros y mostrará los resultados: seleccionaremos o copiaremos el nombre del fichero deseado.<br />
* En el menú izquierdo pulsaremos sobre ''Subir fichero'', pediremos la lista de ficheros subidos y utilizando el filtro (solo busca en los nombres), buscaremos el fichero deseado. Esta forma de búsqueda solo está permitida a los usuarios registrados.<br />
<br />
Como se comprende, los nombres y/o descripciones de los ficheros deben ser lo más explicativos posible, porque si no la búsqueda es imposible.<br />
<br />
==Imágenes==<br />
Para utilizar en Sorapedia una imagen o fotografía, antes hay que subirla. Si todavía no estuviera almacenada, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar imágenes con extensión jpg, jpeg, png y gif.<br />
<br />
Si no conoces el nombre de la imagen a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Conocido (y/o copiado) el nombre del fichero a utilizar, en el sitio que queremos insertar la imagen escribiremos:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg]] </nowiki></pre><br />
y si fuera preciso, sus características, como tamaño, marco…:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg | thumb | Izenburua | 400px | center | ... ]] </nowiki></pre><br />
En este caso, al incluir ''thumb'' aparecerá un marco; en vez de ''Izenburua'' pondremos el título que aparecerá bajo la imagen; al poner ''400px'' Sorapedia dará a la imagen una anchura de 400 píxeles; para centrar la imagen en la página utilizaremos ''center''... Para más información, consultar la [https://es.wikipedia.org/wiki/Ayuda:Imágenes Wikipedia en castellano].<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
Las fotografías e imágenes pueden insertarse en tres lugares:<br />
* Si la entrada tiene una tabla arriba a la izquierda, seguramente incluirá una fotografía en la tabla. La fotografía a insertar aquí deberá ser la más bonita o, la menos, la más atractiva.<br />
* Muchas entradas tienen una sección llamada ''Imágenes'' o ''Fotografías''. Aquí insertaremos tantas fotografías como queramos, salvo que sean muy similares.<br />
* Finalmente, se pueden insertar imágenes en cualquier otro lugar de la entrada.<br />
<br />
==Ficheros pdf==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero pdf, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]].<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Lo insertaremos en la entrada de la misma forma que las imágenes, pero en este caso con un único parámetro, el texto que se desea mostrar:<br />
<pre><nowiki> [[Media: izena.pdf | (pinchar aquí para acceder al pdf)]] </nowiki></pre><br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el fichero pdf, sino un enlace. Pinchando sobre el enlace accederemos al documento.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
<br />
==Música==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero de audio, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar ficheros con extensión mp3.<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Salvo que se quiera utilizar dentro de una tabla, insertaremos la siguiente orden en el texto para que Sorapedia muestre un reproductor de música:<br />
<pre><nowiki> <player artist="nombre del artista" title="título">Fitxategi_izena.mp3</player> </nowiki></pre><br />
<br />
La orden anterior no funciona dentro de una tabla. Por ello, utilizaremos esta otra forma:<br />
<pre><nowiki> [[Media: Fitxategi_izena.mp3 | Pinchar aquí]] </nowiki></pre><br />
Sorapedia no ejecutará la música, sino que mostrará un enlace. Pinchándolo, el ordenador reproducirá el fichero de audio.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
==Vídeo==<br />
Sorapedia no permite subir ficheros de video... pero si están en YouTube los pueden reproducir. Por ello, para utilizar un fichero de vídeo debe estar subido previamente a YouTube. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir vídeo| Subir video]]. Recordad que con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
Para utilizarlo, en el punto en que queramos ver el vídeo insertaremos:<br />
<pre><nowiki> <youtube> Código_YouTube </youtube> </nowiki></pre><br />
<br />
<br />
==eBook-s==<br />
Para poder descargar un libro electrónico, anteriormente debe estar [[Subir un e-book | subido]] a Sorapedia. Si no estuviera almacenado, envía el fichero a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y los responsables de Sorapedia lo subirán rápidamente.<br />
<br />
El libro quedará guardado en la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. Puedes poner un enlace en cualquier entrada, por ejemplo:<br />
<br />
<nowiki> Para descargar el libro ir a la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. </nowiki></div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Laguntza:Ficheros_(es)&diff=3651Laguntza:Ficheros (es)2016-05-20T20:32:33Z<p>83.213.16.107: /* Subir un e-book */</p>
<hr />
<div>{{Laguntza aurkibidea (es)}}<br />
<br />
==Nombrar un fichero==<br />
Conviene facilitar la reutilización de los ficheros subidos; esto es, si alguien quiere incluir fotografías, música, vídeos... existentes, hay que facilitarle la búsqueda.<br />
<br />
Para ello seguiremos los siguientes criterios:<br />
* Utilizaremos en el título palabras clave, que faciliten su búsqueda. Por ejemplo, es mejor utilizar ''Soraluzeko armarria.jpg'' que ''sora.jpg''. De este modo, al buscar por la palabra ''armarria'' aparecerá esta fotografía, junto con otras.<br />
* Cuando un fichero (fotografía, sonido, video...) pertenece a un conjunto, el título comenzará por el nombre del conjunto. De este modo, al buscar en las listas, aparecerán todos juntos.<br />
* Después del nombre del conjunto, vendrá la descripción de lo que se ve, o un número. Por ejemplo, ''2014 Euskal Jaia 013.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra 013.jpg''.<br />
* También es interesante añadir el año y, si se conoce, el autor del fichero.<br />
<br />
Por ello, para nombrar los ficheros proponemos esta ‘fórmula’:<br />
<pre><nowiki> Grupo + descripción + número + ( + autor + año + ) </nowiki></pre><br />
<br />
Unos ejemplos:<br />
* 2014 Euskal Jaia. Plaza zaharrekoak 17 (Kontrargi 2014)<br />
* San Martzial ermita. Ikuspegi orokorra 06 (1990)<br />
* Armendia baserria. Armarria 05 (Indalecio Ojanguren)<br />
<br />
Recordad: al nombrar un fichero hay que pensar en cómo localizarlo entre otros ficheros similares.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_1.jpg | 100px | right]]<br />
<br />
==Subir un fichero==<br />
Para poder subir un fichero (esto es, para almacenarlo en Sorapedia) debes entrar antes en sesión. Esto es, si no estás registrado no puedes subir ficheros.<br />
<br />
Una vez entrado en sesión, en la parte inferior del menú izquierdo encontrarás nuevas opciones; una de ellas ''Subir fichero''.<br />
<br />
Sorapedia admite ficheros con los siguientes extensiones:<br />
* Gráficos y fotografías: jpg, jpeg, png eta gif<br />
* Documentos: pdf<br />
* Sonido y música: mp3<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_2.jpg | 500px | center]]<br />
Al pinchar en esta opción, hay que seleccionar la fotografía.<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_3.jpg | 500px | center]]<br />
Sorapedia permite describir el contenido del fichero, y conviene '''HACERLO BIEN'''... aunque ¡casi nunca lo hacemos!. Sin descripción, será mucho más difícil buscar y reutilizar cualquier fichero, tanto a ti como a cualquier otro. Por lo tanto, si no haces una descripción en condiciones, al menos pon bien el nombre (ver el apartado [[#Nombrar un fichero | Nombrar un fichero]].<br />
<br />
Sin hacer caso al resto de las opciones, pincharemos directamente ''Subir fichero''.<br />
<br />
Hay que subir los ficheros uno a uno, por lo que repetiremos el proceso por cada fichero que queramos subir.<br />
<br />
''NOTA''. Recuerda que el tamaño de las imágenes está limitado a 12,5 Megapíxeles. ¡Atención! ¡Megapíxeles, no Megabytes!<br />
<br />
<br />
==Subir un video==<br />
Para guardar ficheros de video utilizaremos YouTube, en el canal de Sorapedia: entrar en sesión de Google con la cuenta de Sorapedia, entrar en YouTube, pulsar el botón ''Subir'' y cargar el fichero. Recordad el código utilizado por YouTube para utilizarlo en Sorapedia.<br />
<br />
Con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
==Subir un e-book==<br />
¡Atención! Recuerda que necesitas permisos de bibliotecario para subir un libro. Si no los tienes, por favor envía el libro digital a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y subiremos el libro a la mayor brevedad, para que se pueda descargar desde Sorapedia.<br />
<br />
Si es posible, prepara el libro digital en formatu epub y/o mobi, para que cualquiera pueda disfrutarlo. También pueden subirse ficheros pdf, pero no son tan fáciles de leer. ¡Y ten cuidado con los derechos de autor!<br />
<br />
Si eres bibliotecario, recuerda que no se debe utilizar la opción ''Subir fichero''. Hay que seguir estos cuatro pasos:<br />
# Primeramente entra en el Google Drive de la cuenta de ''sorapedia.posta@gmail.com''.<br />
# Después, sube el libro. Entra en el directorio ''Sorapedia epub/mobi...'' y arrastra hasta allí el fichero del e-book. Recuerda que los formatos admitidos son epub, mobi y pdf. Por si acaso, guarda o apunta el enlace al libro.<br />
# Una vez de subir el libro, no olvides revisar sus características y darle permisos de lectura para todos.<br />
# Por último, inserta una nueva línea en la [[Liburutegi digitala | biblioteca digital]] (basta con hacer un copy/paste de una línea existente), e introduce en ella la imagen de la portada, el título, el autor y tres enlaces (epub, modi edota pdf). Indicaremos con un guión los formatos que no tienen libro digital.<br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el libro, sino un enlace. Pinchando con el botón derecho podremos bajar el libro a nuestro ordenador.<br />
<br />
