Ezoziako santutegia (eu)
Ezoziako santutegia | |
---|---|
Estiloa | Gotikoa |
Mendea | XIV-XVII |
Kokapena | Ezozia bailara |
Mota | Eraikina |
Kanpo aldeko irudiak
(handitzeko, sakatu gainean)
Barrualdeko irudiak
Erretaulak eta irudiak
(handitzeko, sakatu gainean)
Kokapena
(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)
Azalpena
Bertan gordetzen da Ezoziako Andramaria, Soraluze herriaren zaindaria.
Santutegia leku altu batean kokaturik dago, garai bateko errege bide nagusiaren ondoan. Herritik etorrita beheko plazara heltzen zen, baina parke berria egiterakoan bidearen goiko zatia estali zuten. Bidearekin batera Gurutze-bidea zegoen.
Beheko plaza borobil hau herriarena da, eta santutegiaren azpian dago. Plazaren sarreran gurutzea dago, Gurutze-bidearen XI estazioa, eta plazan bertan XII estazioa, hiru gurutzez osatua.
Alboko eskilaretatik goiko plazara igotzen da. Plaza hau errektangulo formakoa da, eta elizarena da. Zorua errekarriz egindakoa da, irudi geometrikoak eginez. Hemendik santutegiaren ataurrera heltzen gara. Harrizko eskalinata hauek Soraluzetik Ezoziako ermitaraino zihoan antzinako galtzadaren errematea osatzen dute.
Nabe bakarreko planta karratuko baseliza honek, kanpoaldetik kontrahormez hornituriko zortzialdeko absidea du. Fatxadaren zabalera osoan zurezko ataria du oinetan, zorua errekarriz ere egindakoa. Bertatik, eta erdi-puntuzko arkuan dobelaturiko portada baten bidez, ermitara sartzen da. Kanpoko ur bedeinkatuko harria gotikoa da.
Oinetan korua dauka, egurrezkoa. Egurra landua da, ikur astrolabikoaz. Sabaia oso sinplea da, baina aldareaurrea gurutzeria gangaz estalia agertzen du.
Hiru erretaula ditu, hirurak barrokoak. Hala ere, irudi batzuk zaharragoak dira, gotikoak: Andramaria bera, San Miguel eta Santa Agueda. Sabaitik Andramariari eskainitako itsasontzia dago. Esaten zenez, sasoi batean soraluzetarrak bertan ekartzen zituzten.
1997.ko irailak 11an Ustezko Interes Arkeologikoa onartu zion, B motakoa. 2011.ko maiatzak 26an, berriz, Eusko Jaurlaritzaren behin-behineko inbentarioa sartu zuten.
Artelanak
Aipatutakoak eta gehiago ditu:
- Andramaria irudia, gotikoa
- San Migel irudia, gotikoa
- Santa Ageda irudia, gotikoa
- Ur bedeinkatuaren harria, gotikoa
- Kaliza, berpizkunde manierista
- Erretaula nagusia, barrokoa
- San Antonio erretaula, barrokoa
- San Jose erretaula, barrokoa
- San Ignacio irudia, barrokoa
- Egurrezko korua, herrikoia
- Goiko plaza eta atariaren zoruak, herrikoiak
- Fazistolak, barrokoak
1997ko urriak 30n, Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkarian balizko arkeologia gune moduan izendatu zuten.
Kondaira
Kondairak dioenez, Irigoin baserriko gizonari agertu zitzaion Amabirgina, eta Ezoziako parajean eliza eraikitzeko eskatu. Artean Arritxa eraiki gabe zegoela aprobetxatuz, auzokoek Arritxa baserri inguruan hasi ziren, baina Amabirginak idi pare batez harri eta oholak Ezoziara jaisten zituen.
Irigoineko gizona zelatan jarri zen, gauez, eta Amabirginak begibakar utzi zuen.
Kondaira osorik irakurtzeko, hemen.
Historia
Nahiz eta askoz lehenago existitzen zela zalantzarik ez eduki, lehendabizi Soraluzeko beste ermita batzuekin batera aipatua ikusten dugu: gaur eguneko Kontu Liburuak, 1500garren urteko ingurukoa denak, erre egin zen beste aurreko bat aipatzen du.
Ochoa Ybañez Yrurekoak 1518ko Martxoaren 9an, Andres Ybañez Yrure eskribauari eskaini zion testamentuan, ermita hau Santa Maria de Oceycia izenaz agertzen da, eta berarentzat bi erreal donatzen dira.
Gaur eguneko egitura XVII. mendearen hasieran buruturiko berriketa eta handitze lanen emaitza da. Halaxe dio behintzak 1614ko martxoaren 27 egunean Pedro Yraolakoa eskribauaren aurrean aurkeztutako agiria: Oceyciako hargintza obraren Kontzertu Idazkia, Maeses Martin Landerrainekoak eta Martin Galarragakoak emana, bi hargin hauek jatorriz errexildarrak.
1649-1704 aldiari dagokion Udaletxeko Akta Liburuan akordio bat agertzen da, Pedro Ochoa Armendikoari lur batzuen emakida akordio bat erakusten duena: Eçoyziako Andra Mari ermitaren estalpea egiteko berak emandako bere aipatu Aramendiako baserria baratza nagusiaren kitatze eta ordaintza gisan.
Mende hauetan kanposantua zen Ezoziako santutegiaren inguruan. Soraluzeko Udal Artxibategian gordetzen den agiri baten arabera, 1760/12/02 Pedro de Mendiolak, José de Mendiolaren aita eta administratzailea, Bartolomé de Aldazabal eta Domingo de Aguirrebeina auzoei demanda jarri zien, "Ezoziako Andramariaren ermitaren kanposantuko jarlekuetatik harriak kentzeagatik".
1989-1990 urtean zaharberritze lanak egin ziren santutegian: Galtzara, sarbide, harresi, eskalinata, plazatxoak eta ermitako atariaren berreskuratzea, larriki kaltetuak ezbehar sail baten ondorioz eta erortze edo erabateko aurri arriskuarekin. Gipuzkoako Aldundiak emandako dirulaguntza 3.600.000 pezetakoa izan zen.