«Errusiako umeak (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    (Orria sortu da. Edukia: Errusiako umeak edo gerrako umeak, Espainiako Gerra Zibila zela eta, Sobietar Batasunera eramandako 2.895 umeak izan ziren<ref>Horiekin batera beste 1.341 heldu joan...)
     
     
    (Erabiltzaile berak tartean egindako 9 ekarpen ez dira erakusten)
    1. lerroa: 1. lerroa:
    [[Fitxategi: Errusiako_umeak._Posterra.jpg| 300px | right]]
    Errusiako umeak edo gerrako umeak, Espainiako Gerra Zibila zela eta, Sobietar Batasunera eramandako 2.895 umeak izan ziren<ref>Horiekin batera beste 1.341 heldu joan ziren.</ref>.
    Errusiako umeak edo gerrako umeak, Espainiako Gerra Zibila zela eta, Sobietar Batasunera eramandako 2.895 umeak izan ziren<ref>Horiekin batera beste 1.341 heldu joan ziren.</ref>.


    8. lerroa: 9. lerroa:
    1937an eraman zituzten gehienak euskaldunak, kantabriarrak edota asturiarrak ziren. Euskaldunen artean, haur gehienak Bilbo eta inguruko gune meatzarietakoak ziren, ideologia sozialista eta komunista zuten familietakoak. Gipuzkoarren kasuan, Donostia-Irun ingurukoak ziren gehienak, Eibarkoak ere ugari (200 bat) eta Tolosako batzuk ere bai. Familia askotan bi eta hiru haur atera ziren atzerrira.
    1937an eraman zituzten gehienak euskaldunak, kantabriarrak edota asturiarrak ziren. Euskaldunen artean, haur gehienak Bilbo eta inguruko gune meatzarietakoak ziren, ideologia sozialista eta komunista zuten familietakoak. Gipuzkoarren kasuan, Donostia-Irun ingurukoak ziren gehienak, Eibarkoak ere ugari (200 bat) eta Tolosako batzuk ere bai. Familia askotan bi eta hiru haur atera ziren atzerrira.


    Ebakuazio gehienak ''Habana'' ontziaren bidez egin ziren, Santurtzitik. Sei bidaia izan ziren, guztietan haurrak lehentasuna izan zirelarik. Lehena maiatzaren 6an irten zen, eta azkena ekainaren 13an.  
    Ebakuazio gehienak ''Habana'' ontziaren bidez egin ziren, Santurtzitik. Sei bidaia izan ziren, guztietan haurrak lehentasuna izan zirelarik. Lehena maiatzaren 6an irten zen, eta azkena ekainaren 13an.
     
    <gallery mode="packed-hover" heights="300">
      Errusiako_umeak._Irteera.jpg | Irteera
      Errusiako_umeak._Harrera.jpg | Harrera
    </gallery>
     


    ===Errusiako umeak===
    ===Errusiako umeak===
    Ekainaren 13an irten zen ''Habana'' itsasontzia seigarren era azken aldiz Pauillacera (Arroxela, Frantzia), 4.500 bat haurrekin.
    Ekainaren 13an irten zen ''Habana'' itsasontzia seigarren era azken aldiz Pauillacera (Arroxela, Frantzia), 4.500 bat haurrekin.


    Pauillacen haietatik 1.610 ''Sontay'' ontzi frantsesera pasatu ziren, Leningradora (Sobiet Batasuna) joateko, eta handik Odesa, Mosku eta Krimeara.
    Pauillacen, haietatik 1.610 ''Sontay'' ontzi frantsesera pasatu ziren, Leningradora (Sobiet Batasuna) joateko, eta handik Odesa, Mosku eta Krimeara.


    Hasieratik oso ondo hartu zituzten, udalekuetara eta ikastetxetara bidaltzen zituztela. Baina, Bigarren Mundu Gerra sortu zenean egoera asko okertu zitzaien. Haietako asko Gudaroste Gorrian sartu ziren, Soraluzeko [[Benito Agirregoikoa (eu)|Benito Agirregoikoa]] kasu.
    Hasieratik oso ondo hartu zituzten, garaiko argazki eta pelikulek erakusten dutenez: harrera jendetsuak, beraientzat propio prestatutako "Espainiako haurrentzako ume-etxeak", erderazko ikasketak... Etxe berezi hauek 16 ziren: Jerson, Eupatoria, Kiev...
     