==Buscar un fichero==<br />
Si no conocemos el nombre del fichero que queremos utilizar, o si no estamos seguros, o no sabemos si está subido, lo buscaremos en Sorapedia. Hay dos formas:<br />
* Introduciremos una palabra de búsqueda en el buscador que aparece en la parte superior derecha de la pantalla (que pueda ser parte del nombre o de la descripción). Como Sorapedia buscará entre las entradas normales, no haremos caso a los resultados y pediremos una búsqueda especial. En la siguiente pantalla escogeremos ''Fichero'' y buscaremos de nuevo. Entonces Sorapedia buscará entre los ficheros y mostrará los resultados: seleccionaremos o copiaremos el nombre del fichero deseado.<br />
* En el menú izquierdo pulsaremos sobre ''Subir fichero'', pediremos la lista de ficheros subidos y utilizando el filtro (solo busca en los nombres), buscaremos el fichero deseado. Esta forma de búsqueda solo está permitida a los usuarios registrados.<br />
<br />
Como se comprende, los nombres y/o descripciones de los ficheros deben ser lo más explicativos posible, porque si no la búsqueda es imposible.<br />
<br />
==Imágenes==<br />
Para utilizar en Sorapedia una imagen o fotografía, antes hay que subirla. Si todavía no estuviera almacenada, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar imágenes con extensión jpg, jpeg, png y gif.<br />
<br />
Si no conoces el nombre de la imagen a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Conocido (y/o copiado) el nombre del fichero a utilizar, en el sitio que queremos insertar la imagen escribiremos:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg]] </nowiki></pre><br />
y si fuera preciso, sus características, como tamaño, marco…:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg | thumb | Izenburua | 400px | center | ... ]] </nowiki></pre><br />
En este caso, al incluir ''thumb'' aparecerá un marco; en vez de ''Izenburua'' pondremos el título que aparecerá bajo la imagen; al poner ''400px'' Sorapedia dará a la imagen una anchura de 400 píxeles; para centrar la imagen en la página utilizaremos ''center''... Para más información, consultar la [https://es.wikipedia.org/wiki/Ayuda:Imágenes Wikipedia en castellano].<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
Las fotografías e imágenes pueden insertarse en tres lugares:<br />
* Si la entrada tiene una tabla arriba a la izquierda, seguramente incluirá una fotografía en la tabla. La fotografía a insertar aquí deberá ser la más bonita o, la menos, la más atractiva.<br />
* Muchas entradas tienen una sección llamada ''Imágenes'' o ''Fotografías''. Aquí insertaremos tantas fotografías como queramos, salvo que sean muy similares.<br />
* Finalmente, se pueden insertar imágenes en cualquier otro lugar de la entrada.<br />
<br />
==Ficheros pdf==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero pdf, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]].<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Lo insertaremos en la entrada de la misma forma que las imágenes, pero en este caso con un único parámetro, el texto que se desea mostrar:<br />
<pre><nowiki> [[Media: izena.pdf | (pinchar aquí para acceder al pdf)]] </nowiki></pre><br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el fichero pdf, sino un enlace. Pinchando sobre el enlace accederemos al documento.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
<br />
==Música==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero de audio, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar ficheros con extensión mp3.<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Salvo que se quiera utilizar dentro de una tabla, insertaremos la siguiente orden en el texto para que Sorapedia muestre un reproductor de música:<br />
<pre><nowiki> <player artist="nombre del artista" title="título">Fitxategi_izena.mp3</player> </nowiki></pre><br />
<br />
La orden anterior no funciona dentro de una tabla. Por ello, utilizaremos esta otra forma:<br />
<pre><nowiki> [[Media: Fitxategi_izena.mp3 | Pinchar aquí]] </nowiki></pre><br />
Sorapedia no ejecutará la música, sino que mostrará un enlace. Pinchándolo, el ordenador reproducirá el fichero de audio.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
==Vídeo==<br />
Sorapedia no permite subir ficheros de video... pero si están en YouTube los pueden reproducir. Por ello, para utilizar un fichero de vídeo debe estar subido previamente a YouTube. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir vídeo| Subir video]]. Recordad que con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
Para utilizarlo, en el punto en que queramos ver el vídeo insertaremos:<br />
<pre><nowiki> <youtube> Código_YouTube </youtube> </nowiki></pre><br />
<br />
<br />
==eBook-s==<br />
Para poder descargar un libro electrónico, anteriormente debe estar [[Subir un e-book | subido]] a Sorapedia. Si no estuviera almacenado, envía el fichero a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y los responsables de Sorapedia lo subirán rápidamente.<br />
<br />
Finalmente, hay que añadir una línea en la tabla de [[Liburutegi digitala]] y añadir la imagen de la portada, el título, autor y los enlaces. <br />
<br />
<br />
El libro se guardará en la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. Puedes poner un enlace en cualquier entrada, por ejemplo:<br />
<br />
<nowiki> Para descargar el libro ir a la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. </nowiki></div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Laguntza:Ficheros_(es)&diff=3650Laguntza:Ficheros (es)2016-05-20T20:30:28Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Laguntza aurkibidea (es)}}<br />
<br />
==Nombrar un fichero==<br />
Conviene facilitar la reutilización de los ficheros subidos; esto es, si alguien quiere incluir fotografías, música, vídeos... existentes, hay que facilitarle la búsqueda.<br />
<br />
Para ello seguiremos los siguientes criterios:<br />
* Utilizaremos en el título palabras clave, que faciliten su búsqueda. Por ejemplo, es mejor utilizar ''Soraluzeko armarria.jpg'' que ''sora.jpg''. De este modo, al buscar por la palabra ''armarria'' aparecerá esta fotografía, junto con otras.<br />
* Cuando un fichero (fotografía, sonido, video...) pertenece a un conjunto, el título comenzará por el nombre del conjunto. De este modo, al buscar en las listas, aparecerán todos juntos.<br />
* Después del nombre del conjunto, vendrá la descripción de lo que se ve, o un número. Por ejemplo, ''2014 Euskal Jaia 013.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra.jpg'', o ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra 013.jpg''.<br />
* También es interesante añadir el año y, si se conoce, el autor del fichero.<br />
<br />
Por ello, para nombrar los ficheros proponemos esta ‘fórmula’:<br />
<pre><nowiki> Grupo + descripción + número + ( + autor + año + ) </nowiki></pre><br />
<br />
Unos ejemplos:<br />
* 2014 Euskal Jaia. Plaza zaharrekoak 17 (Kontrargi 2014)<br />
* San Martzial ermita. Ikuspegi orokorra 06 (1990)<br />
* Armendia baserria. Armarria 05 (Indalecio Ojanguren)<br />
<br />
Recordad: al nombrar un fichero hay que pensar en cómo localizarlo entre otros ficheros similares.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_1.jpg | 100px | right]]<br />
<br />
==Subir un fichero==<br />
Para poder subir un fichero (esto es, para almacenarlo en Sorapedia) debes entrar antes en sesión. Esto es, si no estás registrado no puedes subir ficheros.<br />
<br />
Una vez entrado en sesión, en la parte inferior del menú izquierdo encontrarás nuevas opciones; una de ellas ''Subir fichero''.<br />
<br />
Sorapedia admite ficheros con los siguientes extensiones:<br />
* Gráficos y fotografías: jpg, jpeg, png eta gif<br />
* Documentos: pdf<br />
* Sonido y música: mp3<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_2.jpg | 500px | center]]<br />
Al pinchar en esta opción, hay que seleccionar la fotografía.<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_3.jpg | 500px | center]]<br />
Sorapedia permite describir el contenido del fichero, y conviene '''HACERLO BIEN'''... aunque ¡casi nunca lo hacemos!. Sin descripción, será mucho más difícil buscar y reutilizar cualquier fichero, tanto a ti como a cualquier otro. Por lo tanto, si no haces una descripción en condiciones, al menos pon bien el nombre (ver el apartado [[#Nombrar un fichero | Nombrar un fichero]].<br />
<br />
Sin hacer caso al resto de las opciones, pincharemos directamente ''Subir fichero''.<br />
<br />
Hay que subir los ficheros uno a uno, por lo que repetiremos el proceso por cada fichero que queramos subir.<br />
<br />
''NOTA''. Recuerda que el tamaño de las imágenes está limitado a 12,5 Megapíxeles. ¡Atención! ¡Megapíxeles, no Megabytes!<br />
<br />
<br />
==Subir un video==<br />
Para guardar ficheros de video utilizaremos YouTube, en el canal de Sorapedia: entrar en sesión de Google con la cuenta de Sorapedia, entrar en YouTube, pulsar el botón ''Subir'' y cargar el fichero. Recordad el código utilizado por YouTube para utilizarlo en Sorapedia.<br />
<br />
Con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
==Subir un e-book==<br />
¡Atención! Recuerda que necesitas permisos de bibliotecario para subir un libro. Si no los tienes, por favor envía el libro digital a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y subiremos el libro a la mayor brevedad, para que se pueda descargar desde Sorapedia.<br />
<br />
