«Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    No edit summary
    No edit summary
    11. lerroa: 11. lerroa:


    ==Azalpena==
    ==Azalpena==
    Elosua-Plazentziako estazio megalitikoa Urola eta Deba ibaien arroa banatzen dituen mendilerroan dago, Elosua herriaren eta Karakateko errepikagailua goratzen den gailurraren artean. Zazpi trikuharriz eta bederatzi tumuluz osaturik dago.
    Elosua-Plazentziako estazio megalitikoa Urola eta Deba ibaien arroa banatzen dituen mendilerroan dago, Elosua herriaren eta Karakateko gailurraren artean.


    Estazio megalitiko honen historiaurreko ondarea Soraluze, Elgoibar, Bergara, Azkoitia eta Antzuolako udalerrietan sakabanatuta dauden 16 monumentuk osatzen dute gaur egun (10 tumulu eta 6 trikuharri). Monumentu horietako gehienak Joxemiel Barandiaranek aurkitu zituen, 1920tik 1921era bitartean, eta berak induskatu zituen, T. Aranzadiren eta E. Egurenen laguntzaz, 1921etik 1922ra.
    Bertako monumentuak Soraluze, Elgoibar, Bergara, Azkoitia eta Antzuolako udalerrietan sakabanatuta daude. Iturriaren arabera kopurua desberdina da, baina guztira 7 trikuharri, 11 tumulu eta zutarri bat dira:
    * [[Agerreburu trikuharria (eu)|Agerreburu]]. Bergarako trikuharria.
    * [[Aitzpuruko Zabala trikuharria (eu)|Aitzpuruko Zabala]]. Soraluzeko trikuharria.
    * [[Aizkoin tumulua (eu)|Aizkoin]]. Soraluzeko tumulua.
    * [[Arribiribilleta zutarria (eu)|Arribiribilleta]]. Soraluzeko zutarria.
    * [[Atxolin trikuharria (eu)|Atxolin]]. Soraluzeko trikuharria.
    * [[Atxolin Txiki tumulua (eu)|Atxolin Txiki]]. Soraluzeko tumulua.
    * [[Egizabalko Muñoa tumulua (eu)|Egizabalko Muñoa]]. Bergarako tumulua.
    * [[Frantsesbaso trikuharria (eu)|Frantsesbaso]]. Beragarako trikuharria.
    * [[Gizaburua tumulua (eu)|Gizaburua]]. Soraluzeko tumulua.
    * [[Iruiya trikuharria (eu)|Iruiya]]. Soraluzeko trikuharria.
    * [[Irukurutzeta trikuharria (eu)|Irukurutzeta]]. Soraluzeko trikuharria.
    * [[Keixeta tumulua (eu)|Keixeta]]. Bergarako tumulua.
    * [[Keixetako Egiya (hegoaldea) trikuharria (eu)|Keixetako Egiya (hegoaldea)]]. Bergarako trikuharria.
    * [[Keixetako Egiya (iparraldea) tumulua (eu)|Keixetako Egiya (iparraldea)]]. Bergarako tumulua.
    * [[Kutzebakaar tumulua (eu)|Kutzebakaar]]. Bergarako tumulua.
    * [[Maurketa tumulua (eu)|Maurketa]]. Bergarako tumulua.
    * [[Naasiko Goena tumulua (eu)|Naasiko Goena]]. Soraluzeko tumulua.
    * [[Pagobedeinkatu tumulua (eu)|Pagobedeinkatu]]. Soraluzeko tumulua.
    * [[Trekutz tumulua (eu)|Trekutz]]. Bergarako tumulua.


    Euskal Herriko arkeologia orokorra eta, bereziki, Deba bailarakoa aztertzerakoan, garrantzia handia du estazio megalitiko honek.  
    Euskal Herriko arkeologia orokorra eta, bereziki, Deba bailarakoa aztertzerakoan, garrantzia handia du estazio megalitiko honek.  
    Aranzadi Zientzia Elkartea Elosua-Plasentziako estazio megalitikoan ibili da lanean eta, lan horien baitan, Arribiribilleta izenez ezagutzen den dolmena ikertu du, monolito edo historiaurreko menhir bat dela baieztatuz. Menhir hau ziurrenik zutik egon zen lehen, harrian egindako zuloak erakusten duenez.