    Baina, Bigarren Mundu Gerra Errusiara heldu zenean (1941) egoera asko okertu zitzaien eta, bertakoen moduan, bonbardaketa, gosea eta gaixotasunengatik asko eta asko hil ziren<ref>Iturri batzuren arabera, heren bat.</ref>. Haietako asko Gudaroste Gorrian sartu ziren, Soraluzeko [[Ignacio Agirregoikoa (eu)|Ignacio Agirregoikoa]] kasu.


    ===Itzulera===
    ===Itzulera===
    Europara joandako gehienak 1939tik aurrera bueltatu baziren, Sobietar Batasunean zeuden umeen itzulera Bigarren Mundu Gerrak eta erregimenen alde ideologikoek nahasi zuten. Stalin hil eta gero aukera eman zitzaien umeei etorri edo geratzeko. Bertakoekin ezkondutako askok bertan geratzea erabaki zuten, familia han hazita asko. Beste batzuek itzulera erabaki zuten, bereziki, gerrako umeen beraien artean bikotea aurkitu zutenek
    Europara joandako gehienak 1939tik aurrera bueltatu baziren, Sobietar Batasunean zeuden umeen itzulera Bigarren Mundu Gerrak eta erregimenen alde ideologikoek nahasi zuten. Stalin hil eta gero aukera eman zitzaien umeei etorri edo geratzeko. Bertakoekin ezkondutako askok bertan geratzea erabaki zuten, familia han hazita asko. Beste batzuek itzulera erabaki zuten, bereziki, gerrako umeen beraien artean bikotea aurkitu zutenek


    Espainia frankistara itzulera ez zen erraza izan. Poliziak zaintzapean izan zituen, eta gainera CIAk ere galdekatu izan zituen Madrilen (ez zen atxiloketa bidez, baina bidaia ordaintzen zitzaien itzuliei Madrilera, gonbitearekin hori egin behar zutela). Juanita Unzueta dantzariari, Eibarko etxetik errusierazko liburu guztiak kendu zizkien poliziak, "Dostoievskiren eleberriak barne".
    Espainia frankistarako itzulera ez zen erraza izan. Poliziak zaintzapean izan zituen, eta gainera CIAk ere galdekatu izan zituen Madrilen (ez zituzten atxilotu, baina Madrilerako bidaia ordaintzen zieten, "inbitatuta", eta han galdekatu: non bizi ziren, non egin zuten lan, zer egiten zen lantegi haietan, zituzten lagunak eta ezagunak...). Frankistentzat, agente sobietar arriskutsuak ziren, eta kasu batzuetan Espainiatik egotzi zituzten, tartean Soraluzekoak.


    1960ko hamarkadan, berriz, Kubara joan ziren gutxi batzuk.
    1960ko hamarkadan, berriz, Errusiarik Kubara joan ziren gutxi batzuk.


    2004.an oraindik 239 "ume" zeuden Errusian. Ordurako jubilatuta, Sobietar Batasuna desagertu eta gero oso pentsio eskasekin geratu ziren. 2005. urtean estatu espainiarrak bizitzan izandako sufrimentuak aitortu zizkien, eta biziarteko pentsioa eman zien.
    2004.an oraindik 239 "ume" zeuden Errusian. Ordurako jubilatuta, Sobietar Batasuna desagertu eta gero oso pentsio eskasekin geratu ziren. 2005. urtean estatu espainiarrak bizitzan izandako sufrimentuak aitortu zizkien, Emigrazioaren Urrezko Dominaren bidez, eta biziarteko pentsioa eman zien.