Si es posible, prepara el libro digital en formatu epub y/o mobi, para que cualquiera pueda disfrutar´lo. También pueden subirse ficheros pdf, pero no son tan fáciles de leer.<br />
<br />
Si eres bibliotecario, recuerda que no se debe utilizar la opción ''Subir fichero''. Hay que seguir estos cuatro pasos:<br />
# Primeramente entra en el Google Drive de la cuenta de ''sorapedia.posta@gmail.com''.<br />
# Después, sube el libro. Entra en el directorio ''Sorapedia epub/mobi...'' y arrastra hasta allí el fichero del e-book. Recuerda que los formatos admitidos son epub, mobi y pdf. Por si acaso, guarda o apunta el enlace al libro.<br />
# Una vez de subir el libro, no olvides revisar sus características y darle permisos de lectura para todos.<br />
# Por último, inserta una nueva línea en la [[Liburutegi digitala | biblioteca digital]] (basta con hacer un copy/paste de una líena existente), e introduce en ella la imagen de la portada, el título, el autor y tres enlaces (epub, modi edota pdf). Indicaremos con un guión los formatos que no tienen libro digital.<br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el libro, sino un enlace. Pinchando con el botón derecho podremos bajar el libro a nuestro ordenador.<br />
<br />
<br />
==Buscar un fichero==<br />
Si no conocemos el nombre del fichero que queremos utilizar, o si no estamos seguros, o no sabemos si está subido, lo buscaremos en Sorapedia. Hay dos formas:<br />
* Introduciremos una palabra de búsqueda en el buscador que aparece en la parte superior derecha de la pantalla (que pueda ser parte del nombre o de la descripción). Como Sorapedia buscará entre las entradas normales, no haremos caso a los resultados y pediremos una búsqueda especial. En la siguiente pantalla escogeremos ''Fichero'' y buscaremos de nuevo. Entonces Sorapedia buscará entre los ficheros y mostrará los resultados: seleccionaremos o copiaremos el nombre del fichero deseado.<br />
* En el menú izquierdo pulsaremos sobre ''Subir fichero'', pediremos la lista de ficheros subidos y utilizando el filtro (solo busca en los nombres), buscaremos el fichero deseado. Esta forma de búsqueda solo está permitida a los usuarios registrados.<br />
<br />
Como se comprende, los nombres y/o descripciones de los ficheros deben ser lo más explicativos posible, porque si no la búsqueda es imposible.<br />
<br />
==Imágenes==<br />
Para utilizar en Sorapedia una imagen o fotografía, antes hay que subirla. Si todavía no estuviera almacenada, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar imágenes con extensión jpg, jpeg, png y gif.<br />
<br />
Si no conoces el nombre de la imagen a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Conocido (y/o copiado) el nombre del fichero a utilizar, en el sitio que queremos insertar la imagen escribiremos:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg]] </nowiki></pre><br />
y si fuera preciso, sus características, como tamaño, marco…:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg | thumb | Izenburua | 400px | center | ... ]] </nowiki></pre><br />
En este caso, al incluir ''thumb'' aparecerá un marco; en vez de ''Izenburua'' pondremos el título que aparecerá bajo la imagen; al poner ''400px'' Sorapedia dará a la imagen una anchura de 400 píxeles; para centrar la imagen en la página utilizaremos ''center''... Para más información, consultar la [https://es.wikipedia.org/wiki/Ayuda:Imágenes Wikipedia en castellano].<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
Las fotografías e imágenes pueden insertarse en tres lugares:<br />
* Si la entrada tiene una tabla arriba a la izquierda, seguramente incluirá una fotografía en la tabla. La fotografía a insertar aquí deberá ser la más bonita o, la menos, la más atractiva.<br />
* Muchas entradas tienen una sección llamada ''Imágenes'' o ''Fotografías''. Aquí insertaremos tantas fotografías como queramos, salvo que sean muy similares.<br />
* Finalmente, se pueden insertar imágenes en cualquier otro lugar de la entrada.<br />
<br />
==Ficheros pdf==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero pdf, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]].<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Lo insertaremos en la entrada de la misma forma que las imágenes, pero en este caso con un único parámetro, el texto que se desea mostrar:<br />
<pre><nowiki> [[Media: izena.pdf | (pinchar aquí para acceder al pdf)]] </nowiki></pre><br />
<br />
Sorapedia no mostrará directamente el fichero pdf, sino un enlace. Pinchando sobre el enlace accederemos al documento.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
<br />
==Música==<br />
Para utilizar en Sorapedia un fichero de audio, antes hay que subirlo. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir fichero| Subir fichero]]. Recordad que solo se pueden utilizar ficheros con extensión mp3.<br />
<br />
Si no conoces el nombre del fichero a utilizar, hay que [[#Buscar fichero | buscarlo]].<br />
<br />
Salvo que se quiera utilizar dentro de una tabla, insertaremos la siguiente orden en el texto para que Sorapedia muestre un reproductor de música:<br />
<pre><nowiki> <player artist="nombre del artista" title="título">Fitxategi_izena.mp3</player> </nowiki></pre><br />
<br />
La orden anterior no funciona dentro de una tabla. Por ello, utilizaremos esta otra forma:<br />
<pre><nowiki> [[Media: Fitxategi_izena.mp3 | Pinchar aquí]] </nowiki></pre><br />
Sorapedia no ejecutará la música, sino que mostrará un enlace. Pinchándolo, el ordenador reproducirá el fichero de audio.<br />
<br />
'''¡Atención!'''. ¡No olvidar la extensión del fichero!<br />
<br />
==Vídeo==<br />
Sorapedia no permite subir ficheros de video... pero si están en YouTube los pueden reproducir. Por ello, para utilizar un fichero de vídeo debe estar subido previamente a YouTube. Si todavía no estuviera almacenado, ver [[#Subir vídeo| Subir video]]. Recordad que con el formato no hay problemas: si se ve en YouTube, ¡Sorapedia lo podrá mostrar!<br />
<br />
<br />
Para utilizarlo, en el punto en que queramos ver el vídeo insertaremos:<br />
<pre><nowiki> <youtube> Código_YouTube </youtube> </nowiki></pre><br />
<br />
<br />
==eBook-s==<br />
Para poder descargar un libro electrónico, anteriormente debe estar [[Subir un e-book | subido]] a Sorapedia. Si no estuviera almacenado, envía el fichero a la dirección ''sorapedia.posta@gmail.com'' y los responsables de Sorapedia lo subirán rápidamente.<br />
<br />
Finalmente, hay que añadir una línea en la tabla de [[Liburutegi digitala]] y añadir la imagen de la portada, el título, autor y los enlaces. <br />
<br />
<br />
El libro se guardará en la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. Puedes poner un enlace en cualquier entrada, por ejemplo:<br />
<br />
<nowiki> Para descargar el libro ir a la [[Liburutegi digitala| biblioteca digital]]. </nowiki></div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Laguntza:Fitxategiak_(eu)&diff=3649Laguntza:Fitxategiak (eu)2016-05-20T20:14:10Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Laguntza aurkibidea (eu)}}<br />
<br />
==Fitxategi izenak==<br />
Igotako fitxategiak gero erabiltzekoak direnez, erabilgarritasun hau erraztu behar da; hau da, inork argazki, soinu, bideo… sarrera batean sartu nahi badu, bilaketa erraztu behar zaio.<br />
<br />
Horretarako, irizpide hauek erabiliko ditugu:<br />
* Izenburuan bilatzeko hitz gakoak agertu beharko dira. Esateko, ''sora.jpg'' beharrean hobe da ''Soraluzeko armarria.jpg'' izena. Modu honetan, argazkiak bilatzerakoan ''armarria'' eskatuta argazki hau (eta beste batzuk) agertuko da.<br />
* Fitxategiak (argazkiak, soinuak, bideoak…) multzo bat osatzen badute, aurretik multzoaren izena jarriko dugu. Modu honetan, zerrendak arakatzerakoan, multzoaren argazki guztiak elkarrekin agertuko dira.<br />
* Multzoaren ostean, argazki horretan zer ikusten den, edota zenbaki bat. Esateko ''2014 Euskal Jaia 013.jpg'', edo ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra.jpg'', edo ''2014 Euskal Jaia. Plaza zaharra 013.jpg''.<br />
* Urtea ere oso interegarria litzateke. Argazki kasuetan, egilea ezagitzen bada, sartzea komeni da.<br />
<br />
Horregatik, izenak osatzeko ‘formula’ hau proposatzen dugu:<br />
<pre><nowiki> Multzo orokorra + azalpena + zenbakia + ( + egilea + urtea + ) </nowiki></pre><br />
<br />
Adibide batzuk:<br />
* 2014 Euskal Jaia. Plaza zaharrekoak 17 (Kontrargi 2014)<br />
* San Martzial ermita. Ikuspegi orokorra 06 (1990)<br />
* Armendia baserria. Armarria 05 (Indalecio Ojanguren)<br />
<br />
Gogoratu: izenak jartzerakoan pentsatu fitxategi horiek nola bilatu, eta beste antzeko fitxategi asko ere egon daitezkela bertan.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_1.jpg | 100px | right]]<br />
==Fitxategia igo==<br />
Fitxategi bat igotzeko (hau da, Sorapediaren biltegian gordetzeko) zure saioan sartu behar zara aurretik. Hau da, erregistratuta ez bazaude ezin duzu fitxategirik igo.<br />
<br />
Behin zure saioan sartu eta gero, ezkerreko menuan, azpikaldean, aukera berriak agertuko dira; horietako bat, ''Fitxategiak igo'' izenekoa.<br />
<br />
Sorapediak fitxategi luzapen hauek onartzen ditu:<br />
* Argazkiak: jpg, jpeg, png eta gif<br />
* Fitxategiak: pdf<br />
* Soinua eta musika: mp3<br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_2.jpg | 500px | center]]<br />
Bertan sakatu, eta argazkiaren fitxategia aukeratu behar da. <br />
<br />
[[Fitxategi:Laguntza._Fitxategia_igo_3.jpg | 500px | center]]<br />
Sorapediak fitxategiaren deskribapena idazteko aukera ematen du, eta '''ONDO EGITEA''' komeni da… nahiz eta gehienetan ez dugu egingo!. Deskribapenik gabe, askoz zailago izango da argazkia bilatzea eta berrerabiltzea, bai zuri eta bai beste inori. Beraz, ganorazko deskribapenik egiten ez baduzu, gutxienez izena ondo jarri (ikus [[#Fitxategi izenak | Fitxategi izenak]] saila.<br />