    Trikuharriak:
    •Agerreburu
    •Aitzpuruko Zabala
    •Arribiribilleta
    •Atxolin
    •Iruiya
    •Irukurutzeta
    •Keixetako Egiya Sur


    Tumuluak:
    •Aizkoin
    •Atxolin Txiki
    •Gizaburua
    •Keixeta
    •Keixetko Egiya Norte
    •Kutzebakaar
    •Maurketa
    •Naasiko Goena
    •Pagobedeinkatu


    Berriak:
    * EGIZABALKO MUÑOA Tumulua 
    * Frantsesbaso Trikuharria
    * Trekutz Tumulua


    http://www.euskal-herria.org/megalito/eremu/768
    http://www.euskal-herria.org/megalito/eremu/768
    82. lerroa: 76. lerroa:


    ==Historia==
    ==Historia==
    Estazio megalitiko honen historiaurreko ondarea dauden 16 monumentuk osatzen dute gaur egun (10 tumulu eta 6 trikuharri). Monumentu horietako gehienak Joxemiel Barandiaranek aurkitu zituen, 1920tik 1921era bitartean, eta berak induskatu zituen, T. Aranzadiren eta E. Egurenen laguntzaz, 1921etik 1922ra.




    ==''Arbasoak'' egitasmoa==
    ==''Arbasoak'' egitasmoa==
    Aranzadi Zientzia Elkartea Elosua-Plasentziako estazio megalitikoan ibili da lanean eta, lan horien baitan, Arribiribilleta izenez ezagutzen den dolmena ikertu du, monolito edo historiaurreko menhir bat dela baieztatuz. Menhir hau ziurrenik zutik egon zen lehen, harrian egindako zuloak erakusten duenez.





    23:51, 16 azaroa 2016(e)ko berrikuspena

    Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa
    Argazkirik ez.jpg
    Estiloa Historiaurrekoa
    Mendea
    Kokapena Mendigain
    Mota Ondarea


    Adi! Artikulu hau oraindik osatu barik dago.
    
    Osatzeko informazioa edo materiala baldin badaukazu, animatu eta aurrera!
    

    Azalpena

    Elosua-Plazentziako estazio megalitikoa Urola eta Deba ibaien arroa banatzen dituen mendilerroan dago, Elosua herriaren eta Karakateko gailurraren artean.

    Bertako monumentuak Soraluze, Elgoibar, Bergara, Azkoitia eta Antzuolako udalerrietan sakabanatuta daude. Iturriaren arabera kopurua desberdina da, baina guztira 7 trikuharri, 11 tumulu eta zutarri bat dira:

    Euskal Herriko arkeologia orokorra eta, bereziki, Deba bailarakoa aztertzerakoan, garrantzia handia du estazio megalitiko honek.




    http://www.euskal-herria.org/megalito/eremu/768

    Babesa Megalito multzo hau, Gipuzkoako Lurralde Historikoan zehaztuta dauden beste 27rekin batera, Eusko Jaurlaritzak ekainaren 24ean ateratako 137/2003 Dekretu bidez Sailkatutako Kultur Ondasun izendaturik dago, Monumentu multzo kategoriarekin.

    http://www.kultura.ejgv.euskadi.eus/r46-elosua/eu/contenidos/informacion/bb_elosua/eu_visitas/elosua_hegal.html

    Irudiak

    (handitzeko, sakatu gainean)


    Bisita

    Mendilerro horretako hainbat megalito Karakatetik bisita daitezke; Soraluzetik errepidea igotzen da Karakateraino, autoz joan nahi izanez gero. Karakatetik, ESErantz doan mendilerroari edo gailurren segidari jarraitu behar zaio.

    Karakatetik kilometro eta erdi eskasera, Gizaburuako tumulu hondatua bistaratuko dugu lehenbizi. Bideari jarraituz, 250 metrora, Idoiako (Idoi) zelaigunearen hegoaldeko muturrean, inguruneari izena ematen dion putzutik 60 m hegoaldera, hortxe da Iruiyako trikuharria, harkaitz batzuen ondoan. Norabide berari jarraituz, 600 metro ingurura, Atxolingo trikuharria dago; Atxolin gainaren altuera zehazten duen erpin geodesikoaren ondoan, hain zuzen. Ekialderantz jarraituta, 100 metrora, Atxolin Txikiko tumulua bistaratuko dugu. 170 SErago dago Azkoingo tumulua, eta 200 m ESErago, Pagobedeinkatuko tumulua. Noranzko berean aurrera, 300 metrora, Naasiko Goenako tumulua dago. Eta 500 metro aurrerago, norabide berari eutsita betiere, Kutzebakaarreko tumulua.

