«Egotza baserria (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    No edit summary
    No edit summary
     
    (3 erabiltzailek tartean egindako 22 berrikusketa ez dira erakusten)
    16. lerroa: 16. lerroa:
    ''(handitzeko, sakatu gainean)''
    ''(handitzeko, sakatu gainean)''
    <gallery>
    <gallery>
       Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)
       Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)
       Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)
       Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)
       Fitxategi: Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)
       Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg             | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)
      Egotza_baserria._Ikuspegi_orokorra_03.jpg                              | Ikuspegi orokorra
    </gallery>
    </gallery>




    ==Kokapena==
    ==Kokapena==
    [https://www.google.es/maps/@43.163,-2.3975,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']
    [https://www.google.es/maps/@43.163014,-2.397563,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']
    {{#display_map: 43.163, -2.3975 |height=600 |zoom=18| type=earth}}
    {{#display_map: 43.163014, -2.397563 |height=600 |zoom=18| type=earth}}




    == Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(55. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(246 orrialdea)''</ref>==
    == Baserriaren inguruko kontuak <ref>[[Soraluzeko baserriak (eu)|Soraluzeko baserriak]]. ''(55. orrialdea)''</ref> <ref>[[Soraluze. Monografía histórica (eu) | Soraluze. Monografía histórica]]. ''(246 orrialdea)''</ref>==
    Izena Egoetxeaga-tik omen dator: ''hegoaldeko etxearen tokia''. Izen bereko beste etxe bat Elgeta inguruan dago. Eta inoiz abizen bereko biztalneak Soraluzen bizi izan dira.
    Izena Egoetxeaga-tik omen dator: ''hegoaldeko etxearen tokia''. Izen bereko beste etxe bat Elgeta inguruan dago, eta inoiz abizen bereko biztanleak Soraluzen bizi izan dira.
     
    Soraluzen izandako aintzinako olaren bat Egotza inguruan egin zuten, baina askoz beherago; seguraski [[Komunikabideak. Trenbidea (eu)|trenbidea]] eraikitzerakoan, XIX. mende bukaeran, desagertu zen [[Bolu errota (eu)|Bolu]] izeneko ogi-errota izango zen. Deba ibaiaren gertu, [[Egotza erreka (eu)|Egotza errekaren]] urak aprobetxatuz.


    1740. urtean Juan Antonio de Bagozcoitia y Argárate zen jabea, bai Egotzarena eta bai ''Egoza-etxeberria''rena, gaur eguneko [[Egotza-etxetxo baserria (eu)|Egotza-etxetxo]].
    1740. urtean Juan Antonio de Bagozcoitia y Argárate zen jabea, bai Egotzarena eta bai ''Egoza-etxeberria''rena, gaur eguneko [[Egotza-etxetxo baserria (eu)|Egotza-etxetxo]].


    XVIII mendetik Argaratetarrak bizi izan dira bertan, oraintxu arte.
    1746. urtean baserria erre zen, jabea Juan Antonio de Argarate zela (agian erre eta gero erosiko zuen baserria). Baserria aseguratuta zenez Bergarako [[Suteak (eu)#Bergarako suteen aurkako ermandadea|''Hermandad de casas germadas'']] izenekoan, gainontzeko bazkideek dukat t'erdi ordaindu zuten baserria berreraikitzeko<ref>Auto de pago contra los millaristas y dueños de casas y caserías de la jurisdicción de la villa de Placencia, de 1 ducado y medio de vellón, para que Juan Antonio de Argarate, reedifique la casería de Egoza, en virtud de una escritura de hermandad de incendios fortuitos (Soraluzeko Udal Artxibo Historikoa 1746/05/29).</ref>.
     
    1766 urtean [[Udala. Foru garaia (1766-1845) (eu)|Udalen osaketa legez aldatu zenez]], 1776 urtean 16 lagunek Udalari eskatu zioten milarista moduan onartzeko, norberak bere "etxea" jarriz berme gisa, eta Udalak onartu zituen (1776/10/13). Tartean Joseph de Argárate Egoza zen, Egotza eta [[Lizarriturri baserria (eu)|Lizarriturri]] baserriak aurkeztu zituela.