<br />
Gainontzeko aukerei kasorik ez egin, eta azpian agertzen den ''Fitxategia igo'' sakatuko dugu.<br />
<br />
Fitxategiak banan banan igo behar dira. Beraz, beste fitxategia igotzeko prozesu guztia berriro egin behar da.<br />
<br />
''OHARRA''. Gogoratu irudi fitxategien tamaina mugatua dagoela, gehienez 12,5 megapixelekoak izan daitezke eta. Kontuz! Megapixelak, ez megabytak!<br />
<br />
<br />
==Bideoak nola igo==<br />
Bideo fitxategiak YouTuben gordeko ditugu, Sorapedia kanalean: Googleko saioa zabaldu Sorapedia kontuarekin, YouTuben sartu, ''Igo'' botoiari eman eta bideo fitxategia sartu. Gogoratu YouTubek ematen dion kodea gordetzen, gero erabili ahal izateko.<br />
<br />
Formatoarekin ez da aparteko kezkarik: YouTuben ikusten bada, Sorapediak erakutsiko du!<br />
<br />
<br />
=e-bookak nola igo==<br />
Erne! Gogoratu e-bookak igotzeko liburuzain baimenak izan behar dituzula. Ez badituzu, mesedez bidali e-booka ''sorapedia.posta@gmail.com'' helbidera, eta ahal den azkarren igoko dugu zure e-booka, gero Sorapedian deskargatu ahal izateko.<br />
<br />
Ahal bada, gogoratu epub eta mobi motako fitxategiak prestatzen, denok liburuaz disfrutatu ahal izateko. Pdf fitxategiak ere igo daitezke, baina ez dira horren errezak irakurtzeko.<br />
<br />
Liburuzaina bazara, gogoratu liburuentzat ''Fitxategia igo'' aukera ez dela erabili behar. Hiru urrats egin behar dituzu:<br />
# Aurretk, ''sorapedia.posta@gmail.com''-en Google Drive-n sartu behar zara.<br />
# Gero, liburua bertan gorde. ''Sorapedia epub/mobi...'' direktorioan sartu eta e-book fitxategia bertara arrastratu. Gogoratu epub, mobi eta pdf-a direla formatu lehenestsiak. Bada ezpada, libururako esteka nunbaiten apuntatu edo gorde.<br />
# Fitxategia igo eta gero, ez ahaztu ezaugarriak aldatzen eta guztion eskuragarri jartzen!<br />
# Azkenik, liburua jaisteko esteka sartu. [[Liburutegi digitala]] orriko taulan lerro berria txertatu (aurreko lerro baten copy/ paste egitea onena), eta bertan azalaren irudia, izenburua, egilea eta hiru estekak (epub, modi edota pdf) sartuko ditugu. <br />
<br />
Sorapediak ez du zuzenean liburua erakutsiko, esteka bat baizik. Esteka eskumako botoiaz sakatu, eta liburua gure ordenadorera jaisteko aukera izango dugu.<br />
<br />
<br />
==Fitxategia bilatu==<br />
Erabili nahi dugun fitxategiaren izena ezagutzen ez badugu, edo ez bagaude seguru, edo ez dakigu igota dagoen, Sorapedia barruan bilatu beharko dugu. Bi modu daude horretarako:<br />
* Goiko eskumako bilatzailean berba oso bat sartu (izenaren zatia izan daitekeena, edo azalpenean ager daitekeena). Sorapediak sarrera normaleen artean bilatuko duenez, emaitzeei ez diegu kasurik egingo eta bilaketa berezia eskatu dugu. Hurrengo pantailan ''fitxategia'' aukeratu eta berriro bilatuko dugu. Orduan Sorapediak fitxategien artean bilatuko du eta emaitzak erakutsiko dizkigu: behar dugun fitxategiaren izena aukeratu edota kopiatuko dugu.<br />
* Ezkerreko menuan ''Fitxategia igo'' aukeratu, igotako fitxategien zerrenda eskatu, iragazia erabili (izena bakarrik) eta behar dugun argazkiaren izena aukeratu edota kopiatu. Modu hau erabiltzeko idazleak aurretik erregistratuta behar du.<br />
<br />
Ulertuko denez, fitxategien izenek edota azalpenek ahal den deskriptibo eta osoen behar dute izan, bestela ez da bilatzerik izango eta!<br />
<br />
<br />
==Irudiak==<br />
Irudia edo argazkia erabiltzeko, aurretik Sorapedian sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Fitxategia igo|fitxategia sartu/igo]]. Gogoratu jpg, jpeg, png eta gif motako irudiak bakarrik igo eta erabili daitezkeela.<br />
<br />
Erabili nahi dugun irudiaren izena ezagutzen ez badugu, Sorapedian [[#Fitxategia bilatu|fitxategiaren izena bilatu]]ko dugu.<br />
<br />
Behin irudiaren izena ezagutua edo kopiatua, irudia sartu nahi dugun tokian zera idatziko dugu:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg]] </nowiki></pre><br />
eta behar bada tamaina, markoa… adierazle guztiak:<br />
<pre><nowiki> [[Fitxategia: izena.jpg | thumb | Izenburua | 400px | center | ... ]] </nowiki></pre><br />
Kasu honetan, ''thumb'' jartzen badugu markoa jartzen dio; ''Izenburua''-ren ordez jartzen dugun testua marko azpian agertuko zen; ''400px'' jarrita 400 pixeletako zabalera emango dio irudiari; ''center'' jarrita, berriz, orrialde erdian jarriko du... Informazio gehiago lortzeko, begiratu [https://eu.wikipedia.org/wiki/Laguntza:Irudiak euskal Wikipedia]ren laguntza.<br />
<br />
'''Kontuz!''' Ez ahaztu inoiz fitxategiaren luzapena!<br />
<br />
Argazkiak eta irudiak hiru lekutan sar daitezke:<br />
* Sarrera goiko eskumako taulatxoa badauka, segururena taula berak argazki bat jartzeko tokia izango du. Hemen sartu beharreko argazkiak politena edota erakargarriarena izan behar du.<br />
* Sarrera askok ''Irudiak'' edo ''Argazkiak'' izeneko atala izango dute. Hemen nahi adina argazki sar daitezke, oso berdinak ez badira behintzat.<br />
* Azkenik, sarrerako beste edozein tokian argazkiak sar daitezke.<br />
<br />
<br />
==Pdf-ak==<br />
Pdf bat erabiltzeko, aurretik Sorapedian sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Fitxategia igo|fitxategia sartu/igo]].<br />
<br />
Erabili nahi dugun pdf-aren izena ezagutzen ez badugu, Sorapedian [[#Fitxategia bilatu|fitxategiaren izena bilatu]]ko dugu.<br />
<br />
Erabiltzeko, irudien moduan egingo dugu, baina kasu honetan parametro bakarrarekin, erakutsi nahi dugun testua:<br />
<pre><nowiki> [[Media: izena.pdf | (pdf-a ikusteko, sakatu hemen)]] </nowiki></pre><br />
Sorapediak ez du zuzenean pdf-a erakutsiko, esteka bat baizik. Esteka sakatuta, pdf dokumentua erakutsiko du.<br />
<br />
'''Kontuz!''' Ez ahaztu inoiz fitxategiaren luzapena!<br />
<br />
==Musika==<br />
Musika fitxategi bat erabiltzeko, aurretik Sorapedian sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Fitxategia igo|fitxategia sartu/igo]]. Gogoratu mp3 motako fitxategiak bakarrik igo eta erabili daitezkeela.<br />
<br />
Erabili nahi dugun musika fitxategiaren izena ezagutzen ez badugu, Sorapedian [[#Fitxategia bilatu|fitxategiaren izena bilatu]]ko dugu.<br />
<br />
Erabiltzeko, taula barruan ez bada, aginte hau txertatuko dugu Sorapediak musika erreproduktore modukoa erakusteko:<br />
<pre><nowiki> <player artist="artistaren izena" title="izenburua">Fitxategi_izena.mp3</player> </nowiki></pre><br />
Aurreko agintea ez du balio taula barruan. Orduan, aginte hau txertatuko dugu:<br />
<pre><nowiki> [[Media: Fitxategi_izena.mp3 | Sakatu hemen]] </nowiki></pre><br />
Sorapediak ez du zuzenean musika joko, esteka erakutsiko du. Esteka sakatuta, ordenadoreak musika fitxategia joko du.<br />
<br />
'''Kontuz!''' Ez ahaztu inoiz fitxategiaren luzapena!<br />
<br />
<br />
==Bideoak==<br />
Sorapediak ez du uzten bideoak igotzen... baina YouTuben daudenak erabil ditzake. Beraz, bideo fitxategia erabiltzeko, aurretik YouTuben sartuta (igota) egon beharko da. Ez balego, [[#Bideoak nola igo|bideoa igo beharko dugu]]. Gogoratu YouTubek erakus dezakeen guztia Sorapedia ere erakus dezakeela.<br />
<br />
Erabiltzeko, bideoa sartu nahi dugun tokian zera idatziko dugu:<br />
<pre><nowiki> <youtube> YouTube_kodea </youtube> </nowiki></pre><br />
<br />
<br />
==eBook-ak==<br />
Liburu fitxategi bat erabiltzeko, aurretik Sorapedian [[#e-bookak nola igo | sartuta (igota)]] egon beharko da. Ez balego, bidali fitxategia ''sorapedia.posta@gmail.com'' helbidera eta Sorapediaren arduradunak berehala igoko dute.<br />
<br />
Liburua [[Liburutegi digitala|Liburutegi digitalean]] gordeta egongo da. Edozein sarreran esteka jar dezakezu, esateko:<br />
<br />
<nowiki> Liburua ekartzeko [[Liburutegi digitala|Liburutegi digitalera]] joan. </nowiki></div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Ezozia_bailara_(eu)&diff=3648Ezozia bailara (eu)2016-05-19T21:26:31Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>[[Fitxategi: Ezozia_auzoa._Goitik_ikusita_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Ezozia auzoa goitik ikusita (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(68. orrialdea)''</ref>==<br />
Ezozia auzoa Karakate mendiaren hegoaldeko magal zabalean kokatua dago eta eremu aldapatsu eta harritsua du bere hedadurarik gehienean. Hala ere, badira lur pataxadatxuak dituzten baserriak ere, [[Muneta baserria (eu)|Muneta]], [[Arritxa baserria (eu)|Arritxa]], [[Irigoin baserria (eu)|Irigoin]], [[Ezozia baserria (eu)|Ezozia]] eta [[Mendiola baserria (eu)|Mendiola]] esate baterako. Pinudiez gain, bertako zuhaitz mota ugari ikus daiteke Ezozia bailarako basoetan: pagoak, gaztainak… eta otez eta larrez jantzitako eremu ugari ere bai zoritxarrez. <br />
<br />
Mendebaldetik eta iparraldetik Elgoibarko lurrekin egiten du muga Ezoziak, [[Agiña baserria (eu)|Agiña baserrian]] eta [[Munetako Haitzak (eu)|Munetako Haitzetan]] hurrenez hurren. Puntu honetan Soraluzeko mendigain ederra hasten da; bertatik Eibar, Elgoibar, Soraluze eta Bergarako herriak ikusten dira gertuan, eta aurre aurrean itsaso zabala ere. Gainera, mendigaineko ibilbidean zehar sakabanaturik dauden monumentu megalitiko ugariek oso erakargarri egiten dute leku hau.<br />
<br />
Ekialdetik berriz, San Andres bailararekin [[Kirueta baserria (eu)|Kirueta baserriaren]] lurretan eta hegoaldetik Deba ibaiarekin, [[Artia baserria (eu)|Artia]], [[Iribe baserria (eu)|Iribe]] eta Mendiola baserrien inguruan.<br />
<br />
Auzoa komunikatzen duen errepidea kaxkar xamarra da baina hormigoizko bide estua auzoko baserri guztietara iristen da sugetzarra bailitzan, ingurunean eragin txikiena eginaz. Ez da gauza bera gertatzen Eibar-Gasteiz autopistarekin, zeinak Ezozi auzoaren hego-mendebaldeko lur malkartsuak guztiz desitxuratu bait dituen bere eraikitze lanetan.<br />
