«Arma museoa. Txispa-fusilak (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    No edit summary
    No edit summary
    1. lerroa: 1. lerroa:
    {{Osatu barik}}
    [[Txispa-fusilak (eu)|Txispa-fusilak]] mosketearen familiakoak ziren, baina [[Teknologia: suharri giltza (eu)|suharri giltza]] erabiltzen zuten.


    ::<small>Arma Museoko sarrera itzultzeko, sakatu [[Ramiro Larrañaga Arma Museoa (eu) | hemen]]</small>
    Soraluzen goiz hasi ziren mota honetako armak ekoizten. Suharri sistema Espainian sortu bazen 1.580 urtean, hamar urte geroago Gregorio de Hernizketa armagile soraluzetarra hil zeneko ondasun zerrenda egin zutenean, bertan agertzen da ''...lau suharri giltza...''<ref>''...quatro llaves de chispas...'' (sic)</ref>.


    ''(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)''
    Mendeetan hainbat berrikuntza eta asmakuntza bereganatu zuten, baina XIX mende hasieran [[Teknologia: pistoi giltza (eu)|pistoi giltza]] sortu zenean txispa-fusilak desagertu ziren.
     
     
    [[Txispa-fusilak (eu)|Txispa-fusilak]] mosketearen familiakoak ziren.
     
    XVI mende bukaeran sortuak, XIX mende arte iraun zuten. Ezaugarri garrantzitsuena [[Teknologia: suharri giltza (eu)|suharri giltza]] zen, baina urte guzti hauetan hainbat berrikuntza eta asmakuntza bereganatu zuten.
     
    Soraluzen goiz hasi ziren mota honetako armak ekoizten. Suharri sistema Espainian sortu bazen 1.580 urtean, hamar urte geroago Gregorio de Hernizketa armagile soraluzetarra hil zeneko ondasun zerrenda egin zutenean, bertan agertzen da ''...lau suharri giltza...''<ref>''...quatro llaves de chispas...'' (sic)</ref>.




    ==Simancas-eko planoak==
    ==Simancas-eko planoak==
    ''(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)''
    [[Fitxategi: Suzko_armak._Fusil_giltza_(Simancas_1746).jpg  | thumb | 200px | left | Fusil giltza (1746)]]
    [[Fitxategi: Suzko_armak._Fusil_giltza_(Simancas_1746).jpg  | thumb | 200px | left | Fusil giltza (1746)]]
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    68. lerroa: 62. lerroa:
       Karabina._Zabala_02_(1753).jpg | Giltza kutxan (Zabala 1.753)
       Karabina._Zabala_02_(1753).jpg | Giltza kutxan (Zabala 1.753)
       Karabina._Zabala_03_(1753).jpg | Giltza (Zabala 1.753)
       Karabina._Zabala_03_(1753).jpg | Giltza (Zabala 1.753)
       Karabina._Zabala_04_(1753).jpg | Kutxa (1.753)
       Karabina._Zabala_04_(1753).jpg | Kutxa (Zabala 1.753)
       Karabina._Zabala_05_(1753).jpg | Giltzaren marka (Zabala 1.753)
       Karabina._Zabala_05_(1753).jpg | Giltzaren marka (Zabala 1.753)
    </gallery>
    </gallery>
    74. lerroa: 68. lerroa:


    ==XIX mendeko txispa-fusilak==
    ==XIX mendeko txispa-fusilak==
    [[Fitxategi: Fusil_zaharra_01_(osoa).jpg | thumb | 200px | left | Txispa-fusila(XIX mendea)]]
    [[Fitxategi: Fusil_zaharra_01_(osoa).jpg | thumb | 200px | left | Txispa-fusila (XIX mendea)]]
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    98. lerroa: 92. lerroa:
       Fusil_zaharra_07_(kainoia).jpg | Kainoia (XIX mendea)
       Fusil_zaharra_07_(kainoia).jpg | Kainoia (XIX mendea)
    </gallery>
    </gallery>
    ----




    [[Fitxategi: Txispa_fusila._Infanteriarentzat_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | thumb | 200px | left  | Txispa fusila]]
    [[Fitxategi: Txispa_fusila._Infanteriarentzat_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | thumb | 200px | left  | Txispa fusila (1815 eredua)]]
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    117. lerroa: 112. lerroa:


    <gallery>
    <gallery>
       Txispa_fusila._Infanteriarentzat_01_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | Fusila
       Txispa_fusila._Infanteriarentzat_01_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | Fusila (1815 eredua)
       Txispa_fusila._Infanteriarentzat_02_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | Fusila
       Txispa_fusila._Infanteriarentzat_02_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | Fusila (1815 eredua)
       Txispa_fusila._Infanteriarentzat_03_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | Kutxa eta idazkuna
       Txispa_fusila._Infanteriarentzat_03_(Armagintza_Museoa_1815).jpg | Kutxa eta idazkuna (1815 eredua)
    </gallery>
    </gallery>
    ----