    Mende horretan bertan, 1779 urtean hain zuzen, Joseph Hippolito de Ozaetak [[La Cantabria vindicada (eu)|La Cantabria vindicada]] liburuko 10. orrialdean Egotza baserria aipatzen du, izen hau erromatarrek erabili oi zutela hiri izena:
    Mende horretan bertan, 1779 urtean hain zuzen, Joseph Hippolito de Ozaetak [[La Cantabria vindicada (eu)|La Cantabria vindicada]] liburuko 10. orrialdean Egotza baserria aipatzen du, izen hau erromatarrek erabili oi zutela hiri izena:


    ''Egile erromatarrek erabilitako hiri eta eskualde izenak, euskal jatorrikoak. <br>…Biskargu edo Biskargi, Azkoitiako baserria, eta Egossa edo Egoza izenekoa Soraluze. Eta hiri izenak dira, egile erromatarrek erabiliak, eta beste asko eta asko, inor ez aspertzeko aipatzen ez direnak''
    :''Egile erromatarrek erabilitako hiri eta eskualde izenak, euskal jatorrikoak. <br>…Biskargu edo Biskargi, Azkoitiako baserria, eta Egossa edo Egoza izenekoa Soraluze. Eta hiri izenak dira, egile erromatarrek erabiliak, eta beste asko eta asko, inor ez aspertzeko aipatzen ez direnak.''
     
    1793 urtean Juan Artolazabal "zaharrak" baserria Juan Artolazabal Egoza y Aguirrezalbal semeari laga zion testamentuan, [[Lizarriturri baserria (eu)|Lizarriturrikin]] batera<ref>Juan Artolazabal zaharraren testamentua Juan Artolazabal Egoza y Aguirrezabal semeari aipatutako baserria utzi diola "fabricada durante su matrimonio con dicha Maria Ana de Aguirrezabal en los pertenecidos de la misma casería de Egoza" (Soraluzeko Udal Artxibategia 1793/12/08).</ref>.
     
    Juan de Artolaçaval Egoza hau hil zenean, oinordekoek uko egin zioten utzitako ondareei eta bai Egotza zein hari itsatsitako [[Lizarriturri baserria (eu)|Lizaryturri]] eta [[Azaoleaga baserria (eu)|Alzaoleaga nagusia]]. Antonio de Unamunori saldu zizkioten<ref>"...caserías de Lizaryturri y Alzaoleaga mayor que son a ella anejas" (ACSAP-SSAKA, Astigarragako Agustinak 1691/05/12). (KONTUZ! Data hau ez omen dago ondo).</ref>.
     
    1832.ean baserria erre zen, eta sutean Jose Andres de Argarate Egozak bizia galdu zuen<ref>Auto de oficio por el incendio de la casería de Egoza y muerte de José Andrés de Argarate Egoza, vecino de la jurisdicción de la villa de Placencia (Soraluzeko Udal Artxibo Historikoa 1832/11/14).</ref>.
     
    1853.ean Jose Ramon Argarate zen Egotzako maizterra. Urte hartako udan egundoko txingorrada izan zen, batez ere Txurruka bailarako lurrak kaltetu zituena. Gipuzkoako Aldundiak 1.500 erreal koarto bidali zion Soraluzeko Udalari kaltetuen artean banatzeko, eta Jose Ramon Argarateri 107 erreal koarto eman zizkion.
     
    XX mendeko erdia arte [[Osintxu (eu)|Osintxuko]] ''Martiri Santuen Kofradia''ko partaidea izan da.
     
    <gallery mode="packed-hover" heights="200">
      Egotza_baserria._Ahuntz-gazta._Ahuntzak.jpg          | Ahuntzak
      Egotza_baserria._Ahuntz-gazta._Gaztak_antolatzen.jpg | Gaztak antolatzen
      Egotza_baserria._Ahuntz-gazta._Saltzeko_prest.png    | ''Egotza'' markako gazta
    </gallery>


    2010. urteko hamarkadan Nagore Martinek ahuntz esne gordinez egindako gaztak ekoizten hasi zen, zuzenean saltzeko<ref>[http://www.eitb.eus/eu/get/multimedia/screenview/id/4091396/tipo/videos/ Sustraiak (ETB)]</ref>.
    2014. urtean Nagore Martin ahuntz esne gordinez egindako gaztak ekoizten hasi zen, zuzenean saltzeko<ref>[http://www.eitb.eus/eu/get/multimedia/screenview/id/4091396/tipo/videos/ Sustraia]. ETB (2016/05/21)</ref>, ''Egotza'' markarekin.




    ==Erreferentziak==
    ==Erreferentziak==


    [[Kategoria:Baserriak]]
    [[Kategoria: Baserriak]]
    [[Kategoria: Olak, errotak eta zentralak]]

    Hauxe da oraingo bertsioa, 23:17, 10 apirila 2022 data duena

    Egotza
    Egotza baserria. Ikuspegi orokorra 01 (Kontrargi 2002).jpg
    Izen formala Egotza
    Bailara Txurruka
    Altuera 200
    Hedadura 22 Ha
    Kaletik 2,9 km


    Bertako familia

    Argarate


    Irudiak

    (handitzeko, sakatu gainean)


    Kokapena

    (Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

    Mapa kargatzen...