<br />
<br />
===Atseden leku berria===<br />
Eibar-Gasteiz autopistako zulaketa lan handietan ateratako harri eta lurrekin eraiki zen Ezoziako atsedenlekua. Ezoziako beheko plazaren atzekaldeko errekazuloa bete eta jolastokia, aparkalekua eta bolatoki berri berria egin ziren. Ezoziako santutegia eta Ezozia baserriak inguratzen duten plaza bere horretan utzi da, zuhaitz handien gerizpe eta inguruko harmaila ederrarekin.<br />
<br />
Plaza, atsedenlekua eta santutegi ingurua dira auzoko leku erreferentzialak, besteak beste, bertan daudelako auzoko jatetxea, [[Armendia jatetxea (eu)|Armendia]]; bertan euskal sukaldaritza tradizionaleko jaki goxoenekin egiten dute lan. [[Ezozia jatetxea (eu)|Ezozia]] jatetxea, aldiz, itxita dago 2000. urtetik aurrera. <br />
<br />
<br />
===Ezoziako Futbol Zelaia===<br />
1.981.eko abenduaren 8an inauguratu zen Ezoziako Futbol zelaia. Futbolzaleen gozamenerako Soraluzeko Udalak Ezozian futbol zelaia eraikitzeko erabakia hartu zuen. Erreka estali eta lur pila handia bota ostean, 95 x 49 metroko zelaia egin zen 30 miloi pezetako gastuarekin. 1.983eko uholdeetan errekak azpiko lurrak eraman zituen eta izugarrizko zuloa egin zuen. Gero berriz konpondu zen zelaia eta gaur egun ere bertan jokatzen dute Soraluze Futbol Taldeko jokalariek. <br />
<br />
<br />
===''Mendiola'' industrialdea===<br />
1.975eko urtarrilean, poligonoko zubiaren eraikuntzarekin hasi ziren Mendiola baserriaren azpitik zijoan trenbidea eta Deba ibaiaren bitartean industrialdea eraikitzeko lanak. Mendiola, Iribe eta Arteaga baserriko lurretan eraiki zen industrialde osoa. Soraluzen zegoen industriarako lur eskasiak eragin zuen hain eremu gaiztoan industrialdea eraikitzeko proiektua garatzea. <br />
<br />
Kilometro inguruko luzeerarekin eta 28.000 metro karratu inguruko azalera du, eta lehenengo lantegia Estampaciones Laga S.A.rena izan zen, 1.985. urtean. Hurrengo urteetan 10 enpresa baino gehiagok ezarri zituzten euren lantokiak bertan, industrialdea betez.<br />
<br />
[[Fitxategi: Ezozia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra >br> (J.C. Astiazarán 1979) | thumb | center | 600px | Ezozia auzoa (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
Lehenago izugarrizko jendetza batzen zen Ezoziko jaietan, harrijasotze, bertsolari, ahari joku eta abar egiten ziren. Azken urteotan, indar asko galdu dute jaiek, batez ere, auzoan jende gutxiago bizi delako eta inguruko herrietan ere jaiak izaten direlako.<br />
<br />
Orain urte gutxirarte, abuztuaren azken asteburuan egiten ziren jaiak Ezozin baina auzotarrek jai eguna aldatu eta ekainaren bigarren asteburura aldatzea erabaki zuten, jendea erakarri eta behar bezelako jaiak egiteko garai aproposagoa zelakoan.<br />
<br />
Gaur egun ostiraleko musika kontzertuarekin hasi eta igandean mendizaleen finalista egunarekin bat eginez amaitzen diren hiru eguneko jaiak antolatzen dituzte. Tartean bola txapelketa, herri afaria, bertsolari eta herri kirolak ere izaten dira. <br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(68. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Ezoziko_Santutegia._Andra_Maria_01._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | thumb | right | 250px | Ezoziako Andramaria <br> (Arantza Cuesta Ezeiza)]]<br />
===Ezoziako Santutegiaren kondaira===<br />
Ezoziko ermita haitz malkartsu baten gainean dago eraikia, horma altu eta sendoak ditu eta harri losez eta galtzadaz egindako elizaurre eder bat dauka. Ermitak, Espillako dorretxearekin (Soraluzeko lehenengo baserria dela esaten da) eta berriztutako Ezozi eta Armendiko baserriekin batera etxe multzo bat osatzen du, Ezozi auzoko erdigune edo auzotarren bilgune moduan izendatu genezakeena. Ermitaren inguruko erreferentziarik zaharrena XVI. mendea baino lehenagokoa da.<br />
<br />
Bada, gaurko egunotararte belaunaldiz belaunaldi transmititu den Ezoziko ermitaren inguruko kondaira ezagun bat. Kontatzen denez, hasiera baten, ermita eraikitzeko lanak Arrieta izeneko goragoko lursail baten hasi omen ziren (gaur egun ermita dagoen baino goragoko lur sail baten). Asmo horrekin, ermita bertan eraikitzeko beharrezko ziren harriak batu omen zituzten leku horretara.<br />
<br />
Hara non, inork ezer somatu gabe, gauetik goizera harriak Ezozi baserriaren ondoko haitzetara aldatuta azaltzen omen ziren. Gertatzen zena ezin sinistuta, Irigoien baserriko andreak bere begiz ikusi nahi izan zuen lan hauen egilea zein zen eta gau batez zelatan gelditu zen.<br />
<br />
Zelatan zela, bapatean argi zuri bat inguruan zuela Amabirjiña bera ikusi omen zuen idi eta gurdiarekin harriak Ezozi baserrirantz garraiatzen. Irigoieneko andreak baina, Amabirjinak begiratu zionean begi bat galdu zuen bere jakinmin eta ausardiagatik. <br />
<br />
Ezoziko Amabirjina, kristautasun garaietan oso maitatua izan da Soraluzen, Gipuzkoa osoan eta Bizkaiko leku batzuetan. Garai batean, jendea tropelka etortzen omen zen santua ikusi eta berari errezu egitera. Duela gutxi, konponketa eta eraberritze lanak egin dira ermitan eta barrukaldea, ataria eta teilatua berri berri jarri zaizkio. Azkenaldian Soraluzetar askok aukeratzen dute ermita hau, euren ezkontza ospakizuna egiteko.<br />
<br />
<br />
==Santutegia eta ermita==<br />
Ezozia bailarak izen bereko santutegia du, eta San Roke ermita (garai batean Santa Kruz izenekoa).<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Ezoziako_santutegia._Ikuspegi_orokorra_4.jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Roke_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ezoziako santutegia (eu) | Ezoziako santutegia]]<br />
|| [[San Roke ermita (eu) | San Roke ermita]]<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===Mapa===<br />
{{#display_map:<br />
43.182607, -2.420516~[[Ezoziako santutegia (eu) | Ezoziako santutegia]];<br />
43.186303, -2.425116~[[San Roke ermita (eu) | San Roke ermita]];<br />
43.193900, -2.434800~[[Agiña baserria (eu) | Agiña]];<br />
43.183700, -2.419900~[[Aldasoro baserria (eu) | Aldasoro]];<br />
43.187500, -2.414500~[[Aldasorotxo baserria (eu) | Aldasorotxo]];<br />
43.185200, -2.418600~[[Altamira baserria (eu) | Altamira]];<br />
43.187300, -2.412100~[[Araneta baserria (eu) | Araneta]];<br />
43.182900, -2.419600~[[Armendia baserria (eu) | Armendia]];<br />
43.185300, -2.420700~[[Arritxa baserria (eu) | Arritxa]];<br />
43.181900, -2.423300~[[Artia baserria (eu) | Artia]];<br />
43.192500, -2.431800~[[Arzabalaga baserria (eu) | Arzabalaga]];<br />
43.178537, -2.418146~[[Arzabaleta baserria (eu) | Arzabaleta]];<br />
43.182303, -2.420538~[[Espilla baserria (eu) | Espilla zaharra]];<br />
43.182500, -2.421200~[[Espilla baserria (eu) | Espilla berria]];<br />
43.182600, -2.420300~[[Ezozia baserria (eu) | Ezozia]];<br />
43.180800, -2.422700~[[Iribe baserria (eu) | Iribe]];<br />
43.183100, -2.421700~[[Irigoin baserria (eu) | Irigoin]];<br />
43.194900, -2.429700~[[Iturbe Barri baserria (eu) | Iturbe Barri]];<br />
43.194400, -2.428900~[[Iturbe Txiki baserria (eu) | Iturbe Txiki]];<br />
43.194100, -2.427200~[[Iturbe Zar baserria (eu) | Iturbe Zar]];<br />
43.187100, -2.410300~[[Kirueta baserria (eu) | Kirueta]];<br />
43.187700, -2.426300~[[Larreategi baserria (eu) | Larreategi]];<br />
43.189600, -2.426700~[[Larreategi-etxetxo baserria (eu) | Larreategi-etxetxo]];<br />
43.180800, -2.417500~[[Legarda baserria (eu) | Legarda]];<br />
43.179795, -2.421565~[[Mendiola baserria (eu) | Mendiola]];<br />
43.182500, -2.415400~[[Mendotz baserria (eu) | Mendotz]];<br />
43.188700, -2.420900~[[Muneta baserria (eu) | Muneta]]<br />
|type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
===2002eko datuak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Kopurua || 24<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Desagertuak || 6<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Hutsik || 9<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bizitzak || 24<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bizilagunak || 62<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bataz besteko adina || 43 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Zerrenda===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Agiña baserria (eu)| Agiña]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Agiña_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Aldasoro baserria (eu)| Aldasoro]] <br />
|| [[Fitxategi: Aldasoro_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Aldasoro_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Aldasorotxo baserria (eu)| Aldasorotxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Aldasorotxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Aldasorotxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Altamira baserria (eu)| Altamira]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Altamira_baserria._Hondarrak_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Araneta baserria (eu)| Araneta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Araneta_baserria-Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Armendia baserria (eu)| Armendia]] <br />
|| [[Fitxategi: Armendia baserria. Ikuspegi orokorra 01 (Indalecio Ojanguren).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Armendia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arritxa baserria (eu)| Arritxa]] <br />
|| [[Fitxategi: Arritxa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arritxa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Artia baserria (eu)| Artia]] <br />
