«Frantsesbaso zista (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

Hauxe da oraingo bertsioa, 18:56, 7 abuztua 2022 data duena

Frantsesbaso

Estiloa	Historiaurrekoa
Mendea	Neolito-Brontzea
Kokapena	Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa
Mota	Zista

Azalpena

Bergarako udalerrian dagoen trikuharria, Azkoitiko mugaren ondoan. Frantsesbaso izeneko parajean, Atxobaso tontorreko iparraldean, Elosumendi eta Sorusaitza (Sorodusko haitza) muinoen artean, Elosumendiko hegoaldeko hegiaren hasieran, itxas mailatik 840 metrotara. Sorusaitzako errepikagailutik Irukurutzetarako bide ondoan, Santutxoko leporik datorren errepide bidegurutzetik 230 metrotara. Azkoitia aldetik pagadia du, eta Bergara aldetik pinudia. Agerreburu trikuharria 285 metrotara dago, hego-hegoekialderuntz.

Trikuharriak 3,50 metrotako diametroa eta 10 zentimetroko altuera dituen tumulua dauka. Harlosa bakarreko ganbara, 1,55 x 0,55 x 0,20 metrotakoa, harripiloan erdigunean, ekialde-iparekialde orientatuta, eta iparraldera pixka bat makurtuta. Eraikuntzan erabilitako materialak bertako basaltoak dira.

Albotik pasatzen den pistak mendebaldeko aldea hondatu du.

2019 urtean industu zuten. Itxura denez, aurretik suharri pusketa batzuk (laskak, noduloak) topa omen ziren alboko pista inguruan, megalito parean; dena dela, inork ez daki non egon daitezkeen.

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

Ikuspegi orokorra
(Campoarrondo 2013)
Ganbara
(Campoarrondo 2013)
Ganbara
(Campoarrondo 2013)
Ganbara
(Campoarrondo 2013)

Kokapena

(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

Mapa kargatzen...

2019 urteko indusketak (Aranzadi 2019)

Historia

Aurkikuntza (2001)

Estazio dolmenikoaren gainontzeko trikuharriak ez bezela, Frantsebaso 2001. urteko abenduak 1ean aurkitu zuten^[1]. Taldekideak B. Barrero, I. Gaztelu, G. Mercader, L. Millán eta M. Tamayo izan ziren.

Izendapena

Eusko Jaurlaritzak 2003.eko ekainak 24an kalifikatu zuen.

Arbasoak egitasmoaren indusketak (2019)

Sarrera nagusia: Frantsesbaso trikuharria. Indusketak (eu)

Arbasoak egitasmoaren barruan, 2019 kanpainan lau tokitan egin zituzten indusketak: Agerreburu, Irukurutzeta, Frantsesbaso eta Sabua. Frantsesbaso indusi gabeko monumentua izanik, aztertu nahi zuten zein motakoa den (dolmena, tumulua, zista), noizkoa eta zer nolako materialak kontserbatzen dituen.

Indusketak agertu dute hilobia hildako bakarrarendako eraikitakoa dela, hilobi kolektiboak egiteari laga eta indibidualak egitera pasatu zirenekoa; Kantauri-itsasaldeko megalitismoaren azken uneetan kokatu daiteke, Kalkolitoaren bukaera eta Brontze Aroa bitartean.

Tumuloa arpilatuta zegoen eta ondorioz, aurkitu duten materiala espero zutena baino urriagoa izan da: hezurrik ez, metalik ez… Harri motatan, berriz, aberatsa izan da uzta: suarriak, kuarzoak eta ebakitzeko harrizko tresnak agertu dira, itxura batean hainbat lurraldetako harriekin eginak: Ebro ingurukoak, Trebiñokoak…

Erreferentziak

Frantsesbasoa. Debabarrena Turismoa.
Memoria de la excavación del dolmen de Frantsesbaso (Azkoitia-Bergara). Jesus Tapia (Aranzadi Zientzia Elkartea, Donostia 2019)

↑ Megalitos en Gipuzkoa 2002-2011. Luis del Barrio Bazaco (2011) Kultura Saila. Eusko Jaurlaritza

[1] Megalitos en Gipuzkoa 2002-2011. Luis del Barrio Bazaco (2011) Kultura Saila. Eusko Jaurlaritza