    Baserriaren inguruko kontuak [1] [2]

    Izena Egoetxeaga-tik omen dator: hegoaldeko etxearen tokia. Izen bereko beste etxe bat Elgeta inguruan dago, eta inoiz abizen bereko biztanleak Soraluzen bizi izan dira.

    Soraluzen izandako aintzinako olaren bat Egotza inguruan egin zuten, baina askoz beherago; seguraski trenbidea eraikitzerakoan, XIX. mende bukaeran, desagertu zen Bolu izeneko ogi-errota izango zen. Deba ibaiaren gertu, Egotza errekaren urak aprobetxatuz.

    1740. urtean Juan Antonio de Bagozcoitia y Argárate zen jabea, bai Egotzarena eta bai Egoza-etxeberriarena, gaur eguneko Egotza-etxetxo.

    1746. urtean baserria erre zen, jabea Juan Antonio de Argarate zela (agian erre eta gero erosiko zuen baserria). Baserria aseguratuta zenez Bergarako Hermandad de casas germadas izenekoan, gainontzeko bazkideek dukat t'erdi ordaindu zuten baserria berreraikitzeko[3].

    1766 urtean Udalen osaketa legez aldatu zenez, 1776 urtean 16 lagunek Udalari eskatu zioten milarista moduan onartzeko, norberak bere "etxea" jarriz berme gisa, eta Udalak onartu zituen (1776/10/13). Tartean Joseph de Argárate Egoza zen, Egotza eta Lizarriturri baserriak aurkeztu zituela.

    Mende horretan bertan, 1779 urtean hain zuzen, Joseph Hippolito de Ozaetak La Cantabria vindicada liburuko 10. orrialdean Egotza baserria aipatzen du, izen hau erromatarrek erabili oi zutela hiri izena:

    Egile erromatarrek erabilitako hiri eta eskualde izenak, euskal jatorrikoak.
    …Biskargu edo Biskargi, Azkoitiako baserria, eta Egossa edo Egoza izenekoa Soraluze. Eta hiri izenak dira, egile erromatarrek erabiliak, eta beste asko eta asko, inor ez aspertzeko aipatzen ez direnak.

    1793 urtean Juan Artolazabal "zaharrak" baserria Juan Artolazabal Egoza y Aguirrezalbal semeari laga zion testamentuan, Lizarriturrikin batera[4].

    Juan de Artolaçaval Egoza hau hil zenean, oinordekoek uko egin zioten utzitako ondareei eta bai Egotza zein hari itsatsitako Lizaryturri eta Alzaoleaga nagusia. Antonio de Unamunori saldu zizkioten[5].

    1832.ean baserria erre zen, eta sutean Jose Andres de Argarate Egozak bizia galdu zuen[6].

    1853.ean Jose Ramon Argarate zen Egotzako maizterra. Urte hartako udan egundoko txingorrada izan zen, batez ere Txurruka bailarako lurrak kaltetu zituena. Gipuzkoako Aldundiak 1.500 erreal koarto bidali zion Soraluzeko Udalari kaltetuen artean banatzeko, eta Jose Ramon Argarateri 107 erreal koarto eman zizkion.

    XX mendeko erdia arte Osintxuko Martiri Santuen Kofradiako partaidea izan da.

    2014. urtean Nagore Martin ahuntz esne gordinez egindako gaztak ekoizten hasi zen, zuzenean saltzeko[7], Egotza markarekin.


    Erreferentziak

    1. Soraluzeko baserriak. (55. orrialdea)
    2. Soraluze. Monografía histórica. (246 orrialdea)
    3. Auto de pago contra los millaristas y dueños de casas y caserías de la jurisdicción de la villa de Placencia, de 1 ducado y medio de vellón, para que Juan Antonio de Argarate, reedifique la casería de Egoza, en virtud de una escritura de hermandad de incendios fortuitos (Soraluzeko Udal Artxibo Historikoa 1746/05/29).
    4. Juan Artolazabal zaharraren testamentua Juan Artolazabal Egoza y Aguirrezabal semeari aipatutako baserria utzi diola "fabricada durante su matrimonio con dicha Maria Ana de Aguirrezabal en los pertenecidos de la misma casería de Egoza" (Soraluzeko Udal Artxibategia 1793/12/08).
    5. "...caserías de Lizaryturri y Alzaoleaga mayor que son a ella anejas" (ACSAP-SSAKA, Astigarragako Agustinak 1691/05/12). (KONTUZ! Data hau ez omen dago ondo).
    6. Auto de oficio por el incendio de la casería de Egoza y muerte de José Andrés de Argarate Egoza, vecino de la jurisdicción de la villa de Placencia (Soraluzeko Udal Artxibo Historikoa 1832/11/14).
    7. Sustraia. ETB (2016/05/21)