|| [[Fitxategi: Arteaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arteaga_baserria._Aurrekaldea_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arzabalaga baserria (eu)| Arzabalaga]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Arzabalaga_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Arzabaleta baserria (eu)| Arzabaleta]] <br />
|| [[Fitxategi: Arzabaleta_baserria._Hondarrak_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Espilla baserria (eu)| Espilla]] <br />
|| [[Fitxategi: Espilla_baserria._Ikuspegi_orokorra 01_(Indalecio_Ojanguren).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Espilla_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ezozia baserria (eu)| Ezozia]] <br />
|| [[Fitxategi: Ezozia_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Ezozia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iribe baserria (eu)| Iribe]] <br />
|| [[Fitxategi: Iribe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iribe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Irigoin baserria (eu)| Irigoin]] <br />
|| [[Fitxategi: Irigoin_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Irigoin_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturbe Barri baserria (eu)| Iturbe Barri]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturbe_Barri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturbe Txiki baserria (eu)| Iturbe Txiki]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Iturbe_Txiki_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Iturbe Zar baserria (eu)| Iturbe Zar]] <br />
|| [[Fitxategi: Iturbe_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iturbe_Zar_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Kirueta baserria (eu)| Kirueta]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Kirueta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Larreategi baserria (eu)| Larreategi]] <br />
|| [[Fitxategi: Larreategi_baserria._Labaderoa_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Larreategi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Larreategi-etxetxo baserria (eu)| Larreategi-etxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Larreategi-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Larreategi-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Legarda baserria (eu)| Legarda]] <br />
|| [[Fitxategi: Legarda_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]] <br />
|| [[Fitxategi: Legarda_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Mendiola baserria (eu)| Mendiola]] <br />
|| [[Fitxategi: Mendiola_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]] <br />
|| [[Fitxategi: Mendiola_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Mendotz baserria (eu)| Mendotz]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Mendotz_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Muneta baserria (eu)| Muneta]] <br />
|| [[Fitxategi: Muneta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]] <br />
|| [[Fitxategi: Muneta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Agiña baserria (eu)| Agiña]], [[Altamira baserria (eu)| Altamira]], [[Arzabaleta baserria (eu)| Arzabaleta]], [[Larreategi-etxetxo baserria (eu)| Larreategi-etxetxo]] eta [[Mendiola baserria (eu)| Mendiola]]z gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Ibaizabal'''<br />
XVI mendeko agirietan ''Ibaizabal'' errota agertzen da. Izenak erakusten duenez, Deba hibaiaren ertzetan omen zegoen.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Euskal_portua_grabatua_(eu)&diff=3647Euskal portua grabatua (eu)2016-05-19T21:18:14Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Artelana (eu)<br />
| izena = Euskal portua (puerto vasco)<br />
| irudia = Soraluze._Euskal_portua_(Ignacio_Zuloaga).jpg<br />
| estiloa = <br />
| mendea = XX<br />
| kokapena = Baltegieta kalea<br />
| mota = Grabatua/ aguafuertea<br />
}}<br />
<br />
==Irudiak==<br />
''(handitzeko, sakatu gainean)''<br />
<gallery><br />
Fitxategi: Soraluze._Baltegietako_etxeak_erreka_aldetik_01._Juan_San_Martin.jpg | Baltegietako etxeak (Juan San Martin)<br />
Fitxategi: Soraluze._Baltegietako_etxeak_erreka_aldetik_02._Juan_San_Martin.jpg | Baltegietako etxeak (Juan San Martin)<br />
</gallery><br />
<br />
<br />
==Azalpena eta historia==<br />
Ignacio Zuloaga eibartarrak (1870-1945) grabatu hau egin zuenean, ''Puerto'' (portua) edo ''Puerto vasco'' (euskal portua) izendatu zuen.<br />
<br />
Enrique Lafuente Ferrarik, Ignacio Zuloagaren ikertzaile amorratua, zera aitortu zuen, euskal kosta osoa korritu zuela portu honen bila, eta ez zuela topatu; beraz, asmatutakoa behar zuela.<br />
<br />
[[Ramiro Larrañaga (eu)|Ramiro Larrañagari]] esker, gerora jakin izan zen euskal portu hori Soraluzen bertan zegoela, eta grabatuan agertzen diren portu-etxeak Baltegietako kalekoak direla. Halaxe erakusten dute Juan San Martinen irudiak (Ignacio Zuloagaren moduan, eibartarra hau ere).<br />
<br />
1975 urtean, Bilboko Artes Gráficas Grijelmo etxeak urteko egutegia egin era zabaldu zuen, Ignacio Zuloagaren lau grabatuekin, horietako bat honako hau.<br />
<br />
<br />
==Datu teknikoak==<br />
Ignacio Zuloagak aguafuerte eta punta lehorraren teknikak erabili zituen.<br />
<br />
Plantxaren (irudiaren) neurriak 34,0 x 38,8 zm dira, eta paperarenak 59,0 x 52,5 zm.<br />
<br />
Bere sasoian grabatuaren 75 kopiak egin ziren, Guarro papera erabiliz. Banan banan markatuta daude, zenbakiarekin eta artistaten sigiluarekin.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Grabatuak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Txurruka_bailara_(eu)&diff=3587Txurruka bailara (eu)2016-05-15T20:24:23Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>{{Osatu barik}}<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
Karakate mendiaren hego-mendebaldeko malda malkartsuan dago kokatua Txurrukako auzoa. Lur hedaduraz eta baserri kopuruz Soraluzeko mendi auzoetan txikiena da. Mendebaldetik, Bergarako Osintxu auzoarekin egiten du muga; Edurdungo, Egotza eta Egotza-Etxeko baserrien lurretan. Iparraldetik berriz, Irukurutzetako mendi tontorreraino heltzen dira Txurrukako lurrak, eta bertan, Elgoibar eta Azkoitiko lurrekin egiten du topo. Ekialdetik, Agirrebeiztegi baserritik harantzago joanez gero, San Andres auzoa dago eta hegoaldetik Deba ibaia, Artea-pea eta Zuloaga baserrien ondo ondoan. <br />
<br />
Gainerako auzoetan bezela 70. hamarkadan egindako bide berriak izugarrizko iraultza suposatu zuen garraio eta komunikazio alorrean auzoko baserritarrentzat. Ohitturrira ezik, gainontzeko baserri guztietara heltzen da bide nagusia, Txurruka baserriraino galipotez estalitako bide erosoa dena.<br />
<br />
Txurruka auzoko lurrak oso aldapatsuak dira eta ez oso egokiak nekazaritzarako eta abeltazntzarako ere. Azken urteotan baserri askok utzi diote nekazal eta abeltzantzako produkzioari eta lehenago soro izan ziren eta azken urteotan zelai bihurtuak zeuden hainbat lur eremutan pinua landatu da. Joera honek jarraitzen badu, laster Txurruka auzoa pinu baso izango da bere eremuaren ia osotasunean. <br />
<br />
<br />
===San Inazio Ermita eta elkartea===<br />
Txurruka auzoan dagoen ermita bakarra San Ignazio Santuaren omenez auzolanean eraikitakoa da. Herriko ermitarik berriena da, 1957an egina. Txurrukako auzotarren artean egin zuten, beste auzoetan bezela, Txurrukan ere, erreferentzia izango zen ermita izan nahi zutelako. <br />
<br />
Txurruka baserriko Jose Aizpiri Arrieta baserritarrak osatu zuen baserritar talde batek egin zuen ermita eta 205.571 pezetako aurrekontua izan zuen. Gainera ermitari atxikita, pelotan egiteko frontoi txiki bat ere eraiki zuten. 1984 Urtetik, Txurruka-tarren armarriaren irudi bat dago ermita barruan jarrita, Campo Rey-ko Santiago de Churruca kondeak oparitutakoa, bere aitak, Aycicena-ko Alfonso de Churruca markesak (Txurruka baserrian jaiotakoak), emandako hitza betez.<br />
<br />
Aintzineko garaian auzoan beste ermita bat izan zenaren zurrumurruak ere jasotzen ditu Ramiro Larrañagak [[Placencia de las Armas monografía (eu)|''Soraluze-Placencia de las Armas'']] liburuan. Hala dio berak jasotako testigantza bitxi batek: ''garai baten izan zuten ermita baina galdu egin zuten beronek zeukan irudia aldatu zutenean… hirugiharrea jarrita''.<br />
<br />
San Inazio ermitaren ondoan, 1978an eraikitako elkartea ere badago, San Inazio Elkartea. Gaur egun 10 bat bazkide ditu elkarteak eta asteburuetan batzen dira jatorduren bat egin eta lagunarte goxoan egotera.<br />
<br />
<br />
===Txurruka Jatetxea===<br />
Baserriez gain, bada Txurrukan izen bereko jatetxe bat ere. 1.972an zabaldu zuten Txurruka jatetxea, baserriko lanei utzi eta otorduak eskeintzen hastea erabaki zutenean. Ordutik hona ibilbide luzea egin du jatetxeak, eta gaur egun ezaguna da Deba bailaran eta baita bailaratik kanpo ere, eskeintzen dituen jaki eta zerbitzuaren kalitateagatik. <br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
Urte askoan, Txurruka jatetxekoak izan dira San Ignazio eguneko erromeria antolatu dutenak.<br />
<br />
Bi eguneko erromeria antolatu izan dute, uztailaren 30ean Kintanilla soinujole plaentxiarraren saioa eta 31an, auzokoen bazkaria antolatzeaz gain, Meza eta bertsolariak jarri izan dituzte, Egileor eta Narbaiza gehienetan.<br />
<br />
2000. urte ingurian, gero eta jende gutxiago zetorrela eta, utzi egin zioten San Inazioetako erromeria antolatzeari.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Irukurutzeta Eguna===<br />
Garai batean, eguraldiak laguntzen zuenean (uda partean beti ere), Azkoitia, Elgoibar, Bergara eta Soraluzeko baserritarrak batzen ziren Irukurutzetako mendi tontorrera. Naturaren erdian eta soinujolearen laguntzaz, erromeria eder eta jendetsuak egin ohi ziren gerra osteko urteetan. Makina bat neska mutilek bertan ezagutu omen zuten elkar, herri ezberdinetako baserrien eta sendien arteko loturak sortuz. <br />
<br />