[1]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Artelana (eu)
   | izena    = Frantsesbaso
-  | irudia   = Argazkirik_ez.jpg
+  | irudia   = Frantsesbaso_trikuharria._Ikuspegi_orokorra_01_(Campoarrondo_2013).jpg
   | estiloa  = Historiaurrekoa
   | mendea   = Neolito-Brontzea
   | kokapena = [[Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa (eu)|Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa]]
-  | mota     = Tumulua
+  | mota     = Zista
 }}
 ==Azalpena==
-Bergarako udalerrian dagoen tumulua, Azkoitiko mugaren ondoan. Frantsesbaso izeneko parajean, Atxobaso tontorreko iparraldean, Elosumendi eta Sorusaitza (Sorodusko haitza) muinoen artean, Elosumendiko hegoaldeko hegiaren hasieran, itxas mailatik 840 metrotara. Sorusaitzako errepikagailutik Irukurutzetarako bide ondoan, Santutxoko leporik datorren errepide bidegurutzetik 230 metrotara. Agerreburu trikuharria 285 metrotara dago, hego-hegoekialderuntz.
+Bergarako udalerrian dagoen trikuharria, Azkoitiko mugaren ondoan. Frantsesbaso izeneko parajean, Atxobaso tontorreko iparraldean, Elosumendi eta Sorusaitza (Sorodusko haitza) muinoen artean, Elosumendiko hegoaldeko hegiaren hasieran, itxas mailatik 840 metrotara. Sorusaitzako errepikagailutik Irukurutzetarako bide ondoan, Santutxoko leporik datorren errepide bidegurutzetik 230 metrotara. Azkoitia aldetik pagadia du, eta Bergara aldetik pinudia. Agerreburu trikuharria 285 metrotara dago, hego-hegoekialderuntz.
-Bide ertzean dago, Maurketa tumulua baino lehen
+Trikuharriak 3,50 metrotako diametroa eta 10 zentimetroko altuera dituen tumulua dauka. Harlosa bakarreko ganbara, 1,55 x 0,55 x 0,20 metrotakoa, harripiloan erdigunean, ekialde-iparekialde orientatuta, eta iparraldera pixka bat makurtuta. Eraikuntzan erabilitako materialak bertako basaltoak dira.
-Trikuharria da, harlosa lurrean iltzatuta eta tumulua lur parean. Oso kaltetuta dago.
+Albotik pasatzen den pistak mendebaldeko aldea hondatu du.
+urtean industu zuten. Itxura denez, aurretik suharri pusketa batzuk (laskak, noduloak) topa omen ziren alboko pista inguruan, megalito parean; dena dela, inork ez daki non egon daitezkeen.
-COORDENADAS UTM (ED 50): X. 551828 Y. 4778518 Z.840
-DESCRIPCIÓN: Dolmen. Túmulo de 3,50 m de diámetro y 0,10 m de altura. Cámara de una losa (1,55 m x 0,55 m x
-,20 m) centrada en lo que se conserva del galgal, orientada longitudinalmente ENE, ligeramente basculada al N. El
-cuadrante occidental se encuentra dañado por el trazado de la pista que discurre inmediata. Materiales del conjunto,
-basaltos del terreno. No ha sido excavado.
-HISTORIA: Descubierto el 1 de diciembre de 2001 por B. Barrero, I. Gaztelu, G. Mercader, L. Millán y M. Tamayo.
-OBSERVACIONES: Se integra en la delimitación del Conjunto Monumental de la Estación Megalítica de Elosua-
-Plazentzia (BOPV nº 133, de 08.07.2003).
-En el lado de Azkoitia, la parcela donde se emplaza está ocupada por un hayedo trasmocho, y en el de Bergara
-por una explotación de coníferas.
-Se tiene noticia del hallazgo fortuito de fragmentos de silex (lascas, nódulos) en el tramo de pista a la par del
-megalito, si bien se desconoce su paradero.
-Carece de señalización.
-Del Barrio Bazaco, Luis (2011): Megalitos en Gipuzkoa 2002-2011. Inédito. Departamento de Cultura. Gobierno Vasco.