    [[Fitxategi: Ignacio_Agirregoikoa_Benito.jpg | thumb | right | 300px | Ignacio Agirregoikoa Benito]]


    ==Soraluzeko umeak Errusian==
    ==Soraluzeko umeak Errusian==
    Errusiara joandako soraluzetarrak zortzi ziren, gutxienez. Zaharrenetik hasita:
    * [[Ignacio Agirregoikoa (eu)|Ignacio AGUIRREGOICOA BENITO]] (1923). Kíev-eko etxean egon zen. Gero, pilotoen eskolara pasa eta abiadorea izan zen bigarren mundu gerran<ref>Sovietar Batasunean "aberriaren gerra handia".</ref>, Izar Gorriaren domina irabazi zuela. Fronteanerori zen, Tallinen inguruan, 1944.ko martxoak 9an.
    * Víctor NIETO MATAS (1923). Pravda, Pirogóvskaya eta Samarcanda-ko etxeetatik pasa zen. Hegazkin Injeniarien Goi-eskolan ikasi ondoren, Moskun hasi zen lanean, 1965. urtean Kubara joan baino lehen. 1943. urtetik Alderdi Komunistaren kide.
    * Juana GOENAGA BENITO (1924). Kíev, Stalingrado, Ufá eta Moskuko etxeetatik pasa zen. Errepidetako teknikaria, Gorki-ko zentral hidraulikoaren eraikuntzan parte hartu zuen. Claudio Asensiorekin ezkonduta, atzera bueltatu zen.
    * Pedro GUTIÉRREZ MORA (1925). Moscú, Kaluga eta Sarátov-eko etxeetan egon zen. Moskuko Auto eta Errepideen Institutuan ikasi zuen, zientzia teknikoetan doktoregaia, Moskuko Ibai Ekonomiaren Institutuan irakasle, Kuban egon zen (1961-1964). Alderdi Komunistaren kidea 1960. hamarkadarik.
    * José María GOENAGA BENITO (1926). Kíev, Stalingrado, Ufá eta Moskuko etxeetatik pasa zen. Gerora, ''45'' lantegian sartu zen, era 2007. urtean bertan jarratzen zen.
    * Agustin GOENAGA BENITO (1929). Eupatoria-ko etxean egon zen. Gerora eraikuntza lanetan ibili zen, Gorki-n (Georgia) eta Járkov-en.
    * Angelita ARAGÓN GÓMEZ (1928). Jerson-eko etxean zela hil zen, Dnieper ibaian itota (1939).
    * Josefina ARAGÓN GÓMEZ (1931). Jersón eta Eupatoria-ko etxeetan egon zen. 2007. urtean Ivánovoko lantegi batean ari zen.




    FUENTES HISTÓRICAS PARA EL ESTUDIO DE LA EMIGRACIÓN ESPAÑOLA A LA U.R.S.S. (1936-2007)
    ==Erreferentziak==
    ÁNGEL LUIS ENCINAS MORAL
    * [https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=http://www.exterior21.org/publicaciones/FUENTES%2520HISTORICAS%2520EMIGRACION%2520URSS.pdf&ved=2ahUKEwjNs5rCkI7xAhWGBsAKHQhxC_AQFjABegQIAxAC&usg=AOvVaw14i4xeLEPa7vj3U7yr7TRv Fuentes históricas para el estudio de la emigración española a la U.R.S.S. (1936-2007)]. Angel Luis Encinas Moral. Editorial Exterior XXI (Madrid 2008).
    EXTERIOR XXI Madrid 2008
     
    1937 eta 1939 artean 2895 ume eta 1341 heldu heldu ziren SESBera.
     
    267. ARAGÓN GÓMEZ ANGELITA. Placencia 1928. Murió en la casa de Jer-
    són el 8 de mayo de 1939, ahogada en el río Dniepr.
    268. ARAGÓN GÓMEZ JOSEFINA. Placencia 1931. Jersón, Eupatoria. Actual-
    mente trabaja en una fábrica de Ivánovo.
    1810. GOENAGA BENITO AGUSTÍN. Placencia 1929. Eupatoria, obrero de la
    construcción en la ciudad de Gorki (Georgia) y Járkov.
    1811. GOENAGA BENITO JUANA. Placencia 1924. Kíev, Stalingrado, Ufá,
    Moscú. Técnico de carreteras, casada con Claudio Asensio. Trabajó en la
    construcción de la central hidráulica de Gorki. Se repatrió.
    1812. GOENAGA BENITO JOSÉ MARÍA. Placencia 1926. Kíev, Stalingrado,
    Ufá, Moscú, fábrica 45 hasta la actualidad
    2046. GUTIÉRREZ MORA PEDRO. Placencia 1925. Moscú, Kaluga, Sarátov, Ins-
    tituto de Autos y Carreteras de Moscú, candidato a doctor en ciencias técnicas.
    Profesor del Instituto de Economía Fluvial de Moscú (estuvo en Cuba 1961-64). En
    el P. desde 1960-70.
     