    Puntu horretan, SSWra 400 bat metro jaitsiz gero, Aitzpuruko Zabalako trikuharria begietsiko dugu. Kutzebakaarretik bertatik ENErantz jarraituta, berriz, Arribiribilletako trikuharria aurkituko dugu lehenbizi, eta aurrerago, Irukurutzetako gailurraren atarian, Irukurutzetako trikuharria.

    Puntu horretatik hegoaldera dauden megalitoak bisitatzen jarrai dezakegu, baina geratzen diren horietara iristeko egokiagoa da mendilerroaren beste muturretik abiatzea. Elosuatik, alegia.

    Elosuatik Agerreburu mendira igo behar da lehenbizi. Errepikagailu bat dago gainean. Tontorra bera jo gabe, kaskotik 140 m NNWra, pistatik hurbil, Agerreburuko trikuharria dago. Ur-banalerroari iparrerantz jarraituta, 1.200 metro ingurura, Maurketako tumulua bistaratuko dugu.

    Ur-banalerroari berari iparrerantz jarraituz, 500 bat metrora, hor da Keixetako Egia Hegoaldekoa trikuharria. Oso hurbil, 100 m NWra, Keixetako Egia Iparraldekoa, eta 300 metrora, Keixetako tumulua. Hor da Irukurutzeta gailurraren magala, Karakatetik abiatuta iritsitako toki bera.


    Mapa

    Historia

    Estazio megalitiko honen historiaurreko ondarea dauden 16 monumentuk osatzen dute gaur egun (10 tumulu eta 6 trikuharri). Monumentu horietako gehienak Joxemiel Barandiaranek aurkitu zituen, 1920tik 1921era bitartean, eta berak induskatu zituen, T. Aranzadiren eta E. Egurenen laguntzaz, 1921etik 1922ra.


    Arbasoak egitasmoa

    Aranzadi Zientzia Elkartea Elosua-Plasentziako estazio megalitikoan ibili da lanean eta, lan horien baitan, Arribiribilleta izenez ezagutzen den dolmena ikertu du, monolito edo historiaurreko menhir bat dela baieztatuz. Menhir hau ziurrenik zutik egon zen lehen, harrian egindako zuloak erakusten duenez.


    Bibliografia

    •ALTUNA,J.; MARIEZKURRENA,K.; ARMENDARIZ,A.; BARRIO,L.DEL; UGALDE,TX. & PEÑALVER,X. 1982 Carta Arqueológica de Guipúzcoa. Munibe 34, 1-242 + Cartografía. •APELLANIZ,J.M. 1973 Corpus de materiales de las culturas prehistóricas con cerámica de la población de cavernas del País Vasco Meridional. Munibe Supl. 1, 1-366. •ARANZADI,T.DE; BARANDIARAN,J.M. DE & E EGUREN 1922 Exploración de 16 dólmenes de la sierra de Elosua-Placencia. Diputación de Guipúzcoa. 1-34. San Sebastián. •BARANDIARAN,J.M.DE 1953 El hombre prehistórico en el País Vasco. Ed. Ekin. Buenos Aires. •ELOSEGUI,J. 1953 Catálogo dolménico del País Vasco. Pirineos 9, 229-378. Zaragoza.

    Urtea Izenburua Aldizkaria Egilea/k
    1990 Gipuzkoa. Carta Arqueológica. I. Megalitos Munibe (Antropologia-Arkeologia) Supl. 7. Altuna, J.
    Armendariz, A.
    Barrio, L. del
    Etxeberria, F.
    Mariezkurrena, K.
    Peñalver, X.
    Zumalabe, F.
    2002 Gipuzkoa. Carta Arqueologica. Megalitos. Nuevos descubrimientos 1990-2001 Munibe (Antropologia-Arkeologia) Supl. 15. Altuna, J.
    Barrio, L. del
    Mariezkurrena, K.
    2012 Liburua SAPA Trayectoria histórica de una empresa (1935-1985) Victor Placencia Andoain
    2013 Liburua Urakapinak Kontrargi Argazki-Kolektiboa Soraluze
    2014 Liburua Harpasuak Kontrargi Argazki-Kolektiboa Soraluze
    2015 Liburua Isiltasuna hausten. 1936ko gerra Soraluzen Soraluze 1936 Soraluze
    2016 Liburua Zutik ozta-ozta nator Benan Oregi Donostia


    Erreferentziak