@@ 37. lerroa: / 21. lerroa: @@
 ''(handitzeko, sakatu gainean)''
 <gallery>
+   Frantsesbaso_trikuharria._Ikuspegi_orokorra_01_(Campoarrondo_2013).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Campoarrondo 2013)
+   Frantsesbaso_trikuharria._Ganbara_01_(Campoarrondo_2013).jpg           | Ganbara <br> (Campoarrondo 2013)
+   Frantsesbaso_trikuharria._Ganbara_02_(Campoarrondo_2013).jpg           | Ganbara <br> (Campoarrondo 2013)
+   Frantsesbaso_trikuharria._Ganbara_03_(Campoarrondo_2013).jpg           | Ganbara <br> (Campoarrondo 2013)
 </gallery>
 ==Kokapena==
-[https://www.google.es/maps/@43.155742,-2.363939 ,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']
+[https://www.google.es/maps/@43.155742,-2.363939,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']
 {{#display_map:43.155742, -2.363939 |height=600 |zoom=18| type=earth}}
+[[Fitxategi: Frantsesbaso_trikuharria._Indusketak_(Aranzadi_2019).jpg | thumb | right | 400px | 2019 urteko indusketak (Aranzadi 2019)]]
 ==Historia==
-Telesforo Aranzadik, José Miguel Barandiaranek eta Enrique Egurenek ez zuten aurkitu 1921. urteko udan<ref>[[Dólmenes de Elosua-Plazentzia (eu) | Exploración de dieciseis dólmenes de la sierra Elosua-Plazentzia]]</ref>, bertako mendilerroko trikuarrien miaketa egiteko etorri zirenean.
+===Aurkikuntza (2001)===
+Estazio dolmenikoaren gainontzeko trikuharriak ez bezela, Frantsebaso 2001. urteko abenduak 1ean aurkitu zuten<ref>Megalitos en Gipuzkoa 2002-2011. Luis del Barrio Bazaco (2011) Kultura Saila. Eusko Jaurlaritza</ref>. Taldekideak B. Barrero, I. Gaztelu, G. Mercader, L. Millán eta M. Tamayo izan ziren.
+===Izendapena===
+Eusko Jaurlaritzak 2003.eko ekainak 24an kalifikatu zuen.
+===''Arbasoak'' egitasmoaren indusketak (2019)===
+::<small>''Sarrera nagusia:'' [[Frantsesbaso trikuharria. Indusketak (eu)]]</small>
+[[Arbasoak egitasmoa (eu)|''Arbasoak'']] egitasmoaren barruan, 2019 kanpainan lau tokitan egin zituzten indusketak: [[Agerreburu trikuharria (eu)|Agerreburu]], [[Irukurutzeta trikuharria (eu)|Irukurutzeta]], Frantsesbaso eta [[Sabua tumulua (eu)|Sabua]]. Frantsesbaso indusi gabeko monumentua izanik, aztertu nahi zuten zein motakoa den (dolmena, tumulua, zista), noizkoa eta zer nolako materialak kontserbatzen dituen.
+Indusketak agertu dute hilobia hildako bakarrarendako eraikitakoa dela, hilobi kolektiboak egiteari laga eta indibidualak egitera pasatu zirenekoa; Kantauri-itsasaldeko megalitismoaren azken uneetan kokatu daiteke, Kalkolitoaren bukaera eta Brontze Aroa bitartean.
+Tumuloa arpilatuta zegoen eta ondorioz, aurkitu duten materiala espero zutena baino urriagoa izan da: hezurrik ez, metalik ez… Harri motatan, berriz, aberatsa izan da uzta: suarriak, kuarzoak eta ebakitzeko harrizko tresnak agertu dira, itxura batean hainbat lurraldetako harriekin eginak: Ebro ingurukoak, Trebiñokoak…
 ==Erreferentziak==
+* [https://www.debabarrenaturismo.com/eu/dolmenen-ibilbidea/dolmenak/frantsesbasoa Frantsesbasoa]. Debabarrena Turismoa.
+* [https://www.debabarrenaturismo.com/eu/dolmenen-ibilbidea/txostenak/memoria-frantsesbaso.pdf Memoria de la excavación del dolmen de Frantsesbaso (Azkoitia-Bergara)]. Jesus Tapia (Aranzadi Zientzia Elkartea, Donostia 2019)
 [[Kategoria: Historiaurrea]]