Gaur egun, orduko jendetzarik batzen ez bada ere, maiatzeko lehenengo igandean, Irukurutzeta Eguna egiten da oraindik ere. Osintxuar, bergarar, elgoibartar, azkoitiar eta plazentziarrak batzen dira, goizean meza entzun eta arratsaldean, Irukurutzetako zelaian erromeria goxo bat egiteko. Bergarako Kapirixo eta Soraluzeko Atseden Txaboleta Elkartekoak dira, urtero urtero erromeri egun honi eusten diotenak.<br />
Atseden-Txaboleta 1974. urtean soraluzetar gazte batzuk Soraluzeko lekurik ederrenetako batean, Txurrukako Edurdungo baserria baino gorago dagoen tontor batean. Gaur egun 8 bazkide dira.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Paco_Vargas._Erretratua.jpg | thumb | left | 100px | Paco Vargas]]<br />
===Mendigaineko tumuloak===<br />
Inguruotan gizakia aspalditik bizi denaren agergarri, hamazazpi dira Plazentzia-Elosuako mendigaineko eremu megalitiko osoan zehar aurkitu diren dolmen eta tumuluak. Gizaburua, Sabua, Iruiya, Atxolin, Atxolintxiki, Aizkoin, Pagobedeinkatu eta Nahasiko-Goena dira Soraluzeko lurretan aurkitu direnak. Arbasoek egindako harrizko monumentu hauek, Eneotito-Brontze aroko (oraindela 5.000 urte inguru) hilobi kolektiboak dira. Hilobi hauen balore arkeologikoa oso handia da eta historiaurreko bizimoduaren gaineko hainbat xehetasun eskeini dute bertan aurkitu diren objetu eta hezur ugariek. 1920an Joxe Migel Barandiaranen zuzendaritzapean, eta Soraluzeko baserritarrek lagunduta egin ziren indusketak izan dira eremu honetan egin diren ia bakarrak. Bergarako Kapirixok eta Aranzadi Zientzia Elkarteak ere seinalizazio, zainketa eta azterketa lanak egin dituzte azken hamarkadan. <br />
<br />
<br />
==Ermita==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[San Ignazio ermita (eu)|San Ignazio ermita]]<br />
|}<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===Mapa===<br />
{{#display_map: <br />
43.179851, -2.427568~San Ignazio ermita;<br />
43.179933, -2.427833~Zabale baserria| type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
===2002eko datuak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Kopurua || 15<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Desagertuak || x<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Hutsik || 10<br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Bizitzak || 25<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bizilagunak || 19 <br />
|- <br />
| style="background:Tomato" | Bataz besteko adina || 57 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Zerrenda===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Arribaso baserria (eu)| Arribaso]] <br />
|| [[Fitxategi: Arribaso_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arribaso_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Desagertutako baserriak: Urrusti, Azaoleaga-Etxetxo, Aseginolaza Berria eta Unamuno (II).<br />
<br />
Gorago aipatutako [[Errotabarri baserria (eu)| Errotabarri]], [[Igarate baserria (eu)| Igarate]], [[Mutxaneko etxe zarra (eu)| Mutxaneko etxe zarra]] eta [[Sagarraga baserria (eu)| Sagarragaz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
'''Borda'''<br />
Izenak adierazten duenez, ''nekazari etxea'' zen. Sagarraga-erreka ondoan zegoen.<br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107https://www.sorapedia.eus/index.php?title=Irure_bailara_(eu)&diff=3586Irure bailara (eu)2016-05-15T20:23:44Z<p>83.213.16.107: </p>
<hr />
<div>[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 600px | Irure auzoa (Kontrargi 2002)]]<br />
<br />
==Geografia <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(96. orrialdea)''</ref>==<br />
Irure auzoa da Soraluzeko lau mendi auzoetan luzeena eta zabalena lur hedaduraz. Irurek Soraluzeko herriaren hegoaldek mendialde osoa hartzen du bere barne. Ekialdean Osintxurekin muga egiten duen [[Itzio baserria (eu)|Itzio baserria]] eta mendebaldean Eibarko lurrekin muga egiten duen [[Illordo baserria (eu)|Illordo baserria]] ere Irurekoak dira. Erdialdean Sagar-Errekako mendiartea dauka. Mendiarte hau [[Osteitta baserria (eu)|Osteitta baserriko]] lurretan Elgetako lurrekin muga egiteraino barneratzen da hegoalderantz.<br />
<br />
Herriaren hegoaldera kokatua egon arren, iparraldera begira dago eta hargatik, eguzki argi gutxien jasotzen duen auzoa da. ''Añube'' inguruak ere baditu, batez ere [[Sagar-erreka (eu)|Sagar-erreka]] ingurua, eta neguan elurra egiten duenean urtu gabe irauten du denbora askoan.<br />
<br />
Geografikoki nahiz sozialki, gorago aipatutako hiru gune nagusietan banatzen da Irure: [[Salon baserria (eu)|Salon baserri]] ingurua (ekialdean), [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial]] eta [[Sagar-erreka (eu)|Sagar-erreka]] (erdialdean) eta Irure ingurua (mendebaldean).<br />
<br />
Azken inguru honek, bailarari izena ematen dionak, oso gertu dauka Irure-gain izeneko tontorra. Gain hau, bere altueragatik eta Eibar, Elgoibar eta Soraluzeri gaina hartzen dietelako, kokapen estrategikoa izan da azken gerrateetan. 1936ko gerran esaterako, Gudaroste Errepublikarrak Irure eta Illordo baserri inguruetan kokatu zituen ''Batallón Baracaldo''-ko soldaduak. <br />
<br />
Soraluzeko mendialde osoa bezala, Irureko orografia oso aldapatsua da eremuaren zatirik gehienean. Hala ere, badira patxadatsuagoak diren inguru batzuk; Salon, [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] eta Irure inguruak esateko. Lur eremu aldapatsuak izateak asko zailtzen du nekazaritzako jarduna eta oso gutxi dira nekazal produkzioari eusten dioten baserriak.<br />
<br />
Azken urteotako industria eta errepide alorreko azpiegituren garapen handiak eragin handia izan du Irure eta iruretarren bizimoduan. Industriari dagokionez, Sagar-erreka eta [[Iraola Etxebarri baserria (eu)|Iraola Etxebarri]] azpikaldean lantegi asko eraiki ziren. Zabortegia ere Sagar-errekan eraiki zen, eta gerora industrialdea bihurtu.<br />
<br />
Baina zalantzarik gabe, auzoan eragin handiena izan duen eraikuntza lanak errepide alorrekoak izan dira. Soraluzeko saihesbideak 80. hamarkadan eta Maltzaga-Gasteiz autopistak 20 urte geroago, auzoa alderik alde zeharkatu dute baserri askotako lurrak janez.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Irure_auzoa._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | thumb | center | 600px | Irure auzoa. Atzekaldean, Arrate (J.C. Astiazarán 1979)]]<br />
<br />
<br />
==Jaiak==<br />
Irureko jaiak abuztuaren lehenengo egunetan ospatu izan ohi dira, Ama Birginaren Zeruratze jaiaren ondorengo igandean. Auzoan gero eta jende gutxiago bizi delako edo, beheranzko bidea hartu zuten eta 2003. urtetik ez da jairik antolatu.<br />
<br />
<br />
==Bitxikeriak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu) | Soraluzeko baserriak]]. ''(97. orrialdea)''</ref>==<br />
[[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Armarria_01_(Kontrargi_2002).jpg | thumb | right | 250px | Irure Hamenguako armarria <br> (Kontrargi 2002)]]<br />
===Santxo Jakintsuaren zezenketa===<br />
Irure gainek zezenketen inguruko gertakizuna ere harrigarria da benetan. Adituen arabera, Bizkaia eta Gipuzkoan egin den lehenengo zezenketa izan daiteke Irurekoa. Kontakizuna jasota dago XVI mendeko historia liburu batean, zehaztasun osoz<ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(22, 220 eta 280 orrialdeak)''</ref>.<br />
<br />
Juan López de Unzueta eibartarrak 1594. urtean argitaratutako liburu batean ematen du XII mendean Iruren egin zen zezenketaren berri.<br />
<br />
Unzuetak kontatzen duenez, Nafarroako Santxo VI.a “Jakintsuaren” garaietan (1150-1194), beronen lehengusu bat, Don Celinoz de Unzueta, Irurera aldatu omen zen bizi izatera bere ganadu–sail ugari eta bere morroi taldeekin. Bertan bizi zela, garai hartan Gipuzkoa osoko eta Bizkaiko lur zati handieneko nagusi zen Santxo VI.a Erregeak, Gipuzkoako lurrak eta lehengusuaren bizi-lekua bere begiz ezagutzeko asmoz, Don Celinoz lehengusua bisitatu omen zuen.<br />
<br />
Honek haragi-jan eta otordu oparo batez hartu omen zuen errege nafarra, eta otorduaren ostean, zezenketa bat eskaini omen zion bere omenez. Zezenketan bi zezen toreatu omen zituzten, eta ondoren hil, erregearen txakurrek jan zitzaten.<br />
<br />
Herrian Irure abizenaren hiru armarri gordetzen dira, bertan istorio honen aztarnak erakusten direla: Nafarroako armarriak, toreatutako zezenak eta beraiek jan zituzten txakurrak.<br />
<br />
<br />
[[Fitxategi: Paco_Vargas._Erretratua.jpg | thumb | left | 100px | Paco Vargas]]<br />
===Salonazpiko Cristobal Colón===<br />
Oraindik harrigarriagoa da, Cristobal Colón itsasgizon ezaguna jaiotzez Irure auzoko [[Salonazpi baserria (eu)|Salonazpi baserrikoa]] dela dioen tesia, Colón-en jaioterriaren inguruko euskal tesitzat har daitekeena.<br />
<br />
Tesi hori, Francisco Meléndez y Polo, gaitzizenez ''Paco Vargas'' edo ''El Hidalgo de Soraluze'' zeritzonak papereratu zuen, 1936 udaberrian Salamancan kaleratu zen [[Colón vizcaino (eu)|''Colón vizcaino'']] liburuan.<br />
<br />
<br />
==Ermitak==<br />
Irure bailarak hiru ermita ditu; horietatik bi pribatuak:<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| [[Fitxategi: Santa_Ageda_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Gure_Gipuzkoa).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Esteban_ermita._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]], <br> [[Zabale baserria (eu)|Zabale]] baserriarena<br />
|| [[San Esteban ermita (eu)|San Esteban ermita]]<br />
|| [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial ermita]], <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserriarena<br />
|}<br />
<br />
Hiru ermitak Eibarrera zihoan mendi-bide zaharraren ibilbidean kokatuta daude.<br />
<br />
<br />
==Baserriak==<br />
===Mapa===<br />
{{#display_map: <br />
