«Gizaburua tumulua. Indusketak (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

23:06, 2 azaroa 2017(e)ko berrikuspena

360 gradutako ikuspegia (Jose)

Aspaldiko indusketak (1921 kanpaina)

Aranzadi, Barandiaran eta Egurenek 1921 urtean Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa ikertu zuten. Exploración de dieciseis dólmenes de la sierra Elosua-Plazentzia liburuan, Arribiribilletari buruz honako hau idatzi zuten:

Iduiya trikuarriaren 200 metrotara ipar-mendebalderuntz. Neurriak eta kanpo itxura Sabua tumuluaren antzekoak dira, eta goian aipatu dira. Egoera tamalgarria zela eta, ez genuen uste induskatzeak merezi zuenik.

Beraz, Gizaburua induskatu gabe geratu zen.

Lursailak erosi (2016 urtea)

2016. urteko urtarrilan Soraluzeko Udalak bi lursail erosi zituen Karakate-Hirukurutzeta mendilerroan, bertan dagoen Gizaburua tumulua babestu eta mendigaineko lurrak bereganatzen jarraitzeko. Bi lur sailek 18.456 m² azalera daukate guztira, eta kustua 6.644,14 €takoa izan zen.

Erosketa Baso Bidez egitasmoaren baitan egin zen. Honekin Soraluzeko Udalak bost lursail ditu mendigainean: Arranaitz ondo (Karakate ondoan, erromatar arrastoak omen dituena), Pagobedeinkatu-azkorri, Atxolin, Aizkoin eta Gizaburua. Azken honetan pagoak sartzeko asmoa dago.

Aurreneko indusketa modernoak (2016 kanpaina)

2012 urtetik aurrera, Dolmenen ibilbidearen inguruan Arbasoak egitasmoa martxan jarri zen. Herri arteko egitasmoa da, Elgoibar, Soraluze eta Bergarako Udalek sustatua, Debegesa Garapen Agentziaren koordinaziopean, eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin.

Aurreneko indusketak Arribiribilleta trikuharrian egin zituzten. 2013 urtean zutarria zela baieztatu eta gero, 2014 altxatu zuten.

Bi urte geroago Gizaburua tumulua induskatzea erabaki zuten, batez ere aurretik induskatu gabekoa zela. Aranzadi Zientzia Elkarteak zuzenduta, bolondres talde batek irailean ekin zion lanari.

Ingurua garbitu eta tumulua induskatu zuten. Aurki konturatu ziren Gizaburua ez zela harripilo soila, harriak eraztun moduan jarrita zeudela. Eta erdian ekialde-mendebalde norabidea duen harlauza handia topa zuten, pitzatuta; ganberaren zatia zen. Azpian zeramika puskak eta giza hezurrak zeuden, kaskezurrak eta falangeak, hain zuzen.

Aztarna guzti hauek bi sasoikoak dira, Neolito garaikoak batzuk (K.a. 4.500-2.500) eta Brontze aro zaharrekoak kremazioak (K.a. 2.000). Trikuharria K.a. 1.700 eta 1.200 urte inguruan erabili zuten azken aldiz.

Aurkikuntza honek erakusten du Gizaburua trikuharria edo dolmena dela, eta ez tumulua. Aranzadiko Jesus Tapia esan zuenez^[1], Gizaburua kutizi historikoa da: nahiz eta José Miguel de Barandiaránek albo batera utzi, gutxi balio zuelakoan, benetako gordailua agertu da.

Tamalez, eguraldi txarrak indusketa kanpaina eten zuen. Hurrengo urterako indusketaren bigarren zatia utzi zuten; hau da, trikuharriaren hondoa hobeto aztertzea.

(handitzeko, sakatu gainean)

Indusketak gainetik
(Debabarrena 2016)
Arkeologoak lanean
(Cadena SER 2016)
Ganbararen harlauzak
(Aranzadi 2016)
Zeramika pieza
(Aranzadi 2016)
Agarreburun agertutako zeramika
Indusketa bukatuta
(Oscar Pérez 2016)
Indusketa bukatuta
(Oscar Pérez 2016)
Indusketa bukatuta
(Oscar Pérez 2016)

Bigarren indusketa modernoak (2017 kanpaina)

(handitzeko, sakatu gainean)

Indusketa bukatuta
(J.C. Astiazarán 2017)

Erreferentziak

↑ El dolmen de Gizaburua ha resultado ser un «capricho histórico» de gran valor. Diario Vasco (2017/06/16)

