View source for Udalbatzak eta alkateak. Demokrazia (eu)

[[Fitxategi: Udaletxea._Ikuspegi_orokorra_(Garikoitz_Estornés_Zubizarreta_1991).jpg | thumb | right | 400px | Udaletxea (Garikoitz Estornés 1991)]]
::<small>''Udalaren bilakaera historian zehar ikusteko, [[Udala (eu)]]''</small>

==1979ko udal hauteskundeak==
Francisco Francoren diktadura ostean, Espainian hainbat aldaketa egin ziren erregimena aldatzeko. Aldaketa politikoaren erreferenduma (1976/12/15), lehen hauteskunde askeak (1977/06/15), konstituzioa onartzeko erreferenduma (1978/12/06) eta bigarren hauteskunde orokorrak (1979/03/01).

Ostean lehen udal hauteskundeak egin ziren, 1979/04/03 egunean. Ordutik hona, lau urtetan behin egin izan dira (gehienetan maiatzean).

Udal hauteskundeetan herriko zinegotziak aukeratzen dira. Zerrendak aurkezten dira, gehienetan alderdi politikoenak, eta hautesle bakoitzak berea hautatzen du. Botoen arabera zinegotziak aukeratzen dira, D'Hondt legea erabiliz. Lehen udal batzarrean zinegotziek alkatea aukeratzen dute, gehiengo osoz; hala ez balitz, alkatea zerrenda bozkatuen lehena izango da.

Udal hauteskundeak egiten diren egun berberean Gipuzkoako Batzar Orokorrak aukeratzen dira; eta Batzarrek, gero, Diputatu Nagusia.


==Bitxikeriak==
===Zinegotzi kopurua===
Zinegotzien kopurua biztanleen arabera denez, 1979 urtean Soraluzek 13 zinegotzi aukeratu zituen. Baina biztanleria behera zetorrenez, 1991 urteko hauteskundeak 11 zinegotzi aukeratu ziren, erroldak 5.000 biztanle baino gutxiago zuen eta. Ordutik hona zinegotzi kopurua mantendu egin da.

Beraz, 1983-2019 tartean 127 hautetsi aukeratu dira. Baina udaletik pasatakoen kopurua ez da hori: alde batetik, zinegotzi batzuk ezin izan dute bere epeak bukatu eta ordezkoak sartu dira; bestetik, zinegotzi batzuk behin baino gehiagotan izan dira Udalbatzaren partaide. Denetara, aipatutako tarte horretan 80 pertsona izan dira guztira. 

===Alkate aukeratzeko modua===
2015 urte artean, alkatea beti izan da zerrenda bozkatuarena. Hurrengo bi agintaldietan jokabide hau eten zen, eta bi zerrenden arteko koalizioak izan ziren. 2023.ean alkatea zerrenda bozkatuarena izan zen berriro.

===Jenero kontuak===
Gizartearen beste arlotan moduan, Soraluzeko Udalbatzetan gizonek gehiengoa osatzen dute: 1983tik hona 129 hautetsi izan dira, horretatik 87 gizonezkoak (%67a) eta 42 andrazkoak (%33a) izan direla. Azken hiru udal hauteskundeak kontutan hartuta (2011-2019), ratioa igo da, baina oraindik ez da parekidetasunara lortu: 33 hautetsitik 19 gizonezkoak dira (%58a) eta 14 andrazkoak (%42).

Alkateei erreparatuta, den denak gizonezkoak izan dira, bat ezik: Ihart Arluziaga (2011-2015).

===Ibilbide luzeko zinegotzi eta alkateak===
2019-2023 tartea bukatzen denean Iker Aldazabal Basaurik 24 urte egingo ditu. Ostean bi andra sozialista datoz, 20 urte egindako Soledad del Bosque Zarobe (1995tik 2015 arte) eta Patricia Bolinaga Albéniz, 20 urte beteko dituela 2023-2027 tartean.

Badira 16 urte egin dituenak ere. Rafael Varela Iriondok egin ditu (1991-2003 eta 2011-2015); eta 2019-2023 tartea bukatzen denean, Roke Akizu Azpirik

Alkate moduan Luis Felipe Galarragak 12 urteko marka jarri zuen (1987-1999). Iker Aldazabal Basaurik beste zortzi egin zituen (2015-2023). Alberto Sudupe Oregik bigarren agintaldi hasi zuen, baina bukatu baino lehen hil zen. Gainontzeko alkateak agintaldi bakarrekoak izan dira.

