«Mutxaneko etxe zarra (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

11:02, 28 abuztua 2022(e)ko berrikuspena

Aita Domingo / Mutxaneko etxe zarra

Izen formala	Aita Domingo/ Mutxan Etxe-zaharra
Bailara	Irure
Altuera	160 m
Hedadura	0 Ha
Kaletik	1,8 km

Bertako familia

Etxea jausita dago. Aspalditik inor ez da bizi bertan.

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

Aita Domingoren agiri zaharra (1841)
Mutxaneko Ingurua
(Eibarko Udal Artxiboa)
Mutxaneko etxe zaharra eta ola
(J. Arluziaga 2015)
Mutxaneko etxe zaharra
(J. Arluziaga 2015)
Mutxaneko etxe zaharra
(J. Arluziaga 2015)
Mutxaneko etxe zaharra
(J. Arluziaga 2015)
Mutxaneko etxe zaharra
(J. Arluziaga 2015)
Mutxaneko etxe zaharra
(Javitxooo 2014)
Mutxan presa
(Javitxooo 2014)
Mutxan presa, oholak
(J.C. Astiazarán 2021)

Kokapena

(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

Mapa kargatzen...

Baserriaren inguruko kontuak

Baserriaren izena ez da aipatzen XX mende hasierako baserrien udal zerrendan, ezta Iñaki Linazasororen Caseríos de Guipuzcoa (1974), ezta Ramiro Larrañagaren Soraluze-Placencia de las Armas. Monografía histórica liburuan (1993), ezta Soraluzeko baserriak liburuan (2003).

Luis Maria Mujikaren Euskal toponimiazko materialeak liburuan (1989) badatoz Aita Domingo eta Aitadomingopotzua izeneko etxe/baserria Soraluzen^[1]. Agirietan inoiz Aita Domingo Orue moduan ere agertu izan da (1841).

Baserriaren azken jabeak ‘Mutxa’ zuen izena. Hortik datorkio ‘Mutxaneko’ izena.

Bada Aittantxaboletarekin lotzen duena. Txabola haura Aita Domingo baserriarena izango zen, eta hortik izena: Aittan txabola^[2].

Aita Domingo baserria, edo Mutxaneko etxe zaharra, ola izandakoa da, Sagarraga-torreko jaunarena.

Aipamen zaharrena XV. mende bukaerakoa da. Zerga sistema berria zela eta, Gipuzkoako burdinolen zerrenda egin zuten (Medina del Campo, 1497/08/18) eta, 200 bat izenen artean, Soraluzeko Sagarraga agertzen da^[3]. Gerora forja bihurtu zen, armagintzan aritzeko. Pedro de Sagarragak 950 moskete egin zituen 1597 urtean, Ramiro Larrañagak Boletin de la R.S.B.A.P. aldizkarian idatzitako artikuluan, Sagarraga: casa solar y ferrería izeneko artikuluan jasotzen duenez.

Eraikin nagusia baino gorago bere presa dauka, Mutxan presa izenekoa, eta batetik bestera erretena. Ola nahiko egoera eskasean dago, eta erretena lurrez beteta; presa, berriz, osorik gordetzen da, oraindik babesteko oholak erakusten dituela.

Mutxan presa eta Mutxaneko etxe zarra Javier Martín Lapeyra-k ere aipatzen ditu, La traída de aguas de Sagar-erreka a Eibar artikuluan.

Erreferentziak

↑ Euskal toponimiazko materialeak. XVI alea. Gipuzkoako mendebaldea. Soraluze, Bergara, Aretxabaleta.
↑ Atsedentxaboleta. Bergarako euskara.
↑ La industria del hierro en Guipúzcoa (siglos XIII-XVI). Luis Miguel Díez de Salazar (La ciudad hispánica 1985).

[1] Euskal toponimiazko materialeak. XVI alea. Gipuzkoako mendebaldea. Soraluze, Bergara, Aretxabaleta.

[2] Atsedentxaboleta. Bergarako euskara.

[3] La industria del hierro en Guipúzcoa (siglos XIII-XVI). Luis Miguel Díez de Salazar (La ciudad hispánica 1985).

[1]

[2]

[3]

@@ 44. lerroa: / 44. lerroa: @@
-Aita Domingo baserria, edo Mutxaneko etxe zaharra, ola izandakoa da, [[Sagarraga-torre baserria (eu)|Sagarraga-torre]]ko jaunarena. Esateko, Pedro de Sagarragak 950 moskete egin zituen 1597 urtean. Halaxe dio [[Ramiro Larrañaga (eu)|Ramiro Larrañaga]]k Boletin de la R.S.B.A.P. aldizkarian idatzitako artikuluan, [[Sagarraga casa solar y ferrería (eu)|Sagarraga: casa solar y ferrería]] izenekoa.
+Aita Domingo baserria, edo Mutxaneko etxe zaharra, ola izandakoa da, [[Sagarraga-torre baserria (eu)|Sagarraga-torre]]ko jaunarena.
-Gorago bere presa dauka, ''Mutxan presa'' izenekoa, eta batetik bestera erretena. Ola nahiko egoera eskasean dago, eta erretena lurrez beteta; presa, berriz, osorik gordetzen da, oraindik babesteko oholak erakusten dituela.
+Aipamen zaharrena XV. mende bukaerakoa da. Zerga sistema berria zela eta, Gipuzkoako burdinolen zerrenda egin zuten (Medina del Campo, 1497/08/18) eta, 200 bat izenen artean, Soraluzeko Sagarraga agertzen da<ref>La industria del hierro en Guipúzcoa (siglos XIII-XVI). Luis Miguel Díez de Salazar (La ciudad hispánica 1985).</ref>. Gerora forja bihurtu zen, armagintzan aritzeko. Pedro de Sagarragak 950 moskete egin zituen 1597 urtean, [[Ramiro Larrañaga (eu)|Ramiro Larrañaga]]k Boletin de la R.S.B.A.P. aldizkarian idatzitako artikuluan, [[Sagarraga casa solar y ferrería (eu)|Sagarraga: casa solar y ferrería]] izeneko artikuluan jasotzen duenez.
+Eraikin nagusia baino gorago bere presa dauka, ''Mutxan presa'' izenekoa, eta batetik bestera erretena. Ola nahiko egoera eskasean dago, eta erretena lurrez beteta; presa, berriz, osorik gordetzen da, oraindik babesteko oholak erakusten dituela.
 Mutxan presa eta Mutxaneko etxe zarra Javier Martín Lapeyra-k ere aipatzen ditu, [[La traída de aguas de Sagar-erreka a Eibar (eu)|''La traída de aguas de Sagar-erreka a Eibar'']] artikuluan.