«Olak, errotak eta zentralak (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
== | ==Azalpen orokorrak== | ||
Beste toki askoren moduan, Soraluzen ere ura ustiatzeko hainbat bolu edota errota eraiki zituzten. | |||
Lurra lantzerakoan orografiak asko laguntzen ez badu ere (ikus [[Soraluzeko mugak (eu)|Soraluzeko mugak]]), herriko aldapek berebiziko indarra ematen diote urari, beren ustiaketa lagunduz. | |||
Alboko herriekin konparatuz, Soraluzek badu alde honetatik berezitasuna. Esandako moduan, nekazaritzandako aukera larregi ematen ez zuenez, bertakoek industriari ekin zioten. Eta industriak ezer behar badu, indarra da. Beraz, sortutako errotak nekazaritzarako baino industriarako sortu zituzten gehien bat, armak forjatzeko; arma zuriak lehen eta suzko armak gero (ikus [[Armak eta lanabesak (eu)|Armak eta lanabesak]]). Honen adibide dira [[Agarreburu baserria (eu)|Agarreburu]], [[Errotabarri baserria (eu)|Errotabarri]], [[Igarate baserria (eu)|Igarate]], [[Mutxaneko etxe zaharra (eu)|Mutxan]] eta [[Olea baserria (eu)|Olea]], esateko. | |||
Armagintzaren beherakadarekin batera hainbat errotak nekazaritzara bideratu zuen bere lana: Errotabarri, Olea... | |||
== | Ur ustiaketen bigarren loraldia elektrizitateak ekarri zuen. Gaur eguneko sare elektrikoak hedatu gabe zirenez, hainbat tokitan elektretxeak sortu ziren. Batzuk publikoak, herri osoari indarra ematen zienak; eta beste batzuk lantegiek sortutakoak, autokontsumorako. Garai honetan hainbat errota izandakoak indarra sortzeari egin zioten: Errotazar, Malmero... | ||
1960-70 inguruan, Iberduerok (orduko Iberdolak) zentralak erosi eta itxi zituen, bezeroak bereganatzeko eta konkurrentzia desagertarazteko. Eta lortu ere: banaka banaka herriko zentralak itxi zituzten, eta hondatzen hasi ziren. Erori ala bota, gaur egun ez da bakar bat geratzen. | |||
Salbuespen bakarra ''Elektrika'' da. EVEren laguntzaz, Udalak erosi eta martxan jarri zuen, gaur egun oraindik polito babileta martxan. | |||
==Kokapenak== | |||
{{#display_map: | {{#display_map: | ||
43.169944, -2.404555~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]]; | 43.169944, -2.404555~[[Agarreburu baserria (eu) | Agarreburu]]; | ||
43.182799, -2.418974~[[Armendiako errota (eu) | Armendiako errota]]; | 43.182799, -2.418974~[[Armendiako errota (eu) | Armendiako errota]]; | ||
43.176778, -2.392333~[[Atziolatza Barri baserria (eu) | Atziolatza Barri]]; | 43.176778, -2.392333~[[Atziolatza Barri baserria (eu) | Atziolatza Barri]]; | ||
43.166940, -2.405726~Elektrika; | |||
43.171318, -2.412661~Erlei; | |||
43.176556, -2.420567~[[Errotabarri baserria (eu) | Errotabarri]]; | 43.176556, -2.420567~[[Errotabarri baserria (eu) | Errotabarri]]; | ||
43.175065, -2.407668~[[Errotazar baserria (eu) | Errotazar]]; | 43.175065, -2.407668~[[Errotazar baserria (eu) | Errotazar]]; | ||
43.177970, -2.420517~[[Igarate baserria (eu) | Igarate baserria]]; | 43.177970, -2.420517~[[Igarate baserria (eu) | Igarate baserria]]; | ||
43.177472, -2.420300~Irurac-bat; | |||
43.176038, -2.414349~Malmero; | |||
43.171784, -2.426140~[[Mutxaneko etxe zarra (eu) | Mutxaneko etxe zarra]]; | 43.171784, -2.426140~[[Mutxaneko etxe zarra (eu) | Mutxaneko etxe zarra]]; | ||