    [[Fitxategi: Txispa-fusila._Artilleriarentzat_(Armagintza_Museoa_1843).jpg | thumb | 200px | left | Txispa-fusila Artilleriarentzat (1843)]]
    [[Fitxategi: Txispa-fusila._Artilleriarentzat_(Armagintza_Museoa_1843).jpg | thumb | 200px | left | Txispa-fusila <br> Artilleriarentzat (1843)]]
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    140. lerroa: 136. lerroa:




    ==Eskopetak==
    ==XIX mendeko eskopetak==
    [[Fitxategi: Rifle._José_Ignacio_Ibarra_01_(1858).jpg | thumb | 200px | left | Rifle (Ybarra 1858)]]
    [[Fitxategi: Rifle._José_Ignacio_Ibarra_01_(1858).jpg | thumb | 200px | left | Rifle (Ybarra 1858)]]
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    166. lerroa: 162. lerroa:
       Rifle._José_Ignacio_Ibarra_08_(1858).jpg | Rifle (Ybarra 1858)
       Rifle._José_Ignacio_Ibarra_08_(1858).jpg | Rifle (Ybarra 1858)
    </gallery>
    </gallery>
    ----




     
    [[Fitxategi: Eskopeta._Lefaucheux_01_(Juan_Arluciaga_1865).jpg | thumb | 200px | left | Lefaucheux eskopeta <br> (Juan Arluciaga 1865)]]
    [[Fitxategi: Eskopeta._Lefaucheux_01_(Juan_Arluciaga_1865).jpg | thumb | 200px | left | Lefaucheux eskopeta (Juan Arluciaga 1865)]]
    [[Fitxategi: Eskopeta._Lefaucheux_02_(Juan_Arluciaga_1865).jpg | thumb | 200px | right | Lefaucheux eskopeta <br> (Juan Arluciaga 1865)]]
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    {| class="wikitable col1lef col2lef"
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    ! width=  "80 px" style="background:Khaki" | Zer
    185. lerroa: 182. lerroa:
    |}
    |}


    <gallery>
      Eskopeta._Lefaucheux_02_(Juan_Arluciaga_1865).jpg | Lefaucheux eskopeta (Juan Arluciaga 1865)
    </gallery>


    ==Arma Museoaren bisita jarraitzeko==
    Museo sarrerara itzultzeko, [[Ramiro Larrañaga Arma Museoa (eu) | sakatu hemen]]. Bestela, hurrengo gela aukeratu:
    {| class="wikitable center" align="center"
    ! width= "50 px" style="background:Red" | Mendeak
    ! width="180 px" style="background:Red" | Arma luzeak
    ! width="180 px" style="background:Red" | Arma motzak
    ! width="180 px" style="background:Red" | Kainoiak
    ! width="150 px" style="background:Red" | Teknologia
    |-
    | XVI-XVII || [[Arma museoa. Arkabuz eta mosketeak (eu) | Arkabuz eta mosketeak]] ||  ||
              || Aurrekarga <br> Argimukizko giltzak <br> Errobera giltzak
    |-
    | XVII-XIX || [[Fitxategi: Karabina._Zabala_02_(1753).jpg  | 150px]] <br> [[Arma museoa. Txispa-fusilak (eu) | Txispa-fusilak]]
              || [[Fitxategi: Pistola_02_(Astiazarán_1857).jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. Aurrekarga pistolak (eu) | Aurrekarga pistolak]]
              ||
              || Aurrekarga <br> Suharri giltzak
    |-
    | XIX      || [[Fitxategi: Tercerola._Zalditeriarentzat_Soraluzen_egindakoa_(Armagintza_museoa_1876).jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. Pistoi-fusilak (eu) | Pistoi-fusilak]]
              || [[Fitxategi: Errebolberra._Eusebio_Arizaga_01.jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. Errebolberrak (eu) | Errebolberrak]]
              ||
              || Aurrekarga <br> Pistoi giltzak
    |-
    | XIX      || [[Fitxategi: Fusila._Atzekargakoa,_tiro_bakarrekoa_(Armagintza_Museoa_1870).jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. Atzekarga fusilak (eu) | Atzekarga fusilak]]
              || [[Fitxategi: Pistola._Euscalduna_Deringer_06_(1865).jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. Atzekarga pistolak (eu) | Atzekarga pistolak]]
              || [[Fitxategi: PACL._57_mmtako_Maxim-Nordenfelt_kañoia_01_(Cartagena).jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. PACL kainoiak (eu) | Kainoiak (1935 artekoak)]]
              || Atzekarga
    |-
    | XX      || [[Fitxategi: Eskopeta._Mauricio_Larrañaga_(Armagintza_museoa).jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. Ehiza-eskopetak era karabinak (eu) | Ehiza-eskopetak era karabinak]]
              ||
              || [[Fitxategi: Placencia_240-14_morteroa_1.jpg | 150px]] <br> [[Arma museoa. SAPA kainoiak (eu) | Kainoiak (1935tik aurrera)]]
              || Teknologia modernoak
    |}





    17:53, 27 martxoa 2018(e)ko berrikuspena

    Txispa-fusilak mosketearen familiakoak ziren, baina suharri giltza erabiltzen zuten.