     
     
    2974. NIETO MATAS VÍCTOR. Eibar 1923. Pravda, Pirogóvskaya, Samarcanda,
    escuela superior de ingenieros de aviación. Trabajó en Moscú. En Cuba desde
    1965. Ingresó en el P. en 1943.
    51. AGUIRREGOICOA BENITO IGNACIO. Eibar 1923. Kíev. Escuela de pilotos y
    aviador durante la guerra patria, condecorado con la orden Estrella Roja. Cayó en
    el frente, cerca de Tallin, el 9 de marzo de 1944.
     
     
    https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=http://www.exterior21.org/publicaciones/FUENTES%2520HISTORICAS%2520EMIGRACION%2520URSS.pdf&ved=2ahUKEwjNs5rCkI7xAhWGBsAKHQhxC_AQFjABegQIAxAC&usg=AOvVaw14i4xeLEPa7vj3U7yr7TRv

    Hauxe da oraingo bertsioa, 09:29, 14 ekaina 2021 data duena

    Errusiako umeak. Posterra.jpg

    Errusiako umeak edo gerrako umeak, Espainiako Gerra Zibila zela eta, Sobietar Batasunera eramandako 2.895 umeak izan ziren[1].


    Gerrako umeak

    Ebakuazioa

    Errepublika gerra galtzen ari zela, Fronte Popularreko gobernuak Frantziara (20.000 inguru), Belgikara (5.000), Erresuma Batura (4.000), Sobietar Batasunera (2.895), Suitzara (800), Mexikora (455) eta Danimarkara (100) ebakuatu zituen umeak.

    1937an eraman zituzten gehienak euskaldunak, kantabriarrak edota asturiarrak ziren. Euskaldunen artean, haur gehienak Bilbo eta inguruko gune meatzarietakoak ziren, ideologia sozialista eta komunista zuten familietakoak. Gipuzkoarren kasuan, Donostia-Irun ingurukoak ziren gehienak, Eibarkoak ere ugari (200 bat) eta Tolosako batzuk ere bai. Familia askotan bi eta hiru haur atera ziren atzerrira.

    Ebakuazio gehienak Habana ontziaren bidez egin ziren, Santurtzitik. Sei bidaia izan ziren, guztietan haurrak lehentasuna izan zirelarik. Lehena maiatzaren 6an irten zen, eta azkena ekainaren 13an.

    • Irteera

      Irteera

    • Harrera

      Harrera


    Errusiako umeak

    Ekainaren 13an irten zen Habana itsasontzia seigarren era azken aldiz Pauillacera (Arroxela, Frantzia), 4.500 bat haurrekin.

    Pauillacen, haietatik 1.610 Sontay ontzi frantsesera pasatu ziren, Leningradora (Sobiet Batasuna) joateko, eta handik Odesa, Mosku eta Krimeara.

    Hasieratik oso ondo hartu zituzten, garaiko argazki eta pelikulek erakusten dutenez: harrera jendetsuak, beraientzat propio prestatutako "Espainiako haurrentzako ume-etxeak", erderazko ikasketak... Etxe berezi hauek 16 ziren: Jerson, Eupatoria, Kiev...

    Baina, Bigarren Mundu Gerra Errusiara heldu zenean (1941) egoera asko okertu zitzaien eta, bertakoen moduan, bonbardaketa, gosea eta gaixotasunengatik asko eta asko hil ziren[2]. Haietako asko Gudaroste Gorrian sartu ziren, Soraluzeko Ignacio Agirregoikoa kasu.