[1] El dolmen de Gizaburua ha resultado ser un «capricho histórico» de gran valor. Diario Vasco (2017/06/16)

[1]

@@ 6. lerroa: / 6. lerroa: @@
 ''Iduiya trikuarriaren 200 metrotara ipar-mendebalderuntz. Neurriak eta kanpo itxura Sabua tumuluaren antzekoak dira, eta goian aipatu dira. Egoera tamalgarria zela eta, ez genuen uste induskatzeak merezi zuenik.''
+Beraz, Gizaburua induskatu gabe geratu zen.
@@ 19. lerroa: / 21. lerroa: @@
 Aurreneko indusketak Arribiribilleta ''trikuharrian'' egin zituzten. 2013 urtean zutarria zela baieztatu eta gero, 2014 altxatu zuten.
-Bi urte geroago [[Gizaburua tumulua (eu)|Gizaburua tumulua]] induskatu zuten. Aranzadi Zientzia Elkarteak zuzenduta, bolondres talde batek irailean ekin zion lanari. Ingurua garbitu eta tumulua induskatu zuten.
+Bi urte geroago [[Gizaburua tumulua (eu)|Gizaburua tumulua]] induskatzea erabaki zuten, batez ere aurretik induskatu gabekoa zela. Aranzadi Zientzia Elkarteak zuzenduta, bolondres talde batek irailean ekin zion lanari.
+Ingurua garbitu eta tumulua induskatu zuten. Aurki konturatu ziren Gizaburua ez zela harripilo soila, harriak eraztun moduan jarrita zeudela. Eta erdian ekialde-mendebalde norabidea duen harlauza handia topa zuten, pitzatuta; ganberaren zatia zen. Azpian zeramika puskak eta giza hezurrak zeuden, kaskezurrak eta falangeak, hain zuzen.
-Ekialde-mendebalde norabidea zuen harlosa handia topa zuten, pitzatuta; ganberaren zatia zen. Aurkikuntza honek erakusten du Gizaburuaga trikuharria edo dolmena dela, eta ez tumulua.
+Aztarna guzti hauek bi sasoikoak dira, Neolito garaikoak batzuk (K.a. 4.500-2.500) eta Brontze aro zaharrekoak kremazioak (K.a. 2.000). Trikuharria K.a. 1.700 eta 1.200 urte inguruan erabili zuten azken aldiz.
-Trikuharria K.a. 1.700 eta 1.200 urte inguruan erabili zuten azken aldiz. Dena dela, bertan topa zituzten pieza zaharragoek erabilera Neolito garaitik (K.a. 4.500-2.500) edota Brontze aro zaharretik (K.a. 2.000) omen dator.
+Aurkikuntza honek erakusten du Gizaburua trikuharria edo dolmena dela, eta ez tumulua. Aranzadiko Jesus Tapia esan zuenez<ref>[http://www.diariovasco.com/bajo-deba/201706/16/dolmen-gizaburua-resultado-capricho-20170616000648-v.html El dolmen de Gizaburua ha resultado ser un «capricho histórico» de gran valor]. Diario Vasco (2017/06/16)</ref>, Gizaburua ''kutizi historikoa'' da: nahiz eta José Miguel de Barandiaránek albo batera utzi, gutxi balio zuelakoan, benetako gordailua agertu da.
-Tamalez, eguraldi txarrak indusketa kanpaina eten zuen. Hurrengo urterako indusketaren bigarren zatia utzi zuten; hau da, trikuharriaren hondoa aztertzea.
+Tamalez, eguraldi txarrak indusketa kanpaina eten zuen. Hurrengo urterako indusketaren bigarren zatia utzi zuten; hau da, trikuharriaren hondoa hobeto aztertzea.
 ''(handitzeko, sakatu gainean)''
@@ 33. lerroa: / 37. lerroa: @@
     Gizaburua_tumulua._Harlauzak_(Aranzadi_2016).jpg       | Ganbararen harlauzak <br> (Aranzadi 2016)
     Gizaburua_tumulua._Zeramika_(Aranzadi_2016).jpg        | Zeramika pieza <br> (Aranzadi 2016)
+   Agerreburu trikuharria. Lurrontzia (Eusko Jaurlaritza).jpg | Agarreburun agertutako zeramika
     Gizaburua_tumulua._Indusketa_01_(Oscar_Pérez_2016).jpg | Indusketa bukatuta <br> (Oscar Pérez 2016)
     Gizaburua_tumulua._Indusketa_02_(Oscar_Pérez_2016).jpg | Indusketa bukatuta <br> (Oscar Pérez 2016)