43.172019, -2.408774~[[Olea baserria (eu) | Olea]] | 43.172019, -2.408774~[[Olea baserria (eu) | Olea]] | ||
19. lerroa: | 33. lerroa: | ||
== | ==Ur ustiaketen zerrenda== | ||
{| class="wikitable" | align="center" | {| class="wikitable" | align="center" | ||
46. lerroa: | 60. lerroa: | ||
|| Bai | || Bai | ||
|| Ez | || Ez | ||
|- | |||
| Elektrika | |||
|| ''(argazkirik ez)'' | |||
|| Ez | |||
|| Ez | |||
|| Bai | |||
|- | |||
| Erlei | |||
|| ''(argazkirik ez)'' | |||
|| Ez | |||
|| Ez | |||
|| Bai | |||
|- | |- | ||
| [[Errotabarri baserria (eu) | Errotabarri]] | | [[Errotabarri baserria (eu) | Errotabarri]] | ||
64. lerroa: | 90. lerroa: | ||
|| Ez | || Ez | ||
|| Ez | || Ez | ||
|- | |||
| Irurac-bat | |||
|| ''(argazkirik ez)'' | |||
|| Ez | |||
|| Ez | |||
|| Bai | |||
|- | |||
| Malmero | |||
|| ''(argazkirik ez)'' | |||
|| Ez | |||
|| Bai | |||
|| Bai | |||
|- | |- | ||
| [[Mutxaneko etxe zarra (eu) | Mutxaneko etxe zarra]] | | [[Mutxaneko etxe zarra (eu) | Mutxaneko etxe zarra]] |
18:20, 5 martxoa 2017(e)ko berrikuspena
Azalpen orokorrak
Beste toki askoren moduan, Soraluzen ere ura ustiatzeko hainbat bolu edota errota eraiki zituzten.
Lurra lantzerakoan orografiak asko laguntzen ez badu ere (ikus Soraluzeko mugak), herriko aldapek berebiziko indarra ematen diote urari, beren ustiaketa lagunduz.
Alboko herriekin konparatuz, Soraluzek badu alde honetatik berezitasuna. Esandako moduan, nekazaritzandako aukera larregi ematen ez zuenez, bertakoek industriari ekin zioten. Eta industriak ezer behar badu, indarra da. Beraz, sortutako errotak nekazaritzarako baino industriarako sortu zituzten gehien bat, armak forjatzeko; arma zuriak lehen eta suzko armak gero (ikus Armak eta lanabesak). Honen adibide dira Agarreburu, Errotabarri, Igarate, Mutxan eta Olea, esateko.
Armagintzaren beherakadarekin batera hainbat errotak nekazaritzara bideratu zuen bere lana: Errotabarri, Olea...
Ur ustiaketen bigarren loraldia elektrizitateak ekarri zuen. Gaur eguneko sare elektrikoak hedatu gabe zirenez, hainbat tokitan elektretxeak sortu ziren. Batzuk publikoak, herri osoari indarra ematen zienak; eta beste batzuk lantegiek sortutakoak, autokontsumorako. Garai honetan hainbat errota izandakoak indarra sortzeari egin zioten: Errotazar, Malmero...
1960-70 inguruan, Iberduerok (orduko Iberdolak) zentralak erosi eta itxi zituen, bezeroak bereganatzeko eta konkurrentzia desagertarazteko. Eta lortu ere: banaka banaka herriko zentralak itxi zituzten, eta hondatzen hasi ziren. Erori ala bota, gaur egun ez da bakar bat geratzen.
Salbuespen bakarra Elektrika da. EVEren laguntzaz, Udalak erosi eta martxan jarri zuen, gaur egun oraindik polito babileta martxan.
Kokapenak
Ur ustiaketen zerrenda
Izena | Argazkia | Ola | Errota | Zentrala |
---|---|---|---|---|
Agarreburu | Bai | Bai | Ez | |
Armendiako errota | Ez | Bai | Ez | |
Atziolatza Barri | Ez | Bai | Ez | |
Elektrika | (argazkirik ez) | Ez | Ez | Bai |
Erlei | (argazkirik ez) | Ez | Ez | Bai |
Errotabarri | Bai | Bai | Ez | |
Errotazar | Ez | Bai | Bai | |
Igarate | Bai | Ez | Ez | |
Irurac-bat | (argazkirik ez) | Ez | Ez | Bai |
Malmero | (argazkirik ez) | Ez | Bai | Bai |
Mutxaneko etxe zarra | Bai | Ez | Ez | |
Olea | Bai | Bai | Ez |