43.179851, -2.427568~[[Santa Ageda ermita (eu) | Santa Ageda]];<br />
43.187783, -2.437042~[[San Esteban ermita (eu) | San Esteban]];<br />
43.176232, -2.418553~[[San Martzial ermita (eu) | San Martzial]];<br />
43.172250, -2.429550~[[Arribaso baserria (eu) | Arribaso]];<br />
43.177050, -2.421650~[[Eitza baserria (eu) | Eitza]];<br />
43.176313, -2.421540~[[Eitza Etxebarri baserria (eu) | Eitza Etxebarri]];<br />
43.177050, -2.422850~[[Eitzakoetxetxo baserria (eu) | Eitzakoetxetxo]];<br />
43.172050, -2.413050~[[Erlei baserria (eu) | Erlei]];<br />
43.175900, -2.418300~[[Ernizketa baserria (eu) | Ernizketa]];<br />
43.176556, -2.420567~[[Errotabarri baserria (eu) | Errotabarri]];<br />
43.175300, -2.421400~[[Galtzaidukua baserria (eu) | Galtzaidukua]];<br />
43.177970, -2.420517~[[Igarate baserria (eu) | Igarate]];<br />
43.185200, -2.439600~[[Illordo baserria (eu) | Illordo]];<br />
43.188200, -2.435500~[[Intxausti baserria (eu) | Intxausti]];<br />
43.183200, -2.432300~[[Iraola baserria (eu) | Iraola]];<br />
43.182582, -2.426924~[[Iraola Etxebarri baserria (eu) | Iraola Etxebarri zaharra]];<br />
43.182300, -2.427600~[[Iraola Etxebarri baserria (eu) | Iraola Etxebarri berria]];<br />
43.182120, -2.429683~[[Iraolabeitia baserria (eu) | Iraolabeitia ]];<br />
43.187900, -2.436500~[[Irure Hamengua baserria (eu) | Irure Hamengua]];<br />
43.188300, -2.436400~[[Irure Handikua baserria (eu) | Irure Handikua]];<br />
43.164180, -2.407800~[[Itzio baserria (eu) | Itzio]];<br />
43.164400, -2.409700~[[Itzio-etxetxo baserria (eu) | Itzio-etxetxo]];<br />
43.164300, -2.407500~[[Itzio-etxetxo Barri baserria (eu) | Itzio-etxetxo Barri]];<br />
43.192179, -2.435846~[[Maltzako taberna (eu) | Maltzako taberna]];<br />
43.183000, -2.432500~[[Mantxo baserria (eu) | Mantxo]];<br />
43.171800, -2.426100~[[Mutxaneko etxe zarra (eu) | Mutxaneko etxe zarra]];<br />
43.169400, -2.431900~[[Osteitta baserria (eu) | Osteitta]];<br />
43.173200, -2.422800~[[Sagarraga baserria (eu) | Sagarraga]];<br />
43.168900, -2.409600~[[Salon baserria (eu) | Salon]];<br />
43.168000, -2.407500~[[Salonazpi baserria (eu) | Salonazpi]];<br />
43.170300, -2.408000~[[Txurruken baserria (eu) | Txurruken]];<br />
43.176900, -2.422200~[[Urretxa baserria (eu) | Urretxa]];<br />
43.179933, -2.427833~[[Zabale baserria (eu) | Zabale]]<br />
|type=earth |height=800px |width=1000px<br />
}}<br />
<br />
<br />
===2002eko datuak===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Kopurua || 33<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Desagertuak || 8<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Hutsik || 9<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bizitzak || 25<br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bizilagunak || 60 <br />
|-<br />
| style="background:Tomato" | Bataz besteko adina || 46 urte <br />
|}<br />
<br />
<br />
===Zerrenda===<br />
<br />
{| class="wikitable" | align="center"<br />
|-<br />
! style="background:Lime" | Izena <br />
! style="background:Lime" | 1979<br />
! style="background:Lime" | 2002 <br />
|-<br />
| [[Arribaso baserria (eu)| Arribaso]] <br />
|| [[Fitxategi: Arribaso_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Arribaso_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Eitza baserria (eu)| Eitza]] <br />
|| [[Fitxategi: Eitza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Eitza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Eitza Etxebarri baserria (eu)| Eitza Etxebarri]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Eitza_Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Eitzakoetxetxo baserria (eu)| Eitzakoetxetxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Eitzakoetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Eitzakoetxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Erlei baserria (eu)| Erlei]] <br />
|| [[Fitxategi: Erlei_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Erlei_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Ernizketa baserria (eu)| Ernizketa]] <br />
|| [[Fitxategi: Ernizketa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Ernizketa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]] <br />
|-<br />
| [[Errotabarri baserria (eu)| Errotabarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Errotabarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Galtzaidukua baserria (eu)| Galtzaidukua]] <br />
|| [[Fitxategi: Galtzaidukua_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Igarate baserria (eu)| Igarate]] <br />
|| [[Fitxategi: Sagar-erreka_Eibar._Zuzendariaren_etxea_Igaraten.jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Illordo baserria (eu)| Illordo]] <br />
|| [[Fitxategi: Illordo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Illordo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Intxausti baserria (eu)| Intxausti]] <br />
|| [[Fitxategi: Intxausti_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Intxausti_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Iraola baserria (eu)| Iraola]] <br />
|| [[Fitxategi: Iraola_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iraola_baserria._Aurrekaldea_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Iraola Etxebarri baserria (eu)| Iraola Etxebarri]] <br />
|| [[Fitxategi: Iraola_Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iraola_Etxebarri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Iraolabeitia baserria (eu)| Iraolabeitia]] <br />
|| [[Fitxategi: Iraolabeitia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Iraolabeitia_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Irure Hamengua baserria (eu)| Irure Hamengua]] <br />
|| [[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Irure_Hamengua_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Irure Handikua baserria (eu)| Irure Handikua]] <br />
|| [[Fitxategi: Irure_Handikua_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Irure_Handikua_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Itzio baserria (eu)| Itzio]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itzio_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Itzio-etxetxo baserria (eu)| Itzio-etxetxo]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itzio-etxetxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Itzio-etxetxo Berri baserria (eu)| Itzio-etxetxo Berri]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Itzio-etxetxo_Berri_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Maltzako taberna (eu)| Maltzako taberna]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Maltzagako_taberna._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Mantxo baserria (eu)| Mantxo]] <br />
|| [[Fitxategi: Mantxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Mantxo_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Mutxaneko etxe zarra (eu)| Mutxaneko etxe zarra]] <br />
|| (argazki barik)<br />
|| [[Fitxategi: Sagar-erreka_Eibar._Mutxaneko_etxe_zaharra.png | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Osteitta baserria (eu)| Osteitta]] <br />
|| [[Fitxategi: Osteitta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Osteitta_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Sagarraga baserria (eu)| Sagarraga]] <br />
|| [[Fitxategi: Sagarraga_baserria._Hondarrak_(Eli_Lakuesta).jpg | 200px]]<br />
|| (desagertua)<br />
|-<br />
| [[Salon baserria (eu)| Salon]] <br />
|| [[Fitxategi: Salon_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Salon_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Salonazpi baserria (eu)| Salonazpi]] <br />
|| [[Fitxategi: Salonazpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Salonazpi_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Txurruken baserria (eu)| Txurruken]] <br />
|| [[Fitxategi: Txurruken_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| (argazki barik)<br />
|-<br />
| [[Urretxa baserria (eu)| Urretxa]] <br />
|| (egin barik)<br />
|| [[Fitxategi: Urretxa_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|-<br />
| [[Zabale baserria (eu)| Zabale]] <br />
|| [[Fitxategi: Zabale_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 200px]]<br />
|| [[Fitxategi: Zabale_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg | 200px]]<br />
|}<br />
<br />
<br />
===Desagertutako beste baserriak===<br />
Gorago aipatutako [[Errotabarri baserria (eu)| Errotabarri]], [[Igarate baserria (eu)| Igarate]], [[Mutxaneko etxe zarra (eu)| Mutxaneko etxe zarra]] eta [[Sagarraga baserria (eu)| Sagarragaz]] gain, beste baserri batzuk ere desagertu izan dira.<br />
<br />
<br />
'''Borda''' <br> Izenak adierazten duenez, ''nekazari etxea'' zen. Sagarraga-erreka ondoan zegoen.<br />
<br />
<br />
'''Iraola-Mantxo etxetxoa''' <br> ''Casilla de Manso de Iraola'' moduan agertzen da.<br />
<br />
<br />
'''Lekunberri etxea''' <br> [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserritik gertu zegoen. XVIII mende hasieran oraindik zutik zegoen.<br />
<br />
<br />
'''Sagasai''' <br> Izenak ''sagastia'' esan nahi omen du. [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa]] baserritik gertu zegoen, eta XVIII mendean Domingo de Eguren zen jabea.<br />
<br />
Madozen hiztegi famatuan ([[Diccionario de Madoz (eu)|Diccionario de Madoz]]) agertzen da<ref>[https://books.google.es/books?id=Nd8-AAAAYAAJ&hl=es&pg=PA1#v=snippet&q=Sagasay&f=false Diccionario de Madoz]. New York-eko Liburutegi Publikoa (''Public Library of New York'')</ref>:<br />
<br />
''SAGASAI, Irure ballarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian'' <br />
<small>(SAGASAY: cas. del valle de Irure, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. de Placencia).</small><br />
<br />
<br />
==Erreferentziak==<br />
<br />
[[Kategoria:Baserriak]]</div>83.213.16.107