«Julian Arana (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

Hauxe da oraingo bertsioa, 01:43, 25 iraila 2020 data duena

Julián Arana Ituarte el tigre placentino

Jaio	1908/12/25
Hil	1967/12/21
Profila	Kirolaria (puntista)

Bizitza profesionala

1922 urte bukaeran, hamabi-hamahiru urtekin, Madrila eruan zuten, kontratuaz. Hilabete batzuetan bertako Moderno frontoian jokatu zuen, "pelotarikume" moduan. Aurrean jokatzen zuen.

Ameriketako lehen urteak

Madrilgo sasoia bukatu zenean Cienfuegos-era (Cuba) egin zuen salto, Jai Alai frontoira. Eta hurrengo urtean, 1924an, La Habanako Habana-Madrid frontoira.

Eta Cubatik Estatu Batuetara pasa zen: 1925 urtean Miamiko (Florida) Hai-Aleah frontoian jokatu zuen, eta geroago Orleans Berriko (Luisiana) Jai Alaian. Hemendik Chicagoko (Illinois) Rainbow frontoira pasa zen, eta bertan denboraldi batzuk egin zituen.

Chicagotik Euskal Herrira itzuli zen, eta urtebete egin zuen Urumea (Donostia) eta Euskalduna (Bilbao) frontoietako kantxetan.

Baina segituan Ameriketara itzuli zen. Hurrengo urteak, 1929tik 1933 arte La Habanako Jai Alai frontoian egin zuen lan (Ohiuen jauregia). Eta 1934ko otsailak 11an Veracruz-era (Mexiko) heldu zen^[1], hurrengo bi urteak hiriburu aztekan dagoen México frontoian jokatzeko^[2].

Jai Alai frontoia (La Habana)

Asiako urteak

Mexicotik Shangai-ra (Txina) joan zen, eta hainbat urte egin zituen bertako Auditorium frontoian^[3].

1940 urtean Manilako (Filipinak) Jai Alai frontoia zabaldu zutenean bertara eraman zuten, inauguraziorako. Eta bartan geratu zen Japoneko gudariek Manilan sartu arte (1941ko abendua).

Atzera Ameriketara

Filipinetatik hanka egin eta gero, Madrid, Zaragoza, Bartzelona, Bilbao eta Donostiako frontoietan aritu zen.

Baina ez zuen asko iraun penintsulan, aurki Mexikora pasa zen berriro, México frontoira hain zuzen.

Bertan bi denboraldi egin zituen (1946-1948) eta hurrengo biak (1948-1950) Miamiko (Florida) Biscaynen. 1951 urtean Mexikora bueltatu zen atzera, Tijuanara, Palacio frontoian aritzeko.

Madrilen hil zen, 58 urtekin.

Zezenketaren iragarkia

Félix Etxaniz eta Julián Arana Gila tabernatik irtetzen
(A. Bolumburu 1949)

1949 urteko zezenketa: Julián Arana eta Félix Etxaniz

Gehiago jakiteko, sakatu hemen.

1949 urteko Andramaritako bezperan, abuztuak 14an haiz zuzen, zezenketa antolatu zuten. Bi toreatzaile izan ziren, herrikoak biak: Julian Arana Ituarte (el Tigre) eta Félix Etxaniz (el Arruza placentino) bere laguna.

Bi zekor ekarri zituzten, Calahorrako Jesús Díaz Díaz ganadutegitik. Honetaz gain, Josetxu Etxebarria Bilboko nobilleroa ekarri zuten, director de lidia moduan.

Erreferentziak

Arana el tigre. Zestapuntaren lagunak.
Historia, ciencia y código del Juego de Pelota, Luis Bombín Fernández (Barcelona 1946).

↑ Iberoamerikako migrazio mugimenduak. Portal de Archivos Españoles (Ministerio de Cultura y Deporte).
↑ Mexikoko sarrerei buruz informazio gehiago izateko, sakatu hemen.
↑ Auditorium frontoi hau Frantziako emakidan edo kontzesioan zegoen.

[1] Iberoamerikako migrazio mugimenduak. Portal de Archivos Españoles (Ministerio de Cultura y Deporte).

[2] Mexikoko sarrerei buruz informazio gehiago izateko, sakatu hemen.

[3] Auditorium frontoi hau Frantziako emakidan edo kontzesioan zegoen.

[1]

[2]

