«Eskribauak (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| 2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
Eskribauak, herri funtzionarioak ziren, gaur eguneko ''notarioen'' antzekoak. Bi aldeen arteko itunak, salmentak, akordioak, betebeharrak... eskrituretan (= ''idazkiak'') jasotzen zituzten, eta beraien sinadura egiaren ikurra zen. Inoiz udalaren erabakiak ere jasotzen zituzten, idazkaririk ez zenean. | Eskribauak, herri funtzionarioak ziren, gaur eguneko ''notarioen'' antzekoak. Bi aldeen arteko itunak, salmentak, akordioak, betebeharrak... eskrituretan (= ''idazkiak'') jasotzen zituzten, eta beraien sinadura egiaren ikurra zen. Inoiz udalaren erabakiak ere jasotzen zituzten, idazkaririk ez zenean. | ||
Izena eskribaua edota ''erret eskribaua'' izaten zen, erregearen baimena edo izendapena behar zutelako. Honetaz gain, eskribau kopurua legez mugatua zuten herrietan ''zenbaki-eskribauak''<ref>Escribano del numero.</ref> | Izena eskribaua edota ''erret eskribaua'' izaten zen, erregearen baimena edo izendapena behar zutelako. Honetaz gain, eskribau kopurua legez mugatua zuten herrietan ''zenbaki-eskribauak''<ref>Escribano del numero.</ref> esaten zitzaien. Eskribau hauek herriko monopolioa zuten; hau da, kanpoko eskribauek ezin zuten herri hartan lanik egin. Alderantziz bai, erret eskribauek Gaztelako erresumako beste edozein herritan egin zezakeen bere lana... herri hartan ''zenbaki-eskribauak'' ez baziren behintzat! | ||
==Soraluzeko eskribauak== | |||
Soraluzeren eskribauak egon ziren Ertarotik 1.848 urtean ''Notaritzaren berrantolaketa'' ezarri zen arte, eskribauak desagertuz. Dena dela, gordetzen den agiri zaharrena 1.509 urtekoa da, aurrekoak Eibarko bombardaketan (1.936-1.937) erre ziren eta. | Soraluzeren eskribauak egon ziren Ertarotik 1.848 urtean ''Notaritzaren berrantolaketa'' ezarri zen arte, eskribauak desagertuz. Dena dela, gordetzen den agiri zaharrena 1.509 urtekoa da, aurrekoak Eibarko bombardaketan (1.936-1.937) erre ziren eta. | ||
Soraluzeko eskribau gehienak erret zenbaki-eskribauak izaten ziren (''real y del número''). | |||
Soraluzeko eskribau gehienak ''real y del número'' | |||
Gaur eguneko notarioen moduan, eskribau lana oso maila altukoa zen. Zerrenda aztertzerakoan abizen batzuk behin eta berriz agertzen dira (Irure, Iraola, Hernizketa, Larreategi...), herriko famili aberatsenak garai batean. [[Juan Garcia de Uribarri (eu)|Juan García de Uribarri]] merkatari arrasatear aberatsa ere Soraluzeko alkatea eta eskribaua izan zen. | Gaur eguneko notarioen moduan, eskribau lana oso maila altukoa zen. Zerrenda aztertzerakoan abizen batzuk behin eta berriz agertzen dira (Irure, Iraola, Hernizketa, Larreategi...), herriko famili aberatsenak garai batean. [[Juan Garcia de Uribarri (eu)|Juan García de Uribarri]] merkatari arrasatear aberatsa ere Soraluzeko alkatea eta eskribaua izan zen. | ||
| 34. lerroa: | 27. lerroa: | ||
| 1522-1541 || Martín Martínez de Irure | | 1522-1541 || Martín Martínez de Irure | ||
|- | |- | ||
| 1525-1554 || Juan | | 1525-1554 || Juan Gartzía de Uribarri | ||
|- | |- | ||
| 1536-1545 || Juan Ibáñez de Irure | | 1536-1545 || Juan Ibáñez de Irure | ||
16:44, 9 iraila 2019(e)ko berrikuspena
Eskribauak
Eskribauak, herri funtzionarioak ziren, gaur eguneko notarioen antzekoak. Bi aldeen arteko itunak, salmentak, akordioak, betebeharrak... eskrituretan (= idazkiak) jasotzen zituzten, eta beraien sinadura egiaren ikurra zen. Inoiz udalaren erabakiak ere jasotzen zituzten, idazkaririk ez zenean.
Izena eskribaua edota erret eskribaua izaten zen, erregearen baimena edo izendapena behar zutelako. Honetaz gain, eskribau kopurua legez mugatua zuten herrietan zenbaki-eskribauak[1] esaten zitzaien. Eskribau hauek herriko monopolioa zuten; hau da, kanpoko eskribauek ezin zuten herri hartan lanik egin. Alderantziz bai, erret eskribauek Gaztelako erresumako beste edozein herritan egin zezakeen bere lana... herri hartan zenbaki-eskribauak ez baziren behintzat!
Soraluzeko eskribauak
Soraluzeren eskribauak egon ziren Ertarotik 1.848 urtean Notaritzaren berrantolaketa ezarri zen arte, eskribauak desagertuz. Dena dela, gordetzen den agiri zaharrena 1.509 urtekoa da, aurrekoak Eibarko bombardaketan (1.936-1.937) erre ziren eta.
Soraluzeko eskribau gehienak erret zenbaki-eskribauak izaten ziren (real y del número).
Gaur eguneko notarioen moduan, eskribau lana oso maila altukoa zen. Zerrenda aztertzerakoan abizen batzuk behin eta berriz agertzen dira (Irure, Iraola, Hernizketa, Larreategi...), herriko famili aberatsenak garai batean. Juan García de Uribarri merkatari arrasatear aberatsa ere Soraluzeko alkatea eta eskribaua izan zen.
Eskribauen zerrenda
Epea Izena 15xx-1522 Martín Ibañez de Irure 15xx-1525 Anton Ibañez de Espilla 1509-1525 Andrés Ibáñez de Irure 1522-1541 Martín Martínez de Irure 1525-1554 Juan Gartzía de Uribarri 1536-1545 Juan Ibáñez de Irure 1541-15xx Pedro Pérez de Arreguia 1546-1581 Francisco de Irure 1553-1580 Juan de Churruca 1559-1595 Martín de Irure 1559-1619 Martín de Iraola 15xx-15xx Domingo de Loyola 1581-1609 Juan de Armendia 1590-1610 Lucas de Iraola 1629-1672 Juan de Hernizqueta 1667-1683 Francisco de Hernizqueta 1676-1704 Domingo de Solagüen 1681-1722 Ignacio de Hernizqueta 1694-1700 José Antonio de Arbe 1738-1751 Juan Francisco de Gorbea 1744-1763 Agustín de Azcarate 1747-1755 José Ignacio de Ibarrolaburu 1764-1818 Manuel Antonio de Larreategui 1818-1826 Ramón de Larreategui 1827-1844 José de Aguirrebeña 1844-1848 Manuel de Arrate
Erreferentziak
- ↑ Escribano del numero.