    Soraluzen goiz hasi ziren mota honetako armak ekoizten. Suharri sistema Espainian sortu bazen 1.580 urtean, hamar urte geroago Gregorio de Hernizketa armagile soraluzetarra hil zeneko ondasun zerrenda egin zutenean, bertan agertzen da ...lau suharri giltza...[1].

    Mendeetan hainbat berrikuntza eta asmakuntza bereganatu zuten, baina XIX mende hasieran pistoi giltza sortu zenean txispa-fusilak desagertu ziren.


    Simancas-eko planoak

    (argazkiak handitzeko, sakatu gainean)

    Fusil giltza (1746)
    Zer Azalpena
    Arma mota Txispa-fusila
    Egilea Erret Lantegiak
    Noizkoa 1.746
    Kokapena Simancaseko Artxibategi Orokorra
    Oharrak Rastrillo visto por la espalda, por el lado, por delante... Plano de la pieza que cubre..., perfil de la misma pieza...


    Fusil giltza (1753)
    Zer Azalpena
    Arma mota Txispa-fusila
    Egilea Erret Lantegiak
    Noizkoa 1.753
    Kokapena Simancaseko Artxibategi Orokorra
    Oharrak Diseño de una llave de fusil para el nuevo armamento de las R(eales) Guardias Españolas, vista por la parte interior y exterior, con separación de piezas en plano y en perfil. (Benito de Espada)


    Zalditeriarentzako karabina

    Zalditeriarentzako karabina (Zabala 1753)
    Zer Azalpena
    Arma mota Txispa-fusila
    Egilea Erret Lantegiak
    Noizkoa 1.753
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak Zalditeriarentzako arauzko eredua
    ZABALA marka giltzan


    XIX mendeko txispa-fusilak

    Txispa-fusila (XIX mendea)
    Zer Azalpena
    Arma mota Txispa-fusila
    Egilea Erret Lantegiak
    Noizkoa XIX mendea
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak


    Txispa fusila (1815 eredua)
    Zer Azalpena
    Arma mota Infanteriarentzako txispa-fusila
    Egilea Soraluzeko Erret Lantegiak
    Noizkoa (1.815 eredua) 1.833etik aurrera
    Kokapena Eibarko Armagintza Museoa
    Oharrak Arima marratua
    Kutxako idazkuna VIVA YSABEL 2 S.O.
    Gehiago jakiteko, sakatu hemen


    Txispa-fusila
    Artilleriarentzat (1843)
    Zer Azalpena
    Arma mota Txispa-fusila
    Egilea Soraluzeko Erret Lantegiak
    Noizkoa 1.843 (1.834 eredua)
    Kokapena Eibarko Armagintza Museoa
    Oharrak Gehiago jakiteko, sakatu hemen


    XIX mendeko eskopetak

    Rifle (Ybarra 1858)
    Zer Azalpena
    Arma mota Rifle
    Egilea José Ignacio Ybarra
    Noizkoa 1.858
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak 1.854 eredua, Ybarrak 24.000 rifleko eskaera lortu zuen
    CONTR.YBAR, A.R edo C.YBARRA marka
    Azterketa Soraluzen (P marka) edo Eibarren (E marka)


    Lefaucheux eskopeta
    (Juan Arluciaga 1865)
    Lefaucheux eskopeta
    (Juan Arluciaga 1865)
    Zer Azalpena
    Arma mota Lefaucheux eskopeta
    Egilea Juan Arluciaga
    Noizkoa 1.865
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak


    Arma Museoaren bisita jarraitzeko

    Museo sarrerara itzultzeko, sakatu hemen. Bestela, hurrengo gela aukeratu:

    Mendeak Arma luzeak Arma motzak Kainoiak Teknologia
    XVI-XVII Arkabuz eta mosketeak Aurrekarga
    Argimukizko giltzak
    Errobera giltzak
    XVII-XIX Karabina. Zabala 02 (1753).jpg
    Txispa-fusilak
    Pistola 02 (Astiazarán 1857).jpg
    Aurrekarga pistolak
    Aurrekarga
    Suharri giltzak
    XIX Tercerola. Zalditeriarentzat Soraluzen egindakoa (Armagintza museoa 1876).jpg
    Pistoi-fusilak
    Errebolberra. Eusebio Arizaga 01.jpg
    Errebolberrak
    Aurrekarga
    Pistoi giltzak
    XIX Fusila. Atzekargakoa, tiro bakarrekoa (Armagintza Museoa 1870).jpg
    Atzekarga fusilak
    Pistola. Euscalduna Deringer 06 (1865).jpg
    Atzekarga pistolak
    PACL. 57 mmtako Maxim-Nordenfelt kañoia 01 (Cartagena).jpg
    Kainoiak (1935 artekoak)
    Atzekarga
    XX Eskopeta. Mauricio Larrañaga (Armagintza museoa).jpg
    Ehiza-eskopetak era karabinak
    Placencia 240-14 morteroa 1.jpg
    Kainoiak (1935tik aurrera)
    Teknologia modernoak


    Erreferentziak

    1. ...quatro llaves de chispas... (sic)