[3]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Pertsona (eu)
   | izena   = Julián Arana Ituarte <br> ''el tigre placentino''
-  | irudia  =
+  | irudia  = Julian_Arana_Ituarte._Erretratua.jpg
-  | jaio    = 1919/12/25
+  | jaio    = 1908/12/25
-  | hil     =
+  | hil     = 1967/12/21
   | profila = Kirolaria (puntista)
 }}
 ==Bizitza profesionala==
-urtean, hamahiru urtekin, Madrila eruan zuten, kontratuaz.
+urte bukaeran, hamabi-hamahiru urtekin, Madrila eruan zuten, kontratuaz. Hilabete batzuetan bertako ''Moderno'' frontoian jokatu zuen, "pelotarikume" moduan. Aurrean jokatzen zuen.
-urtarrilan Ameriketara joan zen, eta otsailak 11an Veracruz-era (Mexiko) heldu zen<ref>[http://pares.mcu.es/MovimientosMigratorios/detalle.form?nid=4635 Iberoamerikako migrazio mugimenduak]. Portal de Archivos Españoles (Ministerio de Cultura y Deporte).</ref>. Luis Bombín idazleak, bere ''Historia, ciencia y código del juego de la pelota'' liburuan (1946) Veracruzera beharrean Cienfuegos-era (Cuba) joan zela esaten du.
+===Ameriketako lehen urteak===
+Madrilgo sasoia bukatu zenean Cienfuegos-era (Cuba) egin zuen salto, ''Jai Alai'' frontoira. Eta hurrengo urtean, 1924an, La Habanako ''Habana-Madrid'' frontoira.
-Mexikotik Estatu Batuetara salto egin zuen: New Orleans,  Miami, Chicago... Azken herri honetan urte batzuk egin zituen, segururena gerra bukatu artean.
+Eta Cubatik Estatu Batuetara pasa zen: 1925 urtean Miamiko (Florida) ''Hai-Aleah'' frontoian jokatu zuen, eta geroago Orleans Berriko (Luisiana) ''Jai Alai''an. Hemendik Chicagoko (Illinois) ''Rainbow'' frontoira pasa zen, eta bertan denboraldi batzuk egin zituen.
+Chicagotik Euskal Herrira itzuli zen, eta urtebete egin zuen ''Urumea'' (Donostia) eta ''Euskalduna'' (Bilbao) frontoietako kantxetan.
+Baina segituan Ameriketara itzuli zen. Hurrengo urteak, 1929tik 1933 arte La Habanako ''Jai Alai'' frontoian egin zuen lan (''Ohiuen jauregia''). Eta 1934ko otsailak 11an Veracruz-era (Mexiko) heldu zen<ref>[http://pares.mcu.es/MovimientosMigratorios/detalle.form?nid=4635 Iberoamerikako migrazio mugimenduak]. Portal de Archivos Españoles (Ministerio de Cultura y Deporte).</ref>, hurrengo bi urteak hiriburu aztekan dagoen ''México'' frontoian jokatzeko<ref>Mexikoko sarrerei buruz informazio gehiago izateko, sakatu [[Media: Julian_Arana_Ituarte._Registro_Nacional_de_Extranjeros_en_México.pdf | ''hemen'']].</ref>.
 [[Fitxategi: Pilota._Jai-Alai_frontoia_(La_Habana).jpg | thumb | center | 800px | Jai Alai frontoia (La Habana)]]
+===Asiako urteak===
+Mexicotik Shangai-ra (Txina) joan zen, eta hainbat urte egin zituen bertako ''Auditorium'' frontoian<ref>''Auditorium'' frontoi hau Frantziako emakidan edo kontzesioan zegoen.</ref>.
+urtean Manilako (Filipinak) ''Jai Alai'' frontoia zabaldu zutenean bertara eraman zuten, inauguraziorako. Eta bartan geratu zen Japoneko gudariek Manilan sartu arte (1941ko abendua).
+===Atzera Ameriketara===
+Filipinetatik hanka egin eta gero, Madrid, Zaragoza, Bartzelona, Bilbao eta Donostiako frontoietan aritu zen.
-Euskal Herrira itzuli zenean, urtebete egin zuen Urumea (Donostia) eta Euskalduna (Bilbao) frontoietako kantxetan. Baina berriro Cubara joan zen, Jai Alai (La Habana) handian jokatzera. Eta handik Mexikora pasa zen berriro<ref>Mexikoko Nazioaren Artxibategi Orokorrean 16 sarrerak erregistratuta daude, denak 1934 eta 1050 urte artekoak.</ref>.
+Baina ez zuen asko iraun penintsulan, aurki Mexikora pasa zen berriro, ''México'' frontoira hain zuzen.
-Mexikotik Txinara egin zuen salto, Shangai-ko Auditorium frontoian jokatzeko<ref>Auditorium frontoia Frantziako emakidan zegoen.</ref>. Bertan hainbat urte egin zituen.
+Bertan bi denboraldi egin zituen (1946-1948) eta hurrengo biak (1948-1950) Miamiko (Florida) ''Biscayne''n. 1951 urtean Mexikora bueltatu zen atzera, Tijuanara, ''Palacio'' frontoian aritzeko.
-Espainiara itzulita, Madrid, Zaragoza, Bartzelona, Bilbao eta Donostiako frontoietan aritu zen karrera profesionala bukatu arte.
+Madrilen hil zen, 58 urtekin.
-[[Fitxategi: Zezenak._Felix_Etxaniz._Iragarkia.jpg | thumb | left | 200px | Zezenketaren iragarkia]]
+[[Fitxategi: Zezenak._Felix_Etxaniz._Iragarkia.jpg | thumb | left | 150px | Zezenketaren iragarkia]]
 [[Fitxategi: Zezenak._Felix_Etxaniz._Zezenketa_01_(A._Bolumburu_1949).jpg | thumb | right | 400px | Félix Etxaniz eta Julián Arana Gila tabernatik irtetzen <br> (A. Bolumburu 1949)]]
 ==1949 urteko zezenketa: Julián Arana eta Félix Etxaniz==
@@ 35. lerroa: / 47. lerroa: @@
 ==Erreferentziak==
+* [http://zestapuntarenlagunak.eus/es/content/arana-el-tigre Arana el tigre]. Zestapuntaren lagunak.
+* Historia, ciencia y código del Juego de Pelota, Luis Bombín Fernández (Barcelona 1946).
 [[Kategoria: Kirolariak]]
+[[Kategoria: Pilota]]