==1979/04/03ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Jesús M. Akizu || EAJ-PNV || 1979-1983 || Alkatea
|-
| José Urresti || EAJ-PNV || 1979-1983 || 
|-
| Julio Zuloaga || EAJ-PNV || 1979-1983 || 
|-
| Miren Alberdi || EAJ-PNV || 1979-1983 || 
|-
| Domingo Osa || EAJ-PNV || 1979-1983 || 
|-
| Ion Aramburu || EAJ-PNV || 1979-1983 || 
|-
| José Francisco Aizpuru Eguren || SIE || 1979-1983 || 
|-
| Bittor Trebiño || SIE || 1979-1983 || 
|-
| Santos Elizburu || SIE || 1979-1983 || 
|-
| Pablo Mauricio Muro Velasco || SIE || 1979-1983 || 
|-
| Elías Lakuesta || SIE || 1979-1983 || 
|-
| Juan María Borinaga López || PSE-PSOE || 1979-1983 || 
|-
| Domingo del Bosque || PSE-PSOE || 1979-1983 || 
|}


==1983/05/08ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| José Angel Basauri || EAJ-PNV || 1983-1987 || Alkatea
|-
| Luis Javier Oregi || EAJ-PNV || 1983-1987 || 
|-
| Agustín Gabilondo || EAJ-PNV || 1983-1987 || 
|-
| José Antonio Ganchegi || EAJ-PNV || 1983-1987 || 
|-
| Miren Alberdi || EAJ-PNV || 1983-1987 || 
|-
| Domingo Osa || EAJ-PNV || 1983-1987 || 
|-
| Juan María Borinaga López || PSE-PSOE || 1983-1987 || 
|-
| José Tardío || PSE-PSOE || 1983-1987 || 
|-
| Elías de Castro Aparicio || PSE-PSOE || 1983-1987 || 
|-
| Francisco Javier Gabilondo || HB || 1983-1987 || 
|-
| Cristóbal Arribillaga || HB || 1983-1987 || 
|-
| José Joaquín Hernaltes || HB || 1983-1987 || 
|-
| Fernando Alberdi || EE || 1983-1987 || 
|}


==1987/06/10ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Luis Felipe Galarraga Arana || EAJ-PNV || 1987-1991 || Alkatea
|-
| Juan Antonio Garitano Larrañaga || EAJ-PNV || 1987-1991 || 
|-
| José Martín Oregi Osoro || EAJ-PNV || 1987-1991 || 
|-
| M. Concepción Iriondo Jauregi || EAJ-PNV || 1987-1991 || 
|-
| José Francisco Aizpuru Eguren || HB || 1987-1991 || 
|-
| Rosa Etxeberria Arizaga || HB || 1987-1991 || 
|-
| Pablo Mauricio Muro Velasco || HB || 1987-1991 || 
|-
| Jesús Artolazabal Arluziaga || EA || 1987-1991 || 
|-
| Luis Kortabarria Aranburu || EA || 1987-1991 || 
|-
| Marino Azkona Miguel || EA || 1987-1991 || 
|-
| Juan María Borinaga López || PSE-PSOE || 1987-1991 || 
|-
| Elías de Castro Aparicio || PSE-PSOE || 1987-1991 || 
|-
| Xabier Iñurrieta Labayen || EE || 1987-1991 || 
|}


==1991/05/26ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Luis Felipe Galarraga Arana || EAJ-PNV || 1991-1995 || Alkatea
|-
| Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 1991-1995 || 
|-
| M. Angeles Ariznabarreta || EAJ-PNV || 1991-1995 || 
|-
| José Oregi || EAJ-PNV || 1991-1995 || 
|-
| Jesús Orbea || EAJ-PNV || 1991-1995 || 
|-
| Maite Narbaiza || EA || 1991-1995 || 
|-
| Rosa Etxeberria Arizaga || HB || 1991-1995 || 
|-
| Ramón Argarate || HB || 1991-1995 || 
|-
| Pilar Valero || HB || 1991-1995 || 
|-
| Ignacio Borinaga López || PSE-EE || 1991-1995 || 
|-
| M. Angeles Ocariz || PSE-EE || 1991-1995 || 
|}


==1995/05/28ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Luis Felipe Galarraga Arana || EAJ-PNV || 1995-1999 || Alkatea
|-
| Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 1995-1999 || 
|-
| Juan Luis Ugarte || EAJ-PNV || 1995-1999 || 
|-
| M. Angeles Ariznabarreta || EAJ-PNV || 1995-1999 || 
|-
| Ramón Argarate || HB || 1995-1999 || 
|-
| Lourdes Txurruka || HB || 1995-1999 || 
|-
| Pilar Valero || HB || 1995-1999 || 
|-
| Ignacio Borinaga || PSE-EE || 1995-1999 || 
|-
| Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 1995-1999 || 
|-
| Maite Narbaiza || EA || 1995-1999 || 
|-
| José Luis Badiola Quintanilla || EA || 1995-1999 || 
|}