    Itzulera

    Europara joandako gehienak 1939tik aurrera bueltatu baziren, Sobietar Batasunean zeuden umeen itzulera Bigarren Mundu Gerrak eta erregimenen alde ideologikoek nahasi zuten. Stalin hil eta gero aukera eman zitzaien umeei etorri edo geratzeko. Bertakoekin ezkondutako askok bertan geratzea erabaki zuten, familia han hazita asko. Beste batzuek itzulera erabaki zuten, bereziki, gerrako umeen beraien artean bikotea aurkitu zutenek

    Espainia frankistarako itzulera ez zen erraza izan. Poliziak zaintzapean izan zituen, eta gainera CIAk ere galdekatu izan zituen Madrilen (ez zituzten atxilotu, baina Madrilerako bidaia ordaintzen zieten, "inbitatuta", eta han galdekatu: non bizi ziren, non egin zuten lan, zer egiten zen lantegi haietan, zituzten lagunak eta ezagunak...). Frankistentzat, agente sobietar arriskutsuak ziren, eta kasu batzuetan Espainiatik egotzi zituzten, tartean Soraluzekoak.

    1960ko hamarkadan, berriz, Errusiarik Kubara joan ziren gutxi batzuk.

    2004.an oraindik 239 "ume" zeuden Errusian. Ordurako jubilatuta, Sobietar Batasuna desagertu eta gero oso pentsio eskasekin geratu ziren. 2005. urtean estatu espainiarrak bizitzan izandako sufrimentuak aitortu zizkien, Emigrazioaren Urrezko Dominaren bidez, eta biziarteko pentsioa eman zien.

    Ignacio Agirregoikoa Benito

    Soraluzeko umeak Errusian

    Errusiara joandako soraluzetarrak zortzi ziren, gutxienez. Zaharrenetik hasita:

    • Ignacio AGUIRREGOICOA BENITO (1923). Kíev-eko etxean egon zen. Gero, pilotoen eskolara pasa eta abiadorea izan zen bigarren mundu gerran[3], Izar Gorriaren domina irabazi zuela. Fronteanerori zen, Tallinen inguruan, 1944.ko martxoak 9an.
    • Víctor NIETO MATAS (1923). Pravda, Pirogóvskaya eta Samarcanda-ko etxeetatik pasa zen. Hegazkin Injeniarien Goi-eskolan ikasi ondoren, Moskun hasi zen lanean, 1965. urtean Kubara joan baino lehen. 1943. urtetik Alderdi Komunistaren kide.
    • Juana GOENAGA BENITO (1924). Kíev, Stalingrado, Ufá eta Moskuko etxeetatik pasa zen. Errepidetako teknikaria, Gorki-ko zentral hidraulikoaren eraikuntzan parte hartu zuen. Claudio Asensiorekin ezkonduta, atzera bueltatu zen.
    • Pedro GUTIÉRREZ MORA (1925). Moscú, Kaluga eta Sarátov-eko etxeetan egon zen. Moskuko Auto eta Errepideen Institutuan ikasi zuen, zientzia teknikoetan doktoregaia, Moskuko Ibai Ekonomiaren Institutuan irakasle, Kuban egon zen (1961-1964). Alderdi Komunistaren kidea 1960. hamarkadarik.
    • José María GOENAGA BENITO (1926). Kíev, Stalingrado, Ufá eta Moskuko etxeetatik pasa zen. Gerora, 45 lantegian sartu zen, era 2007. urtean bertan jarratzen zen.
    • Agustin GOENAGA BENITO (1929). Eupatoria-ko etxean egon zen. Gerora eraikuntza lanetan ibili zen, Gorki-n (Georgia) eta Járkov-en.
    • Angelita ARAGÓN GÓMEZ (1928). Jerson-eko etxean zela hil zen, Dnieper ibaian itota (1939).
    • Josefina ARAGÓN GÓMEZ (1931). Jersón eta Eupatoria-ko etxeetan egon zen. 2007. urtean Ivánovoko lantegi batean ari zen.


    Erreferentziak

    1. ↑ Horiekin batera beste 1.341 heldu joan ziren.
    2. ↑ Iturri batzuren arabera, heren bat.
    3. ↑ Sovietar Batasunean "aberriaren gerra handia".
    "http://www.sorapedia.eus/index.php?title=Errusiako_umeak_(eu)&oldid=24381"(e)tik jasota