==1999/06/13ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Alberto Sudupe Oregi || EAJ-PNV || 1999-2003 || Alkatea
|-
| Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 1999-2003 || 
|-
| Nerea Isasti Arzuaga || EAJ-PNV || 1999-2003 || 
|-
| Oscar Gabilondo Ezenarro || EAJ-PNV || 1999-2003 || 
|-
| Jabier Garmendia Ondarra || EAJ-PNV || 1999-2003 || 
|-
| José Luis Badiola Quintanilla || EA || 1999-2003 || 
|-
| Ezozi Larrañaga Orbea || EH || 1999-2003 || 
|-
| Regina Maiztegi Aboitiz || EH || 1999-2001 || Ez zuen bukatu
|-
| Iñaki Saez Arreitunandia || EH || 1999-2003 || 
|-
| José Luis Arizaga Urizar || EH || 2001-2003 || Regina Maiztegiren ordezkoa
|-
| Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 1999-2003 || 
|-
| Francisco Javier Nuñez Álvarez || PP || 1999-2003 || 
|}


==2003/05/25ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Alberto Sudupe Oregi || EAJ-PNV/EA || 2003-2005 || Alkatea (ez zuen bukatu)
|-
| Oscar Gabilondo Ezenarro || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 || Alkatea (Alberto Suduperen ostekoa 2005-2007)
|-
| Nerea Pérez Temprano || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 || 
|-
| Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 || 
|-
| Mirari Olertza Telleriarte || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 || 
|-
| Maite Oregi Artolazabal || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 || 
|-
| José Luis Badiola Quintanilla || EAJ-PNV/EA || 2005-2007 || Alberto Soduperen ordezkoa
|-
| José Luis Arizaga Urizar || SAH || 2003-2007 || 
|-
| Monica Muro Pérez de Heredia || SAH || 2003-2007 || 
|-
| José Agustín Moro Zurriarain || SAH || 2003-2007 || 
|-
| Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 2003-2007 || 
|-
| Francisco Javier Nuñez Álvarez || PP || 2003-2007 || 
|}

==2007/05/27ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| José Luis Arizaga Urizar || EAE-ANV || 2007-2011 || Alkatea
|-
| Larraitz Lakuesta de la Fuente || EAE-ANV || 2007-2011 || 
|-
| Aitor Prieto Oregi || EAE-ANV || 2007-2011 || 
|-
| Oscar Gabilondo Ezenarro || EAJ-PNV || 2007-2011 || 
|-
| Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2007-2011 || 
|-
| Maite Oregi Artolazabal || EAJ-PNV || 2007-2011 || 
|-
| Roke Akizu Azpiri || EA || 2007-2011 || 
|-
| Mikel Santiago Arizaga || EA || 2007-2011 || 
|-
| Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 2007-2011 || 
|-
| Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2007-2011 || 
|-
| María Garmendia Martín || PP || 2007-2011 || 
|}


==2011/05/22ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Ihart Arluziaga || EA/Alternatiba || 2011-2015 || Alkatea
|-
| Roke Akizu Azpiri || EA/Alternatiba || 2011-2015 || 
|-
| Lorea de Castro Lete || EA/Alternatiba || 2011-2015 || 
|-
| Mikel Argarate || EA/Alternatiba || 2011-2015 || 
|-
| Mikel Santiago Arizaga || EA/Alternatiba || 2011-2015 || 
|-
| Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2011-2015 || 
|-
| Nagore Zabala Arrieta || EAJ-PNV || 2011-2015 || 
|-
| Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2011-2015 || 
|-
| Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 2011-2015 || 
|-
| Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 2011-2015 || 
|-
| Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2011-2015 || 
|}


==2015/05/24ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Unai Larreategi Azurmendi || EH Bildu || 2015-2019 || 
|-
| Roke Akizu Azpiri || EH Bildu || 2015-2019 || 
|-
| Lorea de Castro Lete || EH Bildu || 2015-2019 || 
|-
| Ainhoa Unamuno Aranburu || EH Bildu || 2015-2019 || 
|-
| Xabier Arribillaga Beretxinaga || EH Bildu || 2015-2019 || 
|-
| Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2015-2019 || Alkatea
|-
| Nagore Zabala Arrieta || EAJ-PNV || 2015-2019 || 
|-
| Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2015-2019 || 
|-
| Jabier Garmendia Ondarra || EAJ-PNV || 2015-2019 || 
|-
| Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2015-2019 || 
|-
| Iñaki Rubio Torrientes || PSE-EE || 2015-2019 || 
|}


==2019/05/28ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Unai Larreategi || EH Bildu || 2023-2027 || Alkatea
|-
| Ana Rosa Maiztegi || EH Bildu || 2023-2027 || 
|-
| Maite Quintanilla || EH Bildu || 2023-2027 || 
|-
| Iker Uzin || EH Bildu || 2023-2027 || 
|-
| Jone Alberdi || EH Bildu || 2023-2027 || 
|-
| Ainara Osoro || EH Bildu || 2023-2027 || 
|-
| Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2023-2027 ||
|-
| Veronica Galarraga || EAJ-PNV || 2023-2027 || 
|-
| Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2023-2027 || 
|-
| Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2023-2027 || 
|-
| Iñaki Rubio Torrientes || PSE-EE || 2023-2027 || 
|}


==2023/05/26ko udalbatza==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
|-
| Unai Larreategi || EH Bildu || 2019-2023 || Alkatea
|-
| Ana Rosa Maiztegi || EH Bildu || 2019-2023 || 
|-
| Maite Quintanilla || EH Bildu || 2019-2023 || 
|-
| Roke Akizu Azpiri || EH Bildu || 2019-2023 || 
|-
| Jone Alberdi || EH Bildu || 2019-2023 || 
|-
| Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2019-2023 || 
|-
| Veronica Galarraga || EAJ-PNV || 2019-2023 || 
|-
| Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2019-2023 || 
|-
| Abel Olaizola || EAJ-PNV || 2019-2023 || 
|-
| Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2019-2023 || 
|-
| Iñaki Rubio Torrientes || PSE-EE || 2019-2023 || 
|}


==Siglak eta zerrendak==
::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
! width="100 px" style="background:Lime" | Siglak
! width="200 px" style="background:Lime" | Zerrenda
! width="300 px" style="background:Lime" | Azalpenak
|-
| EA || Eusko Alkartasuna 
| EAJ-PNV banandu zenetik, bost aldiz aurkeztu dira (1987-2007). <br> 2003 urtean EAJ-PNVrekin batera aurkeztu ziren. <br> 2011tik aurrera ezker abertzalearekin aurkeztu dira: EA-Alternatiba eta EH Bildu.
|-
| EA/Alternatiba || Koalizioa: <br> Eusko Alkartasuna & Alternatiba 
| Behin aurkeztu ziren, 2011 urtean. <br> Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, zerrendetan hainbat lagun sartu ziren.
|-
| EAE-ANV || Eusko Abertzale Ekintza-Acción Nacionalista Vasca 
| Behin aurkeztu ziren, 2007 urtean. <br> Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, EAE-ANV alderdi legalak izena utzi zien
|-
| EAJ-PNV || Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco 
| Udal hauteskunde guztietara aurkeztu da, 2003koa kenduta, EArekin batera aurkeztu zelako.
|-
| EAJ-PNV/EA || Koalizioa: <br> Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco & Eusko Alkartasuna
| Behin bakarrik aurkeztu ziren elkarrekin, 2003 urtean.
|-
| EE || Euskadiko Ezkerra
| Hiru aldiz aurkeztu zen, 1983, 1987 eta 1991. <br> Gero, PSE-PSOErekin batu ziren.
|-
| EH || Euskal Herritarrok
| Herri Batasuna legez kanpo zegoenez, 1999 zerrenda hau prestatu eta aurkeztu zen.
|-
| EH Bildu || Euskal Herria Bildu
| Sortu (Herri Batasuna ohia), Eusko Alkartasuna, Alternatiba eta, aldi batzuetan, Aralar. <br> Azken bi hauteskundetan aurkeztu dira, 2015 eta 2019.
|-
| HB || Herri Batasuna
| Lau aldiz aurkeztu zen (1983-1995), debekatu zuten arte. <br> Ordutik aurrera hainbat modu izan ditu hauteskundetara aurkezteko: EH, SAH, EAE-ANV, EA-Alternatiba eta EH Bildu.
|-
| PP || Partido Popular
| 
|-
| PSE-EE || Partido Socialista de Euskadi-Euskadiko Ezkerra
| 1995tik aurrera sortu zuten bi partiduak ordezten ditu.
|-
| PSE-PSOE || Partido Socialista de Euskadi-Partido Socialista Obrero Español
| 1995tik aurrera PSE-EEk ordeztu zuen.
|-
| SAH || Soraluzeko Askatasun Haizeak
| Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, 2003 zerrenda hau prestatu eta aurkeztu zen.
|-
| SIE || Soraluzeko Independienteen Elkartea
| Lehen udal hauteskunderako ezkerreko abertzaleak aurkeztutako zerrenda. <br> Gerora, partaideak hainbat alderditan banandu ziren.
|}


==Erreferentziak==

[[Kategoria: Udala]]
[[Kategoria: XX